Gemeente Sluis
19/07/10 - Pietje Potentaat. Ontboezemingen van Petronella Moens
Op zaterdag 17 juli is in het Gemeentelijk Archeologisch Museum te
Aardenburg de tentoonstelling Pietje Potentaat. Ontboezemingen van
Petronella Moens van start gegaan. De expositie geeft in teksten,
beelden en objecten een beknopt overzicht van het leven en het werk van
de dichteres en schrijfster Petronella Moens (1782 - 1843). Het
Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, de Zeeuwse
Bibliotheek, en de Stichting Petronella Moens stelden authentieke
brieven, eerste drukken en biografieën beschikbaar. Het Instituut voor
Nederlandse Geschiedenis en de Koninklijke Bibliotheek leverden
afbeeldingen. In samenhang met de tentoonstelling zijn bovendien bijna
twintig traditionele en moderne poëziealbums uit de negentiende en
twintigste eeuw te zien. De tentoonstelling vindt plaats naar
aanleiding van de Culturele Week Aardenburgse Zomerkunsten (17 - 25
juli) die in het teken stond van het thema "Ontboezemingen", maar is
ook daarna, tot 31 oktober, te zien.
Leven en werk van Petronella Moens
Petronella Moens (1762 - 1843) was in haar tijd een bekende dichteres
en schrijfster, niet alleen vanwege haar poëzie- en prozageschriften,
maar ook door haar uitgebreide contacten met auteurs, uitgevers en
culturele genootschappen. Moens werd geboren te Kubbaard (Friesland)
als dochter van dominee Petrus Moens en Maria Nijholt. In 1765
verhuisde het gezin Moens naar Aardenburg. Maria stierf reeds een jaar
later. In hetzelfde jaar werd Petronella getroffen door de pokken,
waardoor zij nagenoeg blind werd. Desondanks wist zij zich te
ontwikkelen tot een pittige vrouw met een sterk karakter en een strenge
wil. Haar bijnaam: Pietje Potentaat.
Al op jeugdige leeftijd gaf ze blijk van dichttalent en in 1785
publiceerde ze haar eerste boek. Vele zouden volgen. In haar werk
raakte ze een groot aantal onderwerpen aan: vrouwen, de jeugd,
opvoeding, het christendom, politiek, geschiedenis, de inrichting van
de staat, de levenswijze van individuele mensen en gemeenschappen, en
meer. In menig opzicht huldigde zij progressieve, zelfs
radicaal-politieke denkbeelden, die zij in woord en geschrift ook
actief propageerde. In haar opvattingen over slavenhandel,
medebeslissingsrecht van burgers en de rol van de vrouw in de
samenleving was zij haar tijd ver vooruit.
Tentoonstelling
De tentoonstelling Pietje Potentaat in het Gemeentelijk Archeologisch
Museum wordt gehouden naar aanleiding van het thema `Ontboezemingen'
van de Culturele Week Aardenburg. In de kleine expositie worden vijf
authentieke brieven en ruim twintig eerste drukken van proza- en
poëziewerken van de schrijfster tentoongesteld. De brieven dateren uit
de jaren dertig van de negentiende eeuw en zijn onder andere gericht
aan de dichter/onderwijzer Jan van Dam. De werken van Petronella Moens
hebben een gemengd karakter: sommige zijn radicaal-politiek van aard,
andere stichtelijk-religieus en weer andere historisch. Opvallend is
het aantal geschriften, gericht op de jeugd. Ook worden verscheidene
latere studies over het leven en werk van de auteur getoond, alsmede
enkele heruitgaven, waaronder Aardenburg of de onbekende volksplanting
in Zuid-Amerika en Par Amitié. De Vriendenrol. Naast geschriften zijn
er ook teksten en afbeeldingen te lezen en zien. De bruiklenen komen
van onder andere, het Koninklijk Zeeuws Genootschap der Wetenschappen,
de Zeeuwse Bibliotheek en de Stichting Moens. Afbeeldingen zijn onder
meer afkomstig van het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis en de
Koninklijke Bibliotheek.
Poëziealbums
Petronella Moens is bij velen vooral bekend als dichteres. Daarom
hebben zestien bewoners uit Aardenburg traditionele en nieuwe
poëziealbums beschikbaar gesteld om de expositie een actuele invalshoek
te geven. De albums dateren uit de negentiende en de twintigste eeuw.
Gemeentelijk Archeologisch Museum Aardenburg
Tot en met 31 oktober 2010 is deze tentoonstelling te bezichtigen in
het
Gemeentelijk Archeologisch Museum
Marktstraat 18
4527 BH Aardenburg
Tel. 0031 117 - 492 888 / 457 162
archmus@zeelandnet.nl
www.museumaardenburg.nl
Het museum is geopend van dinsdag t/m vrijdag 10.00 - 12.00 en 13.30 -
17.00 uur en op zaterdag en zondag 13.00 - 17.00 uur.