Rijksoverheid
Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het lid Braakhuis (GroenLinks)
over ongewenste verkoop aan de deur, ingezonden 8 juli 2010 (2010Z10658).
1
Heeft u kennis kunnen nemen van het door CentERdata uitgebrachte rapport
'Monitor Direct Marketing, Consumentenonderzoek naar telemarketing en
colportage'
1
?
Antwoord
Ja.
2
Wat is uw reactie op de conclusie dat 62,6% van de Nederlanders zich kan vinden
in het instellen van een 'Bel!niet!aan!register'?
Antwoord
Ik kan begrijpen dat er consumenten zijn die het vervelend vinden als er
commerciële verkopers of vertegenwoordigers van goede doelen aan de deur hun
diensten of producten aanbieden. Colportage is echter een legitieme
verkoopmethode en is door wet! en regelgeving met waarborgen omkleed. Het
instellen van een Bel!niet!aan!register is naar mijn mening een te ver gaande
beperking voor marktpartijen om in contact te komen met consumenten.
Vanzelfsprekend moet colportage wel op een zorgvuldige manier plaatsvinden. De
Wet oneerlijke handelspraktijken en de Colportagewet stellen daarom eisen aan
de verkoop via colportage. Zo heeft de consument onder andere recht op een
bedenktermijn van acht dagen, die aanvangt op de dag nadat de consument de
door zowel hem als de colporteur ondertekende overeenkomst heeft ontvangen.
Uit het in de eerste vraag genoemde onderzoek blijkt dat veel (71,6%)
Nederlandse consumenten goed op de hoogte zijn van deze bedenktermijn. Ook is
bijna één op de drie Nederlanders, 3 maanden na de start van de
voorlichtingscampagne, al bekend met (het bestaan van) de Deurwijzer, die door
de Consumentenautoriteit is ontwikkeld en gratis is te downloaden via
1
http://feweb.uvt.nl/pdf/2010/rapportcolportage.pdf
Pagina 2 van 4
Directoraat
generaal voor
Energie, Telecom en Markten
Directie Mededinging en
Consumenten
Ons kenmerk
ETM/MC / 10103892
www.consuwijzer.nl. Met de Deurwijzer kunnen consumenten op een eenvoudige
manier kennisnemen van hun rechten bij colportage en zich zo nodig kritisch
opstellen tegenover colporteurs.
3
Deelt u de mening dat deze mensen de keuze zouden moeten hebben om zich in
een 'Bel!niet!aan!register' te laten registreren?
4
Staat u nog steeds negatief tegenover invoering van een dergelijk register
2
in
verband met de handhaafbaarheid ervan? Zo ja, waarom is een 'Bel!niet!aan!
register' volgens u lastiger te handhaven dan een 'Bel!me!niet!register'?
5
Deelt u de mening dat een 'Bel!niet!aan!register' op vergelijkbare wijze te
handhaven zou zijn als het 'Bel!me!niet!register', namelijk door consumenten, die
zich in het register hebben laten registreren, de mogelijkheid te geven om een
klacht in te dienen als ze toch colporteurs aan de deur krijgen?
Antwoord 3, 4 en 5
Ik ben geen voorstander van een wettelijk Bel!niet!aan!register. Colportage is een
verkoopmethode waartegen consumenten zich zo nodig kunnen weren. Enerzijds
door gebruik te maken van de informatie van de Deurwijzer van de
Consumentenautoriteit, anderzijds door gebruik te maken van de diverse soorten
"ik koop niet aan de deur stickers" die door verschillende organisaties op de markt
zijn gebracht en die consumenten op hun voordeur kunnen bevestigen. Ik heb
geen aanwijzingen dat dergelijke stickers niet worden nageleefd door colporteurs.
Een Bel!niet!aan!register zal bovendien, wellicht onbedoeld, negatieve gevolgen
hebben voor de vele honderden regionale en lokale goede doelenorganisaties die,
anders dan grote goede doelenorganisaties die gebruik kunnen maken van andere
wervingskanalen zoals telemarketing, afhankelijk zijn van contacten aan de
voordeur. Het Instituut voor Sponsoring en Fondsenwerving (ISF) wijst daar ook
op.
Verder is het de vraag in hoeverre een wettelijk Bel!niet!aan!register niet in strijd
zal zijn met de Dienstenrichtlijn (richtlijn 2006/123/EG). Het verrichten van
colportagewerkzaamheden aan de hand van een Bel!niet!aan!register zal immers
betekenen dat er eisen gesteld worden aan buitenlandse dienstverleners die in
Nederland hun diensten willen uitoefenen. Dergelijke eisen zijn alleen toegestaan
op grond van de bescherming van de openbare orde, openbare veiligheid,
volksgezondheid of het milieu. Een dergelijke beschermingsgrond kan niet worden
aangevoerd ter rechtvaardiging van een Bel!niet!aan!register, waardoor
geconcludeerd moet worden dat een dergelijk register gezien zal worden als een
ontoelaatbare belemmering van het vrije verkeer van diensten. Het verschil met
2
http://www.depers.nl/economie/464887/Geen!steun!bel!niet!aanregister.html
Pagina 3 van 4
Directoraat
generaal voor
Energie, Telecom en Markten
Directie Mededinging en
Consumenten
Ons kenmerk
ETM/MC / 10103892
het Bel!me!niet!register ligt hierin dat het Bel!me!niet!register is toegestaan
onder de Europese privacyrichtlijn elektronische communicatiediensten (Richtlijn
2002/58/EG). Wanneer een maatregel door specifieke andere Europese
regelgeving is toegestaan, kan er geen sprake zijn van strijdigheid met de
Dienstenrichtlijn.
Wat betreft de handhaafbaarheid van een Bel!niet!aan!register merk ik op dat een
consument dan wel een klacht kan indienen als er ondanks een registratie bij hem
wordt aangebeld, maar dat het lastig is om vervolgens te bewijzen dat er bij die
geregistreerde persoon is aangebeld. Dit is anders bij het Bel!me!niet!register.
Daar is het eenvoudiger te bewijzen dat er ondanks een registratie toch een
poging tot telemarketing is gedaan, doordat door middel van de techniek kan
worden vastgelegd wie wanneer naar welk nummer heeft gebeld.
Dit alles laat echter onverlet dat ik iedere vorm van agressieve en/of misleidende
verkoop afkeur. Ik kies daarom voor een aanpak van voorlichting via ConsuWijzer.
Volgens het genoemde monitorrapport van CentERdata is ruim 32% van de
Nederlanders op de hoogte van het bestaan van de Deurwijzer en weet ruim 17%
wat deze inhoudt. Dit geeft aan dat voorlichting via ConsuWijzer een doeltreffend
middel is om de consument in kennis te stellen van zijn rechten, en weerbaar te
maken. Ik vind dit, drie maanden na de start van de campagne, mooie resultaten,
maar heb de Consumentenautoriteit gevraagd de Deurwijzer nog sterker onder de
aandacht van consumenten te brengen. Zij zal naast de moderne techniek van
webmarketing, waardoor op internet informatiezoekende consumenten snel naar
de website van ConsuWijzer worden geleid, na de zomer onder meer investeren in
een advertentiecampagne.
Daarnaast geldt natuurlijk onverminderd dat colporteurs zich aan de voorschriften
van de relevante wetgeving dienen te houden. De Consumentenautoriteit houdt
toezicht hierop. Zij houdt daarom de ontwikkelingen scherp in de gaten en neemt
de signalen bij ConsuWijzer, en ook uit andere informatiebronnen, over mogelijke
overtreding van de van toepassing zijnde wetgeving, zeer serieus. Zowel de
Consumentenautoriteit als de NMa hebben misleidende en agressieve verkoop,
waaronder het verstrekken van onjuiste of onvolledige informatie, ongeacht of dit
telefonisch of aan de deur geschied, tot één van de prioriteiten voor 2010
benoemd en zij zijn extra alert op signalen hierover. Het onderzoek naar de
colportagepraktijken van of namens een aantal energieleveranciers is hiervan een
voorbeeld. Overigens blijkt zowel uit het in vraag 1 genoemde onderzoek als uit
de meldingen bij ConsuWijzer niet dat colportage als verkoopkanaal sterk groeit.
In het Algemeen Overleg over het consumentenbeleid met uw Kamer op 8 april jl.
heb ik aangegeven dat ik het instrumentarium van de Consumentenautoriteit
verder zal aanscherpen, met name om het mogelijk te maken een inbreuk op het
consumentenrecht eerder te kunnen laten stoppen en consumenten te kunnen
waarschuwen. De nieuwe bevoegdheid van de Consumentenautoriteit om bij een
vermoeden van een overtreding een openbare aanwijzing te kunnen geven, zal
ertoe bijdragen dat enerzijds de overtreding eerder zal worden gestaakt en
Pagina 4 van 4
Directoraat
generaal voor
Energie, Telecom en Markten
Directie Mededinging en
Consumenten
Ons kenmerk
ETM/MC / 10103892
anderzijds de consument eerder op de hoogte is van mogelijke schendingen van
de wet! en regelgeving. De internetconsultatie voor de wijziging van de Wet
handhaving consumentenbescherming, die deze nieuwe bevoegdheden creëert,
ben ik 5 juli jl. gestart. Met deze wetswijziging zullen ook de maximale boetes
voor overtredingen van de bestuursrechtelijk door de Consumentenautoriteit te
handhaven normen, waaronder de normen uit de Colportagewet, worden
verhoogd van ¤76.000 naar ¤450.000.
(w.g.) Maria J.A. van der Hoeven
Minister van Economische Zaken