Datum 14 juli 2010
Betreft Onderzoek Kosten en baten uitbreiding zwangerschapsverlof
Hierbij stuur ik u het onderzoek naar maatschappelijke kosten en baten van een
mogelijke uitbreiding van het zwangerschaps- en bevallingsverlof waarom is
verzocht met de motie-van Hijum, Tweede Kamer 2009-2010, 32 123 XV, nr. 20).
In opdracht van het Ministerie van SZW heeft SEO economisch onderzoek een
maatschappelijke kosten-batenanalyse uitgevoerd naar een verlenging van het
zwangerschaps- en bevallingsverlof van 16 weken naar 18 of 20 weken.
De analyse is gebaseerd op een internationale literatuurstudie naar de effecten
van langer verlof op onder meer arbeidsproductiviteit, arbeidsparticipatie,
gezondheid en verzuim. Deze effecten zijn vervolgens, waar mogelijk, in geld
uitgedrukt zodat kosten en baten met elkaar kunnen worden vergeleken.
Uit het onderzoek blijkt dat de maatschappelijke baten van een eventuele
verlenging van het zwangerschapverlof naar 18 of 20 weken niet opwegen tegen
de maatschappelijke kosten. Het onderzoek concludeert dat onvoldoende
positieve effecten worden gevonden op de gezondheid van de moeder of het kind
om de vergoeding van het productieverlies door de twee of vier weken
verlofuitbreiding te kunnen compenseren. Uitbreiding van het verlof met twee
weken kost de maatschappij per saldo 117 miljoen, uitbreiding van het verlof
met vier weken kost per saldo 322 miljoen.
Op basis van internationaal onderzoek concluderen de onderzoekers dat in de
Nederlandse context, waarin het verlof reeds zestien weken is, het ziekteverzuim
na de periode van het zwangerschapsverlof met 0,2 procent zou dalen als het
verlof met twee weken wordt verlengd en met 0,4 procent bij een verlenging met
vier weken. De onderzoekers concluderen dat uit de bestudeerde literatuur blijkt
dat er geen of verwaarloosbare effecten worden gevonden van een langer verlof
op de gezondheid van het kind.
Ook blijkt niet zozeer sprake van een verhoging van de arbeidsproductiviteit als
gevolg van het langere verlof, maar van een structurele verlaging door het
mislopen van werkervaring gedurende de verlofuitbreiding. Op de
arbeidsparticipatie van vrouwen heeft de uitbreiding van het verlof geen effect.
Pagina 1 van 2
De grootste kostenpost wordt gevormd door het feit dat geen arbeid wordt
verricht tijdens de verlengde verlofperiode, terwijl het loon wel wordt doorbetaald.
Dit productieverlies bedraagt bij twee weken verlenging 144 mln en bij vier
weken 288 mln. Ook moeten werkgevers kosten maken voor aanpassing van Datum
het personeelsbestand tijdens de verlengde verlofperiode. De onderzoekers
schatten deze kosten op 36 mln respectievelijk 72 mln.
Onze referentie
De Minister van Sociale Zaken AV/AR/2010/14191
en Werkgelegenheid,
J.P.H. Donner
Pagina 2 van 2
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid