Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
Dwars door de dijk
Publicatiedatum : 12 juli 2010
Al in 2008 vond archeologisch onderzoek plaats in de Zuiderdijk.
Door de Westfriese Omringdijk worden deze zomer sleuven gegraven voor
archeologisch onderzoek. Hierbij wordt gegraven tot onder de dijk,
waarbij de middeleeuwse resten aan het licht komen. Op woensdag 14 juli
zijn belangstellenden tussen 16.00 en 21.00 uur welkom op de dijk bij
Schellinkhout om een wandeling door de dijk te maken. Dit is een
eenmalige mogelijkheid om het werk van de archeologen aan de dijk te
zien en zelf de opbouw van de middeleeuwse dijk te aanschouwen.
Archeologische resultaten
De Markermeerdijk tussen Enkhuizen en Hoorn wordt versterkt. Tot 2012
wordt hard gewerkt om de dijk te verhogen zodat de veiligheid weer voor
lange tijd voldoet aan de vastgestelde eisen. Onderdeel van de
dijkversterking is het aanbrengen van nieuwe stukken dijklichaam en het
weghalen van oude delen. Juist deze oude delen bevatten een schat aan
informatie.
In de afgelopen twee weken werden in opdracht van het hoogheemraadschap
nabij Oosterleek en Wijdenes al twee sleuven door de Zuiderdijk
gegraven. Het pakket van de voet tot aan de kruin van de dijk was meer
dan 7 m dik. De doorsnede liet nauwkeurig het verleden van de dijk
zien. Boven aan de dijk viel het schelpenpad of een met puin verharde
weg waar te nemen. Daar onder kwam een groot pakket met ophogingslagen
tevoorschijn dat bestond uit zoden van klei en zavel. In deze pakketten
bevond zich ook huisafval als borden, potten en pannen uit de 17de en
18de eeuw. Zelfs een grote gietijzeren kookpot werd gevonden. Onder
deze lagen werden de pakketten kleiïger en bevatten ook resten veen.
Aan de zeezijde van de dijk werden in de 16de en 17de eeuw rijen grenen
palen ingeslagen versterkt met rijs- en knuppelhout. Daarbovenop lag
breekpuin en zwerfkeien om het hout op zijn plaats te houden.
Op sommige plekken zijn wel 2 m dikke pakketten van opgestapeld
zeewier, stro, mest en andere zachte materialen gevonden. Deze werden
eveneens gebruikt om de dijk te versterken.
Geheel onderin de dijk werd in Oosterleek een 1 m dik pakket van fraai
gestapelde klei-veenzoden opgegraven met daar onder een samengeperste
laag natuurlijk veen. Dit moet worden gezien als het laatste restje van
het grote veenkussen dat West-Friesland in de middeleeuwen ooit was.
Onder dit veen bevond zich de natuurlijke ondergrond; blauwe zeeklei.
Rondleiding
Belangstellenden zijn van harte welkom op woensdag 14 juli tussen 16.00
en 21.00 uur voor een wandeling door de dijk nabij de kerk van
Schellinkhout (locatie Zuiderdijk 55). Parkeren kan op de buitendijkse
parkeerplaats bij het strandje van Schellinkhout. Schellinkhout is te
bereiken per auto vanaf Hoorn of Enkhuizen via de N506. Via de afslag
Schellinkhout wordt de dijk via de Dorpsweg bereikt. De locatie is niet
bereikbaar via de dijk, omdat deze is afgesloten vanwege de
werkzaamheden. Het verzoek is om per fiets te komen omdat de
parkeergelegenheid beperkt is.
Archeologen van Archeologie West-Friesland en ADC Archeoprojecten geven
tekst en uitleg bij de wandeling door de dijk. In groepjes van 15
personen wordt u door de dijk geleid. Afhankelijk van de belangstelling
kan er een wachttijd zijn.
Opgelet: bij zware regenval of onweer gaat de excursie niet door.
Stevige schoenen zijn nodig, want het kan glad zijn in de sleuf.