Nationale Ombudsman
#De Nationale ombudsman - rapporten De Nationale ombudsman - nieuws De
Nationale ombudsman - column
Den Haag, 6 juli 2010
Paspoort buiten bereik voor Nederlanders in het buitenland door uitvoering
nieuwe Paspoortwet
De uitvoering van de nieuwe Paspoortwet jaagt Nederlanders die in het
buitenland wonen flink op kosten als zij een nieuw paspoort nodig hebben. Dit
constateert de Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, in een onderzoek
naar aanleiding van de vele signalen die hij hierover van gedupeerden
ontving. Een nieuw paspoort lijkt voor sommige paspoortaanvragers zelfs
buiten bereik door de grote reisafstanden naar een afgiftepunt en de hoge
onkosten. De problemen wijt Brenninkmeijer aan de manier waarop de minister
van Buitenlandse zaken de nieuwe Paspoortwet uitvoert en de gebrekkige
informatievoorziening aan de paspoortaanvragers. Hij doet aan de minister een
aantal aanbevelingen om de problemen op te lossen.
De nieuwe Paspoortwet die op 15 september 2009 in werking is getreden,
voorziet in de oprichting van een centrale databank met
vingerafdrukgegevens van alle Nederlandse paspoorthouders. Deze moeten
zij afgeven bij de aanvraag van een nieuw paspoort. De apparatuur die
nodig is om de vingerafdrukken te registreren, is kostbaar en vereist
veiligheidsmaatregelen. Het Ministerie van Buitenlandse zaken heeft
daarom besloten het paspoort slechts nog af te geven op Nederlandse
consulaten in het buitenland die meer dan 500 paspoorten per jaar
uitgeven, zodat installatie van de kostbare apparatuur rendabel is. Het
aantal afgiftepunten is zo teruggebracht van 340 naar 180. De ombudsman
ontving ruim veertig signalen over de hoge kosten en extra inspanningen
waarvoor paspoortaanvragers kwamen te staan. Hij verrichtte een
onderzoek, met als doel oplossingen te vinden voor de gesignaleerde
knelpunten.
Paspoort buiten bereik
Een deel van de Nederlanders dat (tijdelijk) in het buitenland woont
moet nu soms met het hele gezin duizenden kilometers reizen naar het
dichtstbijzijnde consulaat om eerst hun paspoort aan te vragen en
vervolgens nogmaals om het op te halen. De onkosten kunnen oplopen tot
honderden euro's en voor sommigen is dit niet op te brengen. De
Nationale ombudsman vindt het een kwalijke zaak dat een wezenlijk
document zoals een paspoort, door de huidige uitvoering van de nieuwe
Paspoortwet om financiële redenen buiten het bereik van sommige
Nederlanders in het buitenland lijkt te komen. Bovendien staan hun
onkosten in schril contrast tot de kosten die iemand in Nederland moet
maken voor een paspoort (sinds 1 januari 2010 maximaal EUR50,90).
Oplossingen
De Nationale ombudsman heeft aan de minister van Buitenlandse zaken een
aantal aanbevelingen gedaan. Zo stelt de ombudsman ondermeer voor om
medewerkers van consulaten die paspoorten verstrekken, te voorzien van
een duidelijke richtlijn om te kunnen beoordelen of de
paspoortaanvrager al dan niet in persoon moet langskomen. En als een
paspoortaanvrager het bezwaarlijk vindt om persoonlijk langs te komen,
deze actief te informeren over alternatieve mogelijkheden voor het
verkrijgen van het paspoort. Ook geeft de ombudsman in overweging na te
gaan hoe mobiele `vingerscan' apparatuur effectief kan worden ingezet.
En wat de mogelijkheden zijn om een paspoort aan te vragen in een
naburig land, als het afgiftepunt in dat land dichter bij de woonplaats
van de paspoortaanvrager is.
Noot voor de redactie,