Illegale vreemdelingen in Nederland onnodig vaak opgesloten
Nederland moet alternatieven ontwikkelen
Nederland sluit in vergelijking met het buitenland uitzonderlijk veel illegale vreemdelingen op. Dat is in strijd met het Europese verdrag van de rechten van de mens, betoogt hoogleraar Anton van Kalmthout op donderdag 1 juli in zijn afscheidsrede aan de Universiteit van Tilburg. Van Kalmthout bepleit alternatieve opvang, waaronder inrichtingen die door private ondernemingen worden beheerd.
Jaarlijks worden in Nederland meer dan 10.000 illegale vreemdelingen opgesloten in een van de ruim 3.000 cellen die daarvoor in de penitentiaire inrichtingen zijn gereserveerd. In vergelijking met het buitenland zijn dit uitzonderlijk hoge aantallen. Anton van Kalmthout, hoogleraar Vrijheidsbeperking en vrijheidsbeneming in het strafrecht en vreemdelingenrecht, stelt in zijn afscheidsrede de vraag waarom Nederland in dit opzicht zo sterk afwijkt van het buitenland.
Van Kalmthout toetst de Nederlandse wetgeving en de uitvoeringspraktijk aan twee beginselen die in internationale verdragen zijn neergelegd: het beginsel dat vrijheidsbeneming alleen mag worden toegepast als het doel niet met minder ingrijpende middelen kan worden gerealiseerd en het beginsel dat als vrijheidsontneming onvermijdelijk is, de gedetineeerde aan geen andere beperking in zijn rechten mag worden onderworpen dan die noodzakelijk zijn om dit doel te bereiken. Op grond van deze beginselen concludeert hij dat illegale vreemdelingen in Nederland onnodig vaak worden opgesloten. De overheid schiet tekort in het bevorderen van alternatieven, zoals de internationale mensenrechtenstandaarden voorschrijven. De opsluiting van vreemdelingen in een huis van bewaring onder een strafrechtelijk regiem miskent dat vreemdelingen geen criminelen zijn. Door dat toch te doen, overtreedt de Nederlandse overheid het verbod van het Europese verdrag voor de rechten van de mens. Dat bepaalt in artikel 3 dat niemand mag worden onderworpen aan aan een vernederende behandeling.
De overheid heeft de plicht om alternatieven voor de vreemdelingenbewaring te ontwikkelen, aldus Van Kalmthout. Als vrijheidsbeneming onvermijdelijk is, zou deze ten uitvoer moeten worden gelegd in inrichtingen die niet zijn ingericht als gevangenissen. De hoogleraar pleit ervoor om deze inrichtingen niet meer te laten beheren door Justitie maar door private ondernemingen. Dit is niet alleen goedkoper, maar garandeert ook een humaner klimaat.
Congres met Hirsch Ballin en Brenninkmeijer
Ter gelegenheid van het afscheid van prof. dr. Anton van Kalmthout organiseert de Faculteit Rechtswetenschappen van de UvT op 1 juli het congres Mensbeeld, beeldvorming en mensenrechten. Gastsprekers zijn demissionair minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin en Nationale ombudsman Alex Brenninkmeijer. Zie de website voor het
Universiteit van Tilburg