Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie
Het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie
Van 1 juli tot 31 december 2010, is het de beurt aan België om
Voorzitter van de Raad van de Europese Unie (EU) te worden. Dit is een
echte uitdaging, vooral omdat men rekening moet houden met de vele
veranderingen die het Verdrag van Lissabon ingevoerd heeft, sinds de
inwerkingtreding ervan op 1 december 2009.
Programma voor het Belgisch Voorzitterschap van de Raad van de EU (pdf)
Als voorzitter van de Raad van de EU zal België vooral de
werkzaamheden van de verschillende formaties van de Raad organiseren en
leiden via zijn bevoegde ministers. Alleen de Raad van buitenlandse
zaken en veiligheidsbeleid valt buiten deze regeling. Sinds de
inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon, wordt deze Raad
voorgezeten door de hoge vertegenwoordiger van de EU voor buitenlandse
zaken en veiligheidsbeleid, mevrouw Catherine Ashton.
Concreet gezien, zorgt het voorzitterschap van de Raad voor het goede
verloop van de werkzaamheden, leidt en vergemakkelijkt het de
gesprekken, probeert het uiteenlopende standpunten te verzoenen,
formuleert het compromissen om tot een besluit te komen. Het
voorzitterschap speelt ook een belangrijke rol bij de onderhandelingen
met de andere instellingen van de Unie, en vooral met het Europees
Parlement dat, zoals de Raad, akkoord moet gaan met de meeste Europese
wetgevingen.
We moeten hier nog vermelden dat het wisselende voorzitterschap niet
alleen geldt voor de verschillende formaties van de Raad van ministers
van de EU, maar ook voor het Coreper en voor de meeste werkgroepen.
Vóór de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon, was het
halfjaarlijkse voorzitterschap ook belast met het voorzitterschap van
de Europese Raad. Dit is nu niet meer het geval. De Europese Raad is nu
een volwaardige instelling van de Unie geworden met aan het hoofd een
permanente voorzitter die verkozen wordt voor een mandaat van twee en
een half jaar, dat één keer vernieuwbaar is. Sinds 1 december 2009
wordt deze functie uitgeoefend door de vroegere Belgische eerste
minister Herman Van Rompuy. Hij zal dus voorzitter worden van de
Europese raden.
Het Verdrag van Lissabon voert nog andere wijzigingen door. Het is nu
de Hoge vertegenwoordiger die het GBVB zal voeren en de Unie in het
GBVB zal vertegenwoordigen. Ook de voorzitter van de Europese Raad
heeft een vertegenwoordigende rol "op zijn niveau en in zijn
hoedanigheid" in het GBVB. Dit betekent dat de rol van het roterend
voorzitterschap sterk wordt beperkt. Tevens zal de rol die het
roterende voorzitterschap vroeger op zich nam als vertegenwoordiger van
de Unie in derde landen en bij internationale instellingen, in de
toekomst worden uitgeoefend door de Uniedelegaties.