Persbericht 1 juli 2010
Veel minder diefstal dankzij langdurig opsluiten van veelplegers
Dankzij het voor langere tijd opsluiten van enkele honderden zeer
actieve veelplegers is het aantal auto- en woninginbraken in de grote
steden in de periode 2001-2007 met 30 procent gedaald. De baten van
deze daling in de criminaliteit zijn tenminste twee keer zo hoog als de
extra kosten die gemoeid zijn met het langer opsluiten en
tegelijkertijd behandelen van veelplegers. Dat blijkt uit een onderzoek
van Ben Vollaard van de Universiteit van Tilburg in opdracht van het
Programma Politie en Wetenschap.
Rechters hebben sinds 2001 de mogelijkheid om daders die voortdurend de
fout in gaan voor twee jaar vast te zetten. Inclusief voorarrest gaat
het vaak om een verblijf in de gevangenis van drie jaar. Zonder deze
mogelijkheid zitten de meeste veelplegers elke keer dat ze worden
gepakt voor korte tijd vast - tot wel een paar keer per jaar. Voor deze
`draaideurcriminelen' is de maatregel tot langdurige plaatsing in een
Inrichting voor Stelselmatige Daders (ISD) bedacht - een maatregel waar
de in 2001 geïntroduceerde Strafrechtelijke Opvang Verslaafden (SOV)
aan vooraf ging.
Voor het eerst is nu het effect van deze veelplegeraanpak op de
maatschappelijke veiligheid bepaald. Daarvoor zijn twaalf stedelijke
gebieden verspreid over heel Nederland met elkaar vergeleken. Hoewel
maar een kleine groep veelplegers de maatregel kreeg opgelegd, blijkt
de aanpak toch een groot effect te hebben op de criminaliteit in deze
steden. De aanpak blijkt succesvol in het selecteren en vervolgens
opsluiten van de meest actieve veelplegers. Dankzij de aanpak zijn
duidelijk minder veelplegers actief. Het aantal bij de politie bekende
zeer actieve veelplegers van 25 jaar en ouder lag eind 2007 naar
schatting een kwart lager dan het zou zijn geweest zonder het
opsluitingseffect van deze veelplegeraanpak.
Bij het selecteren van veelplegers blijken de meest notoire daders het
eerst te zijn aangepakt. Daardoor neemt de extra bijdrage aan de daling
van de lokale criminaliteit af bij het opsluiten van steeds meer
veelplegers. De baten van criminaliteit die daarmee is voorkomen
blijven echter de kosten van langer opsluiten en behandelen van
veelplegers overtreffen.
Uit eerder onderzoek blijkt dat de verbetering van de maatschappelijke
veiligheid door de veelplegeraanpak samen kan gaan met een beter leven
voor de betrokken veelplegers. De langere tijd in de gevangenis biedt
de mogelijkheid voor langdurige, intensievere behandeling, waaronder
aanpak van drugsverslaving. Veelplegers blijken daar baat bij te
hebben - al is de behandeling voor verbetering vatbaar.
Het onderzoeksrapport is uitgegeven in de reeks Politiewetenschap van
het Onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap, een zelfstandig
onderdeel van het kenniscentrum van de Politieacademie. Politie en
Wetenschap is in mei 1999 ingesteld om het wetenschappelijk onderzoek
en de kennisontwikkeling op het gebied van politie en veiligheid te
stimuleren. De uitvoering van dit programma geschiedt onder leiding van
de directeur van het programmabureau, G.C.K. Vlek.
Universiteit van Tilburg