Persbericht 30 juni 2010
Illegale vreemdelingen in Nederland onnodig vaak opgesloten
Nederland moet alternatieven ontwikkelen
Nederland sluit in vergelijking met het buitenland uitzonderlijk veel
illegale vreemdelingen op. Dat is in strijd met het Europese verdrag
van de rechten van de mens, betoogt hoogleraar Anton van Kalmthout op
donderdag 1 juli in zijn afscheidsrede aan de Universiteit van Tilburg.
Van Kalmthout bepleit alternatieve opvang, waaronder inrichtingen die
door private ondernemingen worden beheerd.
Jaarlijks worden in Nederland meer dan 10.000 illegale vreemdelingen
opgesloten in een van de ruim 3.000 cellen die daarvoor in de
penitentiaire inrichtingen zijn gereserveerd. In vergelijking met het
buitenland zijn dit uitzonderlijk hoge aantallen. Anton van Kalmthout,
hoogleraar Vrijheidsbeperking en vrijheidsbeneming in het strafrecht en
vreemdelingenrecht, stelt in zijn afscheidsrede de vraag waarom
Nederland in dit opzicht zo sterk afwijkt van het buitenland.
Van Kalmthout toetst de Nederlandse wetgeving en de uitvoeringspraktijk
aan twee beginselen die in internationale verdragen zijn neergelegd:
het beginsel dat vrijheidsbeneming alleen mag worden toegepast als het
doel niet met minder ingrijpende middelen kan worden gerealiseerd en
het beginsel dat als vrijheidsontneming onvermijdelijk is, de
gedetineeerde aan geen andere beperking in zijn rechten mag worden
onderworpen dan die noodzakelijk zijn om dit doel te bereiken. Op grond
van deze beginselen concludeert hij dat illegale vreemdelingen in
Nederland onnodig vaak worden opgesloten. De overheid schiet tekort in
het bevorderen van alternatieven, zoals de internationale
mensenrechtenstandaarden voorschrijven. De opsluiting van vreemdelingen
in een huis van bewaring onder een strafrechtelijk regiem miskent dat
vreemdelingen geen criminelen zijn. Door dat toch te doen, overtreedt
de Nederlandse overheid het verbod van het Europese verdrag voor de
rechten van de mens. Dat bepaalt in artikel 3 dat niemand mag worden
onderworpen aan aan een vernederende behandeling.
De overheid heeft de plicht om alternatieven voor de
vreemdelingenbewaring te ontwikkelen, aldus Van Kalmthout. Als
vrijheidsbeneming onvermijdelijk is, zou deze ten uitvoer moeten worden
gelegd in inrichtingen die niet zijn ingericht als gevangenissen. De
hoogleraar pleit ervoor om deze inrichtingen niet meer te laten beheren
door Justitie maar door private ondernemingen. Dit is niet alleen
goedkoper, maar garandeert ook een humaner klimaat.
Congres met Hirsch Ballin en Brenninkmeijer
Ter gelegenheid van het afscheid van prof. dr. Anton van Kalmthout
organiseert de Faculteit Rechtswetenschappen van de UvT op 1 juli het
congres Mensbeeld, beeldvorming en mensenrechten. Gastsprekers zijn
demissionair minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin en Nationale
ombudsman Alex Brenninkmeijer. Zie de website voor het programma.
Universiteit van Tilburg