Wageningen Universiteit en Researchcentrum

24 jun 2010

Onderdeel: Wageningen UR Glastuinbouw

Röntgen-scans kunnen worden gebruikt voor het detecteren van boktoraantasting in levend hout. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen UR Glastuinbouw, in samenwerking met de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit (VWA). In een import-partij van zowat duizend bomen werden vier van de vijf bomen teruggevonden die schade hadden die door de boktor veroorzaakt zou kunnen zijn. De onderzoekers werken nu aan de automatisering van de techniek.

Boktor is een ernstige bedreiging voor de Nederlandse boomteelt. Eind 2009 werd in de omgeving van Boskoop aantasting door de Oost-Aziatische boktor (Anoplophora chinensis) gesignaleerd. Om te voorkomen dat deze boktor zich in het gebied vestigde, besloot het ministerie van LNV dat alle loofbomen en struiken in het gebied, met een straal van honderd meter rond de vondst, moeten worden verijderd. De vondst had bovendien een negatief effect op de export van Nederlandse boomkwekerijproducten.

De Oost-Aziatische boktor is niet inheems in Europa en niet alleen in Nederland zijn er grote zorgen over de verspreiding van deze kever. De Food and Environment Research Agency (Fera), de Engelse Voedsel en Warenautoriteit, deed afgelopen winter een waarschuwing uitgaan over de wereldwijde verspreiding van dit insect, dat van origine alleen in Japan en China voorkomt. Door de toenemende handel van sierbomen uit Oost-Azië nemen de risicoâs van verspreiding toe en strenge importinspecties zijn daarom noodzakelijk. Aantasting door de Oost-Aziatische boktor heeft als tot vele duizenden euroâs schade geleid bij telers in heel Europa.

Scanmethode
Wageningen UR Glastuinbouw en de VWA werken aan een methode om snel en betrouwbaar boktoraantasting te herkennen in importmateriaal. Eerder onderzoek heeft uitgewezen dat boktoraantasting te traceren is in dood hout met behulp van röntgenstraling. In het vervolgonderzoek is bekeken of deze techniek ook bruikbaar is voor levend hout. Er is daarvoor een partij van 929 bomen getest met behulp van de scanapparatuur die op vliegvelden worden gebruikt om bagage te controleren. Waarnemers analyseerden de scans via een beeldscherm. De partij werd ook op een destructieve manier gecontroleerd op de aanwezigheid van boktoraantasting. Het bleek dat in de partij vijf bomen waren aangetast. Of deze aantastingen het gevolg waren van boktor kon niet met zekerheid worden aangetoond. Vier daarvan werden herkend met de scan.
Â
De onderzoekers concluderen dat het in principe mogelijk is om aantasting door de Oost-Aziatische boktor op deze manier te traceren. Dit betekent dat er een grote efficiëntieslag gemaakt kan worden bij de beoordeling van geïmporteerde bomen. Een volgende stap in het ontwikkelingstraject is om de scans te beoordelen via automatische beeldverwerking.
Â
Daarnaast willen de onderzoekers samenwerking zoeken met bedrijven die ervaring hebben met röntgen zoals bedrijven die röntgenapparatuur ontwikkelen voor medische diagnostiek.

---

Dit onderzoek wordt gefinancierd door het Ministerie van LNV.

Contact
Meer informatie:
Erik Toussaint, hoofd communicatie Plant Sciences Group 06 - 5156 5949
erik.toussaint@wur.nl

Expert:
Roel Jansen