Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie


Achter tevredenheid bewoners verpleeghuizen nog knelpunten

27 juni 2010

Bewoners van verpleeg- en verzorgingshuizen beoordelen hun verblijf en verzorging gemiddeld met een 7,8. Ze geven ruime voldoendes voor de wijze waarop het personeel hen bejegent en verzorgt, en ze waarderen de woonomgeving met hoge cijfers. Het onderzoek Uw Mening Onze Zorg van de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) laat echter ook zien dat er achter deze gunstige cijfers soms een knellende werkelijkheid schuilgaat.

Bewoners zijn over het algemeen tevreden over het leven in verpleeg- en verzorgingshuizen. Er gaat veel goed. Met name de goede intenties en bejegening van medewerkers worden enorm gewaardeerd en dat wordt uitgedrukt in hoge rapportcijfers. Toch blijkt uit de open interviews die de onderzoekers in tachtig verpleeg- en verzorgingshuizen aangingen met de bewoners, dat er van écht contact steeds minder sprake is. "Toen mijn dochter acht weken in coma lag vroeg niemand hoe het met haar ging, dus ik mis wel de persoonlijke aandacht".

Cliënten waarderen de inzet en algemene houding van medewerkers. Maar uit de gesprekken blijkt dat men vindt dat de werkdruk erg hoog is en men daardoor vaak langer moeten wachten. Bewoners voelen zich om die reden extra bezwaard om om hulp te vragen want `ze hebben het al zo druk'. "Als ik heel erg lang moet wachten, dan probeer ik wel eens zelf te gaan douchen. Terwijl ik dit eigenlijk niet meer zelf kan. Ik durf dan niet nog een keer te bellen, er kan wel iemand op sterven liggen."

Verpleeg- en verzorgingshuizen richten zich met name op de noodzakelijke verzorging. Maar de cliënten ervaren dat op veel alledaagse zaken wordt bezuinigd. "In de plantenbakken staan al heel lang dode planten. Daar wordt niets aan gedaan. Ook moet ik nu extra betalen om de banden van mijn rollator te laten oppompen. Ja het gaat hard achteruit. Dat merk je ook bij de activiteiten. Het mag allemaal niets kosten. Dus er is meestal alleen sjoelen en spelletjes".

De NPCF constateert dat bewoners geneigd zijn loyaal te zijn aan de instelling waar ze verblijven, en dat bewoners milder oordelen dan (relatieve) buitenstaanders. De NPCF benadrukt daarom dat het van essentieel belang is dat instellingen hun bewoners nadrukkelijk de gelegenheid geven om vrijuit te zeggen wat zij echt van de zorg- en dienstverlening vinden. De instellingen die deelnamen aan het onderzoek `Uw Mening Onze Zorg' hebben laten zien open en transparant te zijn. Uit hun reacties waaruit veelal grote betrokkenheid spreekt, blijkt dat ze concrete aanknopingspunten in handen hebben gekregen om de zorg te verbeteren. De NPCF roept instellingen op het gesprek met cliënten te voeren om er zo achter te komen wat goed gaat en wat knelt. Tevens benadrukt de NPCF dat het verhaal achter het rapportcijfer instellingen een handvat biedt de zorg te verbeteren.

Cliënten maken zich volgens de resultaten van het onderzoek grote zorgen over verdere bezuinigingen in de zorg. We zullen er in politiek en maatschappelijk debat uit moeten komen op welke basiszorg men mag rekenen en daarbij moet die sterke stem van de cliënt van groot gewicht zijn. Cliënten willen niet alleen goede zorg, maar ook bijvoorbeeld zinvolle activiteiten en aandacht. Het is van belang dat instellingen zichzelf steeds beter in staat stellen om te voldoen aan de wensen van bewoners door creatief om te gaan met beschikbare middelen en meer samen te werken met bijvoorbeeld vrijwilligers en welzijnsinstanties. Dat lukt sommige instellingen goed, en andere veel minder. Die laatste categorie zou moeten leren van de eerste.

Met de presentatie van de resultaten rondt de NPCF een project af dat zich kenmerkt door grootschaligheid en een focus op open interviews. Gedurende vijf maanden werden tachtig verpleeg- en verzorgingshuizen bezocht door interviewteams, die op basis van open gesprekken met de bewoners 10.000 ervaringen optekenden. Daarnaast werden op diverse manieren nog eens 40.000 ervaringen verzameld bij mantelzorgers en vrijwilligers. Na een zorgvuldige screening worden ongeveer 30.000 ervaringen gepubliceerd op www.ZorgkaartNederland.nl en www.ConsumentendeZorg.nl. Inmiddels staan 10.000 ervaringen online.