Vrije Universiteit Amsterdam

Resistentie tegen anti-reuma medicijnen


* Startdatum: 25-06-2010


* Tijd: 11.45


* Locatie: Aula


* Titel: Molecular mechanisms of resistance to classical and experimental anti-rheumatic drugs


* Spreker: R. Oerlemans


* Promotor: prof.dr. B.A.C. Dijkmans prof.dr. R.J. Scheper


* Onderdeel: VU medisch centrum


* Wetenschapsgebied: Medisch


* Evenementtype: Promotie

Patiënten met reumatoïde artritis (RA) worden vaak behandeld met zogeheten DMARDs (Disease Modifying Anti Rheumatic Drugs) zoals methotrexaat en sulfasalazine. Veel patiënten hebben baat bij deze medicatie, maar helaas blijkt na langdurig gebruik de werkzaamheid af te nemen; er ontstaat resistentie. Onderzoek van Ruud Oerlemans heeft geleid tot meer inzicht in de mechanismen die aan DMARD resistentie ten grondslag liggen. Met deze kennis kunnen DMARD behandelingen effectiever worden toegepast.

Oerlemans bootste in het laboratorium de ontwikkeling van resistentie na door ontstekingsgerelateerde cellen bloot te stellen aan toenemende doseringen van verschillende DMARDs. Deze resistente cellen bleken een verhoogde expressie van zogenaamde `pompeiwitten' te hebben, die het geneesmiddel de cel weer uitpompt voordat het effectief kan zijn. Dezelfde pompeiwitten bleken vervolgens ook voor te komen op bepaalde ontstekingsgerelateerde cellen in het synoviale weefsel van RA-patiënten. Oerlemans kon een verband aantonen tussen een verhoogde expressie van pompeiwitten en RA ziekteactiviteit en een verminderde effectiviteit van de DMARDs methotrexaat en leflunomide.

Daarnaast onderzocht Oerlemans of een nieuw experimenteel geneesmiddel, de proteasoomremmer bortezomib, kon worden gebruikt in situaties waarbij DMARD resistentie was opgetreden. Bortezomib bleek zeer effectief te zijn in het remmen van de productie van ontstekingsfactoren die betrokken zijn bij RA en ook qua werkzaamheid niet beïnvloedt te worden door bovengenoemde DMARD-pompeiwitten. Ook voor bortezomib bleek echter dat er na langdurige blootstelling ook resistentie ontwikkeling plaats vond, zij het via een ander mechanisme dan bij DMARDs. Geneesmiddelenresistentie ontwikkeling blijft daarom een fenomeen dat continue aandacht vraagt.

© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam