Openbaar Ministerie

Gevangenisstraffen en hoge geldboetes geëist in onderzoek Probo Koala

21 juni 2010 - Functioneel Parket

Het Functioneel Parket heeft vandaag voor de rechtbank Amsterdam geldboetes tot EUR2.000.000 euro en gevangenisstraffen tot 12 maanden geëist tegen de verdachten in het onderzoek Probo Koala. Het gaat om Trafigura, een medewerker van Trafigura, de kapitein van de Probo Koala, Amsterdam Port Services, de toenmalig directeur van Amsterdam Port Services en de gemeente Amsterdam. De officieren van justitie vinden dat de verdachten het eigenbelang boven het belang van de volkgezondheid en het milieu hebben gesteld.

Overzicht van de feiten zoals naar voren gebracht in het requisitoir van het OM
Eind juni 2006 komt het schip de Probo Koala naar Amsterdam en wil afval afgeven. Het betreft afval van een chemisch proces. Dit proces is aan boord uitgevoerd in opdracht van de bevrachter Trafigura. Afvalbedrijf Amsterdam Port Services (APS) wordt benaderd om de afvalstoffen aan af te geven. Trafigura en APS worden het eens en in de eerste week van juli arriveert de Probo Koala in Amsterdam. Dan blijkt dat Trafigura meer afvalstoffen wil afgeven dan was afgesproken. De Main VII, het inzamelschip van APS, neemt de afgesproken hoeveelheid afvalstoffen in. De afvalstoffen worden echter niet gelost want het zijn andere afvalstoffen dan APS had verwacht. Ze stinken en zijn enorm vies. De afvalstoffen gaan niet van boord maar de Main VII lost wel andere afvalstoffen op de installatie. Kort daarna wordt de afvalwaterzuivering bij APS opgestart. Dit leidt tot stankoverlast en de politie en milieudienst nemen dit in onderzoek. De afvalstoffen van de Probo Koala lijken de oorzaak te zijn. APS wil de afvalstoffen teruggeven aan Trafigura maar politie en milieudienst verbieden dit te retourneren. De toenmalige directeur van APS heeft nader overleg met de milieudienst en die stemt in met de het terugpompen van de afvalstoffen aan de Probo Koala. Na het terugontvangen van de afvalstoffen vertrekt de Probo Koala, naar uiteindelijk Ivoorkust.

Rol van de verdachten
Trafigura wordt verdacht van valsheid in geschrifte, het medeplegen van opzettelijk illegaal uitvoeren van afval naar Ivoorkust en het verzwijgen van het schadelijke karakter van de afvalstoffen bij aflevering aan APS. Volgens de officieren heeft Trafigura op schromelijke wijze haar plichten verzaakt en regels overtreden ten voordele van de eigen portemonnee. Tegen Trafigura is een geldboete van EUR2.000.000 geëist.

De medewerker van Trafigura wordt verdacht van het feitelijk leidinggeven aan dan wel het medeplegen van de verzwijging van het schadelijke karakter van de afvalstoffen en valsheid in geschrifte. Deze medewerker had de kennis en de kunde om instanties en autoriteiten te informeren over het schadelijke karakter van het afval, maar heeft dit niet gedaan. De officieren hebben tegen hem een gevangenisstraf geëist van 12 maanden.

De kapitein van de Probo Koala wordt verdacht van het medeplegen van het verzwijgen van het schadelijke karakter van de afvalstoffen en valsheid in geschrifte. De kapitein wist alles van het chemische proces aan boord en gaf zijn bemanning opdrachten tot uitvoeren van dat proces terwijl hij nagelaten heeft om de autoriteiten en APS van de juiste informatie te voorzien. De kapitein hoorde een gevangenisstraf van 4 maanden tegen zich eisen.

De gemeente Amsterdam wordt verweten afvalstoffen te hebben afgegeven aan een niet erkende inzamelaar, dan wel medeplichtig te zijn aan dit afgeven van de afvalstoffen aan APS. De officieren van justitie vinden dat de gemeente milieuregels moet handhaven, vooral als het gaat om gevaarlijk afval is adequaat optreden vereist. Tegen de gemeente Amsterdam is een geldboete van EUR150.000 geëist.

APS wordt verdacht van het afgeven van afvalstoffen aan een niet erkende inzamelaar en het onzorgvuldig bewerken van afvalstoffen in de installatie van APS. De voormalig directeur wordt verweten feitelijk leiding te hebben gegeven aan de genoemde handelingen van APS. Het inzamelen en verwerken van gevaarlijk afval is aan APS toevertrouwd. De officieren vinden dat dit vertouwen op ernstige wijze is beschaamd. Tegen APS is een geldboete van 250.000 euro geëist en tegen de toenmalige directeur van APS een gevangenisstraf voor de duur van 6 maanden, waarvan 3 maanden voorwaardelijk.

Regels gevaarlijk afval
Wereldwijd gelden regels over gevaarlijk afval. Deze regels moeten worden nageleefd en dat is in deze zaak niet gebeurd. Er zijn grote risico's genomen voor milieu en de volksgezondheid vanwege financieel gewin. Door de verdachten is niet gedacht aan het welzijn van andere mensen en aan de gevolgen voor het milieu. Het Functioneel Parket treedt op omdat die belangen geschonden zijn.