Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Toespraak bij het in ontvangst nemen KPMG rapport financiering herstel en
beheer van landschappen
Toespraak minister Huizinga bij het in ontvangst nemen van het KPMG
rapport over de financiering van het herstel en beheer van
landschappen, in Den Haag op 14 juni 2010.
Dank aan KPMG en de begeleidingscommissie voor het opstellen van dit
rapport zodat een nieuw te vormen kabinet de resultaten van het
onderzoek kan meenemen in een akkoord. Dat landschappen een waarde
hebben is duidelijk, maar een prijs is niet te noemen. Onze
landschappen zijn onbetaalbaar.
Wat wel helder is, is dat herstel en beheer van landschappen geld kost.
Deze kosten zijn hoe dan ook een fractie van wat de landschappen ons
waard zijn. Naast de zichtbare baten voor de recreatiesector, zijn er
ook voordelen voor het welzijn en het geluk van mensen. Zo geniet ik
elke dag van de landschappen wanneer ik van Heerenveen naar Den Haag
wordt gereden.
Een groen landschap is goed voor mens en milieu. Onderzoek komt
tegemoet aan de wensen van de Tweede Kamer en het advies van de
Commissie Rinnooy Kan de financieringsbehoefte van landschap in kaart
te brengen. Goede zaak dat Rijk en provincies dit onderzoek hebben
laten uitvoeren. Iedereen moet zijn steentje bijdragen. Dankzij dit
onderzoek, weten we nu - met enkele marges - hoeveel het kost om
landschap te herstellen en te beheren.
Natuurlijk is het zo dat de overheid, net als private partijen, al in
landschap investeren. Het rijk investeert al zo'n 120 miljoen euro per
jaar hieraan bij - daarbij reken ik de ontsluiting naar de gebieden
mee.
Vanwege de bezuinigingen die de overheid moet uitvoeren, is het lastig
geld beschikbaar te krijgen. Zeker nu kan alles wat geld kost rekenen
op gefronste wenkbrauwen. We moeten dus creatief zijn. Er moet meer met
minder. Van cruciaal belang daarbij is samenwerking van belang.
Ook voor landschapsbeheer geldt: de kost gaat voor de baat uit. Met een
deel van de baten kunnen kosten worden gedekt voor het beheer of
herstel. Zo gebruikt men op Texel een deel van de opbrengst van de
toeristenbelasting - hoewel niet bepaald creatief - om het landschap te
financieren. In de Ooijpolder bracht een landschapsveiling genoeg op
voor 10 jaar landschapsonderhoud en maken ze in Hellendoorn van een
nood een deugd door een bedrijvenpark landschappelijk in te passen en
mee te nemen in de rekensommen voor het landschapsbeheer.
Met het programma Mooi Nederland investeert VROM tijd en geld in het
beheer en herstel van onze landschappen. Verspreid liggende kassen
worden aangepakt, bedrijventerreinen knappen we op, we versterken
historische elementen, allemaal maatregelen om de kwaliteit van het
landschap te verbeteren. Mijn voorganger Jacqueline Cramer heeft ook
veel gedaan en betekend voor Mooi Nederland. Er is binnenkort een
geheel vernieuwe site: Kennisplein Mooi Nederland. Ik hoop dat deze
voor de nodige inspiratie zorgt.
Ik ben dan ook verheugd dat KPMG deze heldere kosten analyse heeft
uitgevoerd. Landschappen zijn een gemeenschappelijke
verantwoordelijkheid van private en publieke sector. Wat ik nog kan
doen, zal ik doen om dit rapport onder de aandacht te brengen van een
nieuw kabinet. Dat zijn onze landschappen ons waard.
Tineke Huizinga