Ingezonden persbericht
Gezamenlijk persbericht Universiteit Leiden, LUMC en gemeente Leiden
22 april 2010
Salman Rushdie houdt eerste Leidse Vrijheidslezing
Vrijdag 18 juni zal essayist en schrijver Salman Rushdie de eerste Leidse Vrijheidslezing uitspreken. Deze lezing is een initiatief van de Universiteit Leiden, het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de gemeente Leiden. Hiermee willen de drie partners benadrukken dat de universiteitsstad Leiden van oudsher een sterke verbondenheid heeft met het idee van vrijheid. De Leidse Vrijheidslezing wordt in het leven geroepen om het belang van vrijheid voor wetenschap en democratie te benadrukken en de discussie over vrijheid levend te houden.
Gezamenlijk initiatief
De drie partners hebben gezamenlijk het initiatief genomen voor het instellen van een jaarlijkse Vrijheidslezing. De organisatie ligt dit jaar in handen van de universiteit Leiden, die in 2010 haar 87 e lustrum viert. Leiden is van oudsher een stad die verbonden is met het idee van vrijheid. De universiteit werd door Willem de Zwijger in 1575 aan de stad gegund vanwege haar rol in de vaderlandse vrijheidsstrijd. Het ontzet van Leiden op drie oktober 1574 markeert een belangrijk moment in de Nederlandse opstand tegen de Spaanse bezetting. Ieder jaar gedenkt de stad op drie oktober de bevrijding van de belegerde stad.
Lijfspreuk universiteit: Praesidium libertatis
Het is dus niet verwonderlijk dat de universiteit van oudsher de lijfspreuk Praesidium libertatis (bolwerk/ burcht der vrijheid) heeft gedragen. Ook de stad Leiden draagt de vrijheid in haar devies: Haec libertatis ergo (dit omwille van de vrijheid). Vrijheid is bij uitstek de voorwaarde waaronder wetenschap gedijt. De wetenschappelijke vrijheid om zonder inmenging van machthebbers, religieuze opvattingen of vooroordelen onderzoek te doen en op zoek te gaan naar nieuwe verklaringen is een noodzakelijke voorwaarde voor vooruitgang en welvaart.
Vrijheid en democratie
Maar ook in de democratie speelt het begrip vrijheid een cruciale rol. De vrijheid van de burger om naar eigen inzicht en geweten beslissingen te nemen en zijn stem uit te brengen, de vrijheid van meningsuiting en de andere grondwettelijke vrijheden zijn en blijven in democratie en rechtsstaat de fundamenten van de samenleving. Vrijheid is nooit vanzelfsprekend, maar moet als idee, evenals gelijkheid en broederschap, steeds weer nieuwe impulsen krijgen.
Voorvechter van vrijheid
De essayist en schrijver Salman Rushdie (1947) is een fervent voorvechter van de vrijheid van meningsuiting. Hij schreef onder meer de romans Midnight's Children (1981, bekroond met de Booker Prize 1981 en de Booker of Bookers Prize 1993) en The Satanic Verses (1988). Deze laatste roman wekte zozeer de woede op van de Iraanse ayatollah Khomeini (1902-1989) dat deze een fatwa afkondigde, die inhield dat Rushdie vogelvrij verklaard werd en vervolgd kon worden door islamisten. Rushdie is daarna tien jaar ondergedoken geweest.
Lezing bijwonen
De lezing wordt gehouden op 18 juni 2010, in de Pieterskerk te Leiden. Het programma start om 15.00 uur en duur tot 17.30 uur.
Informatie over aanmelding staat op www.vrijheidslezing.leidenuniv.nl.
Noot voor de redactie,