Wageningen Universiteit en Researchcentrum

17 jun 2010
Nummer: R

Ethiopische dorpsbewoners hebben het liefste witte of roodbruine kippen met vlees op de botten die veel eieren leggen en lokale parasieten trotseren. De Wageningse promovendus Nigussie Mullu is een fokkerijprogramma gestart om deze kip te selecteren.

Kippen spelen een vitale rol in de voedselvoorziening in de meeste Ethiopische dorpen, zegt Nigussie, onderzoeker bij het Ethiopian Institute of Agricultural Research. Ze zijn vaak de enige inkomensbron voor de vrouwen in de dorpen. âAls we de productiviteit van de kippen verbeteren, verbeteren we de leefomstandigheden van de dorpsbewoners.â

Scharrelen
De Ethiopische regering heeft geprobeerd de situatie te verbeteren door hoogproductieve rassen van elders te importeren, maar dat werd geen succes. De moderne rassen waren niet aangepast aan de lokale omstandigheden en vielen ten prooi aan ziekten en predatoren zoals katten en vossen. âDe kippen lopen vrij rond en moeten hun kostje bij elkaar scharrelenâ, zegt Nigussie.
De lokale kippen zijn wel aangepast aan het milieu. Daarom neemt de promovendus van Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR, de lokale ziektedruk en de voorkeuren van de dorpsbewoners als uitgangspunt van zijn fokkerijprogramma. Hij interviewde kleinschalige kippenhouders in alle delen van Ethiopië en bespreekt hun voorkeuren in het laatste nummer van Tropical Animal Health and Production.

Diversiteit
âDe dorpsbewoners willen geen gespecialiseerde vleeskippen of leghennen, ze willen een kip voor beide doeleindenâ, zegt hij. De bewoners in het noorden van Ethiopië geven de voorkeur aan witte kippen, die in andere windstreken aan roodbruine kippen. Nigussie weet niet wat de achtergrond van die kleurkeuze is, wel dat er nu een bontgekleurde variëteit aan kippen in de dorpen rondscharrelt. âWe kunnen de kippen niet als ras beschrijven. We gebruiken de diversiteit om er een ras van te maken.â

DNA-analyses
Hij heeft DNA-analyses in zijn instituut gedaan om de genetische diversiteit te bepalen en een schatting te maken van de genetische aanleg voor goede ei- en vleesproductie bij de kippen. Hij wil vooral weten hoe deze gunstige eigenschappen zijn gerelateerd in het genoom van de kip. Zijn selectieprogramma om een witte en roodbruine kip met deze eigenschappen te selecteren zal nog zoân vijf jaar duren, schat hij.
Ook start hij dit najaar een onderzoeksprogramma om de resultaten van het fokkerijproject bij de kippenhouders in de dorpen te introduceren. âMijn promotieonderzoek is een beschrijving van de huidige situatie en hoe we de lokale productiviteit van de kippen kunnen verbeteren. Daarna willen we een robuust en verbeterd kippenras teruggeven aan de dorpsbewoners.â

Team
Nigussie is hoofd van het pluimveeonderzoek bij het landbouwinstituut in Debre Zeit in Ethiopië. Zijn team bestaat uit twee veterinaire onderzoekers, een fysioloog, twee veevoedingskundigen en twee medewerkers op het gebied van dierlijke productiesystemen. Zijn promotie wordt betaald door NWO-Wotro, het fonds voor onderzoek voor ontwikkeling in Nederland. Nigussie hoopt in september te promoveren bij Johan van Arendonk, hoogleraar Fokkerij en genetica. | Albert Sikkema

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@wur.nl. Zie ook www.resource.wur.nl.