ChristenUnie
"Nederland schreeuwt om christelijke politiek"
dinsdag 15 juni 2010 19:58 Partijleider André Rouvoet en de
ChristenUnie zijn niet uit het veld geslagen na de tegenvallende
verkiezingsuitslag. "We hebben vijf zetels gekregen waarmee we heel
veel goeds kunnen doen de komende jaren. Voor een uitgesproken
christelijke partij is er meer werk dan ooit, ongeacht wat voor
coalitie er komt." Nederland heeft volgens de partijleider nu juist
`recht' op het christelijk-sociale gedachtengoed van de ChristenUnie.
"Nederland schreeuwt om christelijke politiek."
(download het interview als MP3)
Het is 15 juni. We zitten alweer even na de verkiezingsuitslag. Bent u
een beetje bijgekomen daarvan?
"De campagne zit nog wel in onze benen en de uitslag ook omdat het een
flinke teleurstelling was. De nieuwe formatie is eigenlijk die vrijdag
ook al begonnen met het bezoek aan de Koningin. Dus dan moet je meteen
weer aan de slag en dat is wel goed ook."
Kon u wel een beetje goed slapen na die uitslag?
"Nou, ik had tijdens de campagne al heel weinig geslapen, dus dat lukte
wel. Maar je ligt er ook wel even over te peinzen wat er nou gebeurd
is. Niet alleen het zetelverlies van de ChristenUnie. We hadden gehoopt
op een eventuele winst, gezien de opiniepeilingen van de afgelopen
jaren. We wisten wel dat dat heel moeilijk was overigens. Je bent de
kleinste regeringspartij: het zou menselijkerwijs al een prestatie
zijn, als ik dat zo mag zeggen, om die zes zetels vast te houden."
"Ik herinner me nog dat toen ik voor het eerst Kamerlid werd in 1994,
dat we zeer bezorgd waren dat `we' onder de 50 waren gezakt. Daarmee
kun je geen grondwetwijzigingen tegenhouden: nu zijn het er 28. Dat
geeft wel te denken."
Er wordt aan alle kanten gespeculeerd over de uitslag. Wat is uw eigen
analyse daarover?
"We kunnen voorlopig wat dingen zeggen, maar om een echte analyse te
maken moet je veel meer weten. Bijvoorbeeld waar de stemmen van
ChristenUnie en het CDA precies heen zijn gegaan.
"Maar een paar dingen zijn sowieso wel te bedenken. In ieder geval het
feit dat je regeringsverantwoordelijkheid hebt gedragen en dus ook
verantwoordelijkheid hebt genomen voor dingen die niet in je
verkiezingsprogramma stonden. Dat hebben we ons altijd gerealiseerd dat
dat een groot risico was. Ik weet nog dat toen we begonnen in 2007, dat
ik toen het kader en de achterban gewaarschuwd heb: denk erom, wij
stappen nu in het kabinet, maar als wij willen genieten van die zes
zetels en willen doorgroeien, dan is het comfortabeler om in de
oppositie te gaan zitten. Het leek dus lang goed te gaan in de
peilingen, maar we daar toch deels de rekening voor gekregen."
"Daarnaast moeten we maar eens goed de campagne zelf gaan evalueren. Ik
vind zelf dat we moeilijk doorgekomen zijn met een aantal thema's die
voor ons heel belangrijk zijn. Duurzaamheid hadden wij als belangrijk
thema, maar het bleef heel erg een smalle economisch materiële
campagne. Het ging over hypotheekrente-aftrek en uiteraard ook
werkgelegenheid. Dat zijn belangrijke thema's, maar duurzaamheid,
milieu, beheer van de schepping, een eerlijke verdeling van de pijn,
bescherming van de positie van gezinnen met kinderen zijn thema's die
wij moeilijk op de agenda kregen. Ook omdat vanuit het CDA die agenda
in één keer werd overgenomen. Ik hoorde Balkenende opeens pleiten voor
het kindgebonden budget, maar dat was toch een een ChristenUnie-element
in het coalitieakkoord."
"Qua zichtbaarheid denk ik dat we niet te klagen hebben gehad. We
hebben voluit mee kunnen doen met alle mogelijke debatten, maar om dat
vervolgens ook te verzilveren bleek toch wel heel ingewikkeld."
Hoe zou de ChristenUnie zich terug kunnen vechten in de politieke
arena?
"Ik weet niet of dat nou de vraag is waar ik het meest mee bezig ben.
We voelen ons ook strijdbaar in de fractie, met alle teleurstelling die
er is, zeker ook voor de vertrekkende Kamerleden - Ernst en Ed
verdienen veel respect voor hun inzet voor de christelijke politiek.
We hebben vijf zetels gekregen waarmee we heel veel goeds kunnen doen
de komende jaren vanuit ons christelijk-sociaal perspectief. Die
uitdaging pakken we op. Zodra de Kamer weer van start gaat, gaan we
vanuit ons programma het land weer dienen."
In het Nederlands Dagblad werd in een opinie-artikel gesteld dat de
ChristenUnie en het CDA wellicht beter zouden kunnen fuseren. Vind u
dat een goed idee? Zou de ChristenUnie in de komende jaren nu meer
moeten samenwerken met het CDA?
"Dat soort snelle berichten kan ik nooit zo goed plaatsen. Ik ben
actief geworden binnen de christelijke politiek op het moment dat het
RPF nog met één zetel in de Kamer zat en het GPV ook. We kregen
naderhand twee zetels. We zijn de afgelopen periode rijk gezegend
geweest met zes Kamerzetels, we hebben er nu weer vijf. Daarmee zijn we
weer op het niveau waarmee het RPF en GPV enige tijd geleden zijn
begonnen als ChristenUnie. Dus ik heb de toppen en de dalen meegemaakt.
Van enorme winst in 2006, maar ook van verlies in 2003 toen ik voor het
eerst lijsttrekker was. Toen hadden we drie zetels als ChristenUnie in
de Kamer."
"Ik begrijp niet zo goed waar dat defaitisme vandaan komt, om als we
een keer een zetel verlies hebben meteen te gaan twijfelen aan het
bestaansrecht van de christelijke politiek. Het is mijn vaste
overtuiging dat Nederland schreeuwt om christelijke politiek. Het is
misschien wel nodiger dan ooit. Als onze voorgangers - ik noem Gert
Schutte, Meindert Leerling - toen hadden gezegd: `dit is vechten tegen
de bierkaai, wat zouden we nu nog in de Kamer in ons eentje voor onze
fractie'? Dan hadden we hier als ChristenUnie nooit gezeten."
"Voor een uitgesproken christelijke partij is er meer werk dan ooit,
ongeacht wat voor coalitie er komt. We hebben een verhaal, waarvan wij
zeggen dat het goed is voor Nederland. Het feit dat het minder steun
krijgt dan wij gehoopt hadden, kan nooit een reden zijn om te twijfelen
aan de ernst van je boodschap. Als wij er zelf van overtuigd zijn, dat
dit goed is voor Nederland, dan gaan wij daarvoor. Het christendom is
begonnen met twaalf mensen in Jeruzalem. Dat is een heel klein clubje,
hoor. Maar ik ben wel blij dat ze volgehouden hebben."
Dus eigenlijk maakt het u alleen nog maar feller om er harder aan te
werken?
"Ik weet niet of feller het goede woord is, maar de motivatie is er
zeker niet minder om. Omdat we ervan overtuigd zijn dat het
christelijk-sociale gedachtengoed veel goeds in zich heeft voor
Nederland. Ook als er een coalitie komt die op een aantal punten heel
ver van ons vandaan staat. Dan heeft Nederland er juist recht op, niet
alleen onze 300 duizend kiezers. Het Nederlandse volk heeft er recht op
dat wij ons verhaal laten klinken en wij laten zien dat er andere
keuzes denkbaar zijn dan een groot aantal partijen maken."
"Ik weet wèl dat als de ChristenUnie niet opkomt voor een aantal dingen
die in ons programma staat, er geen andere partijen zullen zijn die dat
wel doen. Ik stel er eer in dat verhaal te brengen, met zijn vijven in
de nieuwe fractie."
Er zitten ook christenen bij andere partijen en ze stemmen ook op
andere partijen. Ook op de PVV. Hoe denkt u daarover?
"Ik heb altijd gevonden dat mensen zelf over hun stem gaan. Dat geldt
voor mij, dat geldt voor iedereen. Ik heb mezelf ooit uitgesproken voor
christelijke politiek. Daar kan ik mezelf, in de navolging van
Christus, het beste kwijt."
"Ik moet wel zeggen dat ik de keuze voor andere partijen vaak moeilijk
kan begrijpen, dat geldt zeker ook voor de PVV. Als je kijkt hoe daar
het mens- en wereldbeeld is en hoe wordt omgesprongen met een groot
aantal thema's die wij vanouds in de christelijke traditie koesteren.
Er wordt heel opportunistisch omgegaan met de joods-christelijke
traditie. Voor mij staat centraal in die traditie: naastenliefde,
respect voor de ander en ook tolerantie. Ik heb er moeite mee om dát
gedachtegoed te verbinden met dat van de PVV. Maar, het is niet aan mij
om een oordeel te geven over de stem van andere mensen en ook niet van
andere christenen. Ik heb zelf altijd uit overtuiging voor de
uitgesproken christelijke politiek gestemd."
U heeft gisteren ook bedankt voor een eventuele deelname aan een
kabinet met PVV erin. Wat is daar de reden voor?
"De informateur, de heer Rosenthal, heeft mij gevraagd of ik een rol
zag weggelegd voor de ChristenUniefractie in de Tweede Kamer bij een
eventueel nieuw te vormen kabinet met in ieder geval de PVV en de VVD.
Daarvan heb ik gezegd dat ik inhoudelijk geen aanknopingspunten voor de
ChristenUnie zie als ik kijk naar het gedachtengoed van die twee
partijen bij elkaar opgeteld - zeker de PVV, maar in een flink aantal
opzichten ook de VVD. Wij hebben in de campagne een aantal keren de
vinger hebben bij punten op gezinsbeleid, de omgang met
ontwikkelingssamenwerking, sociale zekerheid en vrijheid van
onderwijs."
"We kunnen er maar beter van meet af aan duidelijk over zijn dat we in
die combinatie geen rol zien weggelegd voor de ChristenUnie aan de
onderhandelingstafel."