Manon Gosselink heeft de X-factor
Manon Gosselink heeft de lustrumcompetitie Onderwijs = Theater gewonnen
en heeft daarmee officieel de onderwijs-X-factor. Ze heeft alles
gewonnen wat er in Leids universitair onderwijsland te winnen valt: de
facultaire onderwijsprijs, de universitaire onderwijsprijs en nu de
lustrumonderwijsprijs.
Gosselink won op haar vermogen tot verbeelding.
Gosselink won op haar vermogen tot verbeelding.
Oranje
Het waren mooie uren in het LAK-theater. Net daarvoor hadden de
liefhebbers van voetbal op een groot scherm naar de openingswedstrijd
van het Nederlands elftal tegen Denemarken kunnen kijken. Vandaar dat
in de zaal enkele in oranje gehulde studenten aanwezig waren.
Tien minuten
De zes beste docenten van de Universiteit Leiden toonden hun kunnen in
een college van tien minuten. Verbazingwekkend hoeveel informatie nog
kan worden overgebracht in die luttele tijd. Het ging over de opgraving
in Oegstgeest (Jasper de Bruin, Archeologie), het nut van cameraâs in
de openbare ruimte (Patrick van Calster, Criminologie), de overdracht
van informatie in het kader van leren (Isabel Raemdonck,
Onderwijskunde), de positie van Oost-Aziatische landen ten opzichte van
de NATO (Lindsay Black, Talen en culturen van Japan, China en Korea),
de ins and outs van een psychose (Manon Gosselink, Psychiatrie) en de
lange draden van ons dna (Mathieu Noteborn, Life Science & Technology).
Een per faculteit
Het gezelschap bestond uit de shortlist van de LSR-prijs die tijdens de
diesviering werd uitgereikt, dus ook al aan Manon Gosselink, aangevuld
met Van Calster uit de long list, zodat elke faculteit een
vertegenwoordiger in het concours had.
Niet opgeleid
Ter inleiding en tussendoor voerde het duo Act op maat enkele
vermakelijke en herkenbare cabareteske stukjes op, moderator Jan
Anthonie Bruijn praatte de middag aan elkaar. Hij merkte op dat vrijwel
geen enkele docent aan een universiteit is opgeleid om onderwijs te
geven, en dat al 435 jaar lang. Hij vergat hier even de
Basiskwalificatie Onderwijs, waarmee de Universiteit Leiden een
onderwijsstandaard heeft vastgesteld. Ook constateerde Bruijn dat er
zich geen enkele hoogleraar in het selecte gezelschap van finalisten
bevond. Dat kan komen doordat onderzoek doorslaggevend is bij de
aanstelling van hoogleraren, maar dan nog zijn er begenadigde docenten
bij. Toeval speelde hier wellicht een rol. Net als bij het feit dat het
finalistengezelschap twee Belgen telde: Raemdonck en Van Calster. Het
internationale aspect werd nog eens extra onderstreept door de Brit
Black die zijn college in het Engels hield.
Het duo Act op maat in een scene over een goede docent die niet meer
kan slapen door de nieuwste eisen die aan zijn onderwijs worden
gesteld.
Het duo Act op maat in een scene over een goede docent die niet meer
kan slapen door de nieuwste eisen die aan zijn onderwijs worden
gesteld.
Onzekere techniek
Act op maat had net de slecht voorbereide docent ten tonele gevoerd bij
wie alle apparatuur het liet afweten, Van Calster overkwam het in deze
finale echt: het geluid wilde het niet doen, terwijl dat essentieel was
in zijn college. En dat terwijl de techniek â immer onzeker â juist
goed was voorbereid.
Beeldend vermogen
Gosselinks stem is niet haar sterkste kant, het is haar beeldend
vermogen. De docent psychiatrie legde de zaal uit wat een psychose is:
een overload in de overdracht van informatie in de hersencellen.
Hierdoor kunnen hallucinaties ontstaan (dingen en mensen zien/horen die
er niet zijn) en wanen. Wat begint als een rode vlek op een
kledingstuk, kan leiden tot het betekenis toekennen aan rode objecten.
Zelfs Obama met een rode stropdas om is een signaal: hij geeft daarmee
aan een boodschap te hebben voor de psychotische persoon. En als het
proces van overprikkeling eenmaal in dat stadium is beland, is het niet
meer met rationele argumenten te stoppen; alleen medicatie helpt nog.
Gosselink kroop in de huid van de psychotische persoon en maakte zo
inzichtelijk hoe het psychotische proces verloopt. Het beeldscherm
gebruikte ze om te laten zien wat er in de hersens gebeurt.
Een psychose is een overprikkeling van de hersencellen.
Een psychose is een overprikkeling van de hersencellen.
Criteria
De jury, bestaande uit Geert ten Dam, vice-voorzitter van de
Onderwijsraad, excellent natuurkundestudent Robin de Lange en Arno van
Riet, dramadocent aan de Pabo Thomas More, onderdeel van de Hogeschool
Leiden, becommentarieerde de docenten. Impliciet kwamen hun criteria
naar voren: onderwijs = theater maar er moet wel een balans zijn tussen
inhoud en vorm, interactie met de studenten is belangrijk, variatie in
de presentatie evenzeer: gebruik, naast stem, van beeld en geluid.
Opvallend was dat er veel werd opgemerkt over de stemmen van de
docenten, terwijl juist dat aspect van de presentatie maar beperkt te
beïnvloeden is.
Stemkastjes
Het publiek oordeelde uiteindelijk â net als in de finale
X-factor-shows op tv. Dat gebeurde met behulp van een individueel
stemkastje, dat een kruising bleek tussen een mobiele telefoon en een
afstandsbediening. Gosselink won royaal. Ze kreeg van rector magnificus
Paul van der Heijden een cheque van 5000 euro, te besteden aan
onderwijs. Zijn aanwezigheid bij Onderwijs = theater benadrukte het
belang dat de Universiteit Leiden aan goed onderwijs hecht.
(15 juni 2010/CH)
Het voltallige gezelschap kijkt naar de uitslag.
Het voltallige gezelschap kijkt naar de uitslag.
Universiteit Leiden