De fascinerende sterrenhemel ontrafelen
Datum: 15 juni 2010
Oratie: dhr. prof.dr. R.F. Peletier, 16.15 uur, Academiegebouw,
Broerstraat 5, Groningen
Titel: De fascinerende sterrenhemel ontrafelen
Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen
Leeropdracht: Extragalactische observationele en instrumentele
sterrenkunde
De vooruitgang van de techniek heeft ervoor gezorgd dat onze kennis van
het heelal explosief is toegenomen in de laatste 25 jaar. Grotere
telescopen, betere detectoren, de ontwikkeling van de ruimtevaart, en
niet te vergeten de opkomst van de computer laten ons iedere dag
versteld staan van wat we buiten de aarde vinden.
Net zoals mensen in een stad wonen, maken sterren deel uit van
melkwegstelsels. Onze eigen Melkweg is een spiraalstelsel met ongeveer
100 miljard sterren. In het nabije heelal, binnen een straal van zo'n
50 miljoen lichtjaar, bevinden zich vele andere melkwegstelsels,
variënd van reusachtige elliptische melkwegstelsels tot kleine
dwergstelsels. Sinds kort kan menmelkwegselsels waarnemen waarvan het
licht uitgezonden werd toen de leeftijd van het heelal maar slechts 3%
was van wat hij nu is. Maar ook kan men tegenwoordig veel meer details
zien in de locale melkwegstelsels. Dit zijn vaak fossielen
overblijfselen uit de tijd dat melkwegstelsels werden gevormd.
Prof. Peletier's taak is om beide typen van informatie samen te brengen
om een coherent beeld te krijgen van hoe melkwegstelsels gevormd worden
en evolueren. Bij zijn onderzoek zal de nadruk worden gelegd op de
studie van de evolutie van sterpopulaties, op de vorming van bulges, de
centrale delen van spiraalstelsels, en op dwergstelsels, een klasse
melkwegstelsels waarvan men pas nu de evolutie kan bestuderen. Bij dit
onderzoek zal gebruik worden gemaakt van moderne instrumentatie, bij de
ontwikkeling waarvan ook de Nederlandse sterrenkunde betrokken is.
Tot slot wordt er ingegaan op enkele aspecten van de hedendaagse
Nederlandse universiteiten, met name het internationaliseringsbeleid,
het onderwijs, en de aansluiting met de middelbare scholen.
Laatst gewijzigd: 08 juni 2010 09:37
Rijksuniversiteit Groningen