Nederlandse Vereniging van Journalisten
NVJ-jaarrede: PCM-vonnis is mijlpaal
vrijdag 11 juni 2010 | Bij PCM is tussen 2004 en 2007 wanbeleid
gepleegd, luidde de conclusie van de Ondernemingskamer op 27 mei. Voor
de NVJ is dit vonnis een mijlpaal, stelt NVJ-voorzitter Huub Elzerman
in zijn jaarrede die hij vrijdag 11 juni uitsprak. `Het belang van de
uitspraak zit vooral in het principiële karakter van het vonnis. Houden
wij er iets aan over? Het antwoord is `ja'. Vast staat nu dat private
equity fondsen zich niet als roofridders kunnen gedragen die aan alle
andere belangen voorbijgaan en die alleen het eigen rendement laten
meetellen.'
Jaarrede 2010 - Huub Elzerman, voorzitter Nederlandse Vereniging van
Journalisten, 11 juni 2010
Er is in de media - op een paar goede uitzonderingen na - relatief
weinig aandacht besteed aan de uitspraak van de Ondernemingskamer
inzake PCM. Dat is een opvallende vorm van bescheidenheid. Gezien het
verstrekkende belang van deze uitspraak, wil ik u graag nog even mee
terug nemen naar donderdag 27 mei. Toen stelde de Ondernemingskamer
vast dat er bij PCM tussen 2004 en 2007 sprake is geweest van
wanbeleid.
De NVJ heeft onmiddellijk laten weten verheugd te zijn met deze
uitspraak. En niet zonder reden. De uitspraak doet recht aan de wens
van onze leden om opheldering te krijgen over wat er nu precies fout is
gegaan na de komst van de Britse durfkapitalist Apax. Daar hadden onze
leden bij de PCM-bladen ook alle reden toe, want afloop van het
avontuur met Apax stond het belangrijkste krantenconcern in ons land
aan de rand van de afgrond.
We stonden bovendien aan de vooravond van de financiële crisis. Het
ergste moest dus nog komen. Uiteindelijk heeft de Persgroep onder
leiding van Christian van Thillo kunnen voorkomen dat het financieel
verzwakte concern in de mondiale financiële maalstroom zou worden
meegesleurd.
In mijn jaarrede van vorig jaar zei ik dat de NVJ bereid was om aan Van
Thillo het voordeel van de twijfel te geven. Nu een jaar later kunnen
we vaststellen dat het Van Thillo is gelukt de PCM schuldenvrij een
doorstart te laten maken. We hebben er alle reden toe om blij te zijn
dat de PCM is overgenomen door een gepassioneerde Belgische krantenman
en niet nog eens door een kille saneerder, die alleen uit is op
rendement en die een krant geen moment waardeert als een cultureel
goed.
Dat neemt de pijn, die onze leden hebben moeten lijden, niet weg. Vele
tientallen collega's hebben het vertrouwde nest van de redactie moeten
verlaten met regelingen die ook een WW-deel kennen. Ook zij moeten een
doorstart maken. Het legt op de NVJ een zware verplichting om fanatiek
door te gaan met onze pogingen om de positie van de freelancers te
verbeteren. En niet alleen om dat de freelance sectie de snelst
groeiende sectie is, ook omdat veel Zelfstandigen Zonder Personeel alle
steun, die we kunnen verlenen, hard nodig hebben. Zij hebben als groep
nog het meest te lijden onder de economische malaise.
Terug naar het wanbeleid bij het bestuur van de PCM.
De vaststelling dat de bovenbazen zich daar hebben misdragen en dat een
aantal managers op een ordinaire manier met bonussen hun zakken hebben
gevuld, is nog niet eens de belangrijkste conclusie. Ook zonder
tussenkomst van de rechter wisten we wel dat de PCM door de complexe
structuur, door het ontbreken van samenhang en door falend management
desintegratieverschijnselen vertoonde. Het is al eerder opgemerkt: PCM
was een prachtig, idealistisch bedrijf, maar er was niemand die echt
van het concern hield.
Het meest hartverscheurende is nog dat de PCM-bestuurders in een poging
om zich te ontdoen van de in hun ogen lastige stichtingen zich argeloos
als eenden in de eendenkooi van bedrijvenopkoper Apax lieten lokken.
De mannen van Apax waren slim en hard, slimmer dan die van ons.
Uiteindelijk - en dat zegt ook de Ondernemingskamer - valt Apax
nauwelijks iets te verwijten. Zij deden wat alle private equity fondsen
doen: bedrijven opkopen, saneren op eigen kosten, de boel al dan niet
opgesplitst doorverkopen en dan met de winst vertrekken.
En aan dat vertrek zit dan ook nog een ranzige kant. Directeuren en
bestuurders verdienden aan de waardeoverdracht bij vertrek van Apax
handenvol geld.
Wie er ook miljoenen verdienden waren de bedenkers van deze
constructies: aan advieskosten is 30 miljoen euro betaald.
Het belang van de uitspraak zit vooral in het principiële karakter van
het vonnis. Houden wij er iets aan over? Het antwoord is `ja'.
Want wat er ook in de afgelopen jaren is misgegaan, met dit vonnis in
de hand staan we in de toekomst sterker. Het is niet de oplossing van
alle kwalen. Uit Pandora's doos van het kapitalisme zal nog menig
onaangename verrassing te voorschijn springen, maar we hebben er wel
een belangrijke verdelingslinie bij.
Vast staat nu dat private equity fondsen zich niet als roofridders
kunnen gedragen die aan alle andere belangen voorbijgaan en die alleen
het eigen rendement laten meetellen. Het belang van de vennootschap
zelf moet worden meegewogen.
Eigenlijk is het te zot voor woorden dat er een rechter aan te pas moet
komen om vast te stellen dat good governance betekent dat er sprake
moet zijn van een evenwichtige afweging van alle belangen in de
vennootschap. Maar nu die uitspraak er ligt, zijn wij er blij mee.
Het gaat om de volgende punten:
- Een private equity fonds dient al voordat het een belang neemt in een
onderneming rekening te houden met de belangen van de vennootschap. Net
als bestuurders en commissarissen heeft ook het private equity fonds
een zorgplicht voor alle deelnemers in de vennootschap. Die
belangenafweging dient op basis van redelijkheid en billijkheid plaats
te vinden.
- Maar die belangenafweging behoren ook bestuurders en commissarissen
te maken. Voordat zij met een private equity fonds in zee gaan, behoren
zij zich af te vragen of de voordelen die de nieuwe eigenaar biedt,
opwegen tegen de nadelen van de hoge schulden en rentelasten, waarmee
hij het bedrijf opzadelt.
- Bij een overname, waarbij het management als aandeelhouder gaat
participeren, dient de Raad van Commissarissen, het belang van de
vennootschap te bewaken. De leden van de Raad van Commissarissen zijn
tekort geschoten in hun toezichthoudende taak.
- Ook het private equity fonds dient af te wegen of de introductie van
een managementsparticipatieregeling wel in het belang van de
vennootschap is. Bij het verstrekken van bonussen aan 27 managers is
dat niet gebeurd, vooral ook omdat er van die managers geen
tegenprestatie is gevraagd.
- Het belang van de vennootschap wordt geschaad als er sprake is van
een financieringsconstructie waarin het ontbreekt aan harde afspraken
over daadwerkelijk investeringen. Met andere woorden: je mag niet zoals
Apax bij PCM heeft gedaan, suggereren dat je zult bijdragen aan de
basisverbreding om vervolgens als puntje bij paaltje komt de hand op de
knip te houden. Apax is binnengehaald met het oog op basisverbreding,
maar het resultaat was dat het bedrijf beladen met schulden
achterbleef.
Van de basisverbreding is niets terecht gekomen. Daarvoor waren de
schulden en renteverplichtingen te hoog. Een volstrekte miskenning van
het belang van een goed functionerende medezeggenschap noemt de
Ondernemingskamer het verzwijgen - door Apax - van de veranderde
strategie met betrekking tot de basisverbreding. De Centrale
Ondernemingsraad verkeerde in de veronderstelling dat bij de
herfinanciering, waarbij Apax geld uit de PCM haalde, dat dat geld weer
ter beschikking zou komen voor acquisities. Apax verzweeg dat het idee
van de basisverbreding kort daarvoor was verlaten.
Wat kan er nu gebeuren?
Door het afkeuren van de jaarstukken over de jaren 2004 - 2007 is de
rechtsopvolger van PCM - de Persgroep - in de gelegenheid nieuwe
besluiten te nemen. Daarmee is niet direct de financieringsconstructie
of de managementsparticipatieregeling van tafel geveegd, maar de
Persgroep - die nu zonder goedgekeurde jaarstukken zit - dient bij het
opnieuw vaststellen van de jaarstukken wel zorgvuldig na te gaan welke
besluiten wel of niet stand kunnen houden.
De Persgroep is nu aan zet, waarbij uiteraard ook moet worden overwogen
of er nieuwe procedures in gang moeten worden gezet, bijvoorbeeld tegen
27 voormalige managers. Het is een afweging die wij aan Van Thillo en
de zijnen moeten overlaten. Juridisch is er door het vonnis van de
Ondernemingskamer een mogelijkheid geschapen. Tegelijkertijd zien we
ook dat de Ondernemingskamer geen uitspraak doet over de persoonlijke
aansprakelijkheid van de betrokken bestuurders.
De analyse is snoeihard - het levert een beschamend demasqué op - maar
het ontbreek aan juridische handvaten om individuen aan te pakken. Van
Thillo heeft zijn advocaten niettemin opdracht gegeven het vonnis, ook
op dit punt, te bestuderen. We zullen zien.
Maar, hoe dan ook. Voor de NVJ is dit vonnis een mijlpaal.
En de NVJ staat daarin niet alleen. Tot de goede uitzonderingen, die
wel aandacht besteedde aan het vonnis, behoort ook de Leeuwarden
Courant. Ik citeer:
"Eindelijk zijn er grenzen gesteld aan de macht van het kapitaal.
Bedrijvenjagers kunnen niet meer onbeperkt hun gang gaan met het
opkopen van bedrijven om ze daarna vol te hangen met schulden. De
Ondernemingskamer van het Amsterdamse gerechtshof heeft paal en perk
gesteld".
Zo is het.
Een belangrijke inzet voor NVJ en FNV Kiem - en onze medefinancier de
vakcentrale FNV op de achtergrond - was immers het ontwikkelen van
jurisprudentie over de grenzen van behoorlijk ondernemingsbestuur bij
overname zoals bij PCM.
Wij denken dat we niet alleen onze leden een dienst hebben bewezen,
maar dat dit vonnis voor alle werknemers in Nederland van belang is.
We wachten nu - heel nieuwsgierig - het beraad bij de Persgroep af.
Uiteraard is de volledige uitspraak voor leden, die alles nog eens
willen nalazen, beschikbaar.
Wordt vervolgd.
We gaan nog even door met een ander emotioneel onderwerp , althans het
onderwerp - onze oudedagsvoorziening - wordt emotioneler beleefd
naarmate je ouder wordt.
Werkgevers en werknemers in de Stichting van de Arbeid hebben een
pensioenakkoord gesloten dat voor iedereen in deze zaal van belang is.
Helaas is de pensioenproblematiek tamelijk weerbarstig. Maar ik wil
toch een poging doen om uit te leggen waarom wij dit akkoord met een
positieve aanbeveling aan u voorleggen.
Wij hebben in Nederland jarenlang gedacht dat wij het beste
pensioenstelsel in de wereld hadden. Dat is ook zo. Maar...de
financiële crisis heeft toch een paar zwaktes blootgelegd, waarvan we
ons voor die tijd niet scherp bewust waren.
De ene zwakte is dat het enorme belegd vermogen van onze
pensioenfondsen - 600 miljard euro -toch niet zo robuust is als we
dachten en de andere zwakte is dat we ons niet hebben gerealiseerd dat
we in snel tempo steeds ouder worden. Dat is natuurlijk op zich zelf
geen zwakte, maar eerder een heugelijk feit, maar het zwakke zit in het
feit dat er voor die extra jaren ook extra moet worden betaald. En dat
is onvoldoende gebeurd.
Die vraag om extra geld - premieverhoging dus - komt op een lastig
moment. Veel fondsen zagen zich al genoodzaakt om de premies te
verhogen en tegelijkertijd de indexering van de pensioen stop te
zetten. Op dit moment werken we een dag per week voor ons pensioen.
Daarmee is de grens van de premiedruk bereikt. Van werkgevers noch van
werknemers kan in redelijkheid worden verwacht dat zij een nog groter
deel van hun inkomen opzij zetten voor hun oude dag. Natuurlijk iemand
die dat wel wil doen is daar vrij in, de vraag is alleen of het
collectief moet gebeuren. Het antwoord is nee, ook al omdat de kosten
afgewenteld zullen worden.
Toch is stabilisering van de premiedruk een pijnlijke keuze. Als we
niet bereid zijn of niet in staat zijn hogere premies te betalen dan
betekent dat op den duur dat we of langer moeten werken of we nemen
genoegen met een lagere uitkering. Het moet uit de lengte of de breedte
komen; of minder pensioen of langer doorwerken.
Wie het pensioenakkoord leest zal zich realiseren dat de koppeling van
de uitkeringen aan de gemiddelde levensverwachting betekent dat we
automatisch langer zullen gaan werken als de ge middelde
levensverwachting stijgt. Dat automatisme is nieuw.
In de kranten lezen we dat de pensioenen afhankelijker worden van de
rendementen van de pensioenfondsen. Dat is waar, maar niet nieuw.
Pensioenfondsen die worden geconfronteerd met lagere rendementen - en
dat is bijna overal het geval - indexeren de pensioenuitkeringen niet
en als er echt een tekort ontstaat dan worden de pensioenuitkeringen
zelfs verlaagd, afgestempeld dus. Wij vinden overigen dat er alleen in
het aller-uiterste geval sprake kan zijn van afstempeling.
Kijkend naar het pensioenakkoord valt op dat de opmerking dat onze
pensioenen toekomst bestendig worden gemaakt geen loze kreet is. Er is
sprake van versoberingen, dat is waar, maar ook van verbeteringen.
In vogelvlucht:
- De AOW wordt welvaartsvast. De AOW-uitkering gaat straks sneller
omhoog dan nu, door volledige koppeling aan de werkelijk verdiende
lonen.
- De AOW wordt flexibel. De AOW-leeftijd gaat omhoog naar 66 in 2020 en
wordt daarna - net als her aanvullend pensioen - afhankelijk van de
levensverwachting.
- Iedereen kan er voor kiezen op 65 jaar te stoppen, maar de uitkering
is dan 6.5 procent lager.
- Werknemers die vroeg zijn begonnen en die een lager inkomen hebben,
kunnen met 65 jaar stoppen tegen een fatsoenlijk inkomen. Een zware
beroepenregeling is daarom niet nodig.
- Iedereen kan er voor kiezen langer door te werken en krijgt dan een
uitkering die minimaal 6.5 procent hoger is.
Nogmaals we leggen het akkoord aan u voor. Pas als de meerderheid `ja'
heeft gezegd is er sprake van een echt akkoord. Maar hierbij past wel
een kanttekening. Het akkoord wordt straks aangeboden aan het nieuwe
kabinet en als dat kabinet toevallig, je weet het niet ,wordt
gedomineerd door rechtse partijen dan is het mogelijk dat het akkoord
niet wordt overgenomen en dat de verhoging van de pensioenleeftijd
alsnog versneld - en niet pas in 2020 en 2025 - wordt ingevoerd. Ook de
welvaartsvaste AOW als belangrijk fundament onder het aan vullende
pensioen kan dan, net als nu, op afstand worden gezet.
Tegen de achtergrond van financiële onzekerheid op het wereldtoneel, de
demografische ontwikkelingen en politieke wispelturigheid zijn wij zo
vrij het akkoord warm bij u aan te bevelen. In het besef, ik zeg het
nogmaals, dat er niet alleen voordelen zijn, er zijn ook versoberingen.
Maar die zijn in onze ogen onvermijdelijk.
De reacties op mijn debuut, ik bedoel de jaarrede van vorig jaar, waren
- met een understatement - nogal gevarieerd. De uitspraken zaten tussen
"goed gedaan jochie" en een artikel op de webstek van Dode Bomen:
"Jaarrede NVJ brengt journalistiek niet vooruit".
Tja, je kunt het niet iedereen naar de zin maken.
Het echte nieuws uit de jaarrede van NVJ-voorzitter, lees ik, zat niet
in zijn visie op de toekomst voor de journalistiek. Daarvoor waren de
pleidooien voor onder meer strenger auteursrecht, bijscholing,
innovatie en fiscale maatregelen al te vaak gehoord. Nee, het meest
opvallende was wel de hartenkreet om de Nederlandse missie in
Afghanistan te staken als president Karzai niet per direct journalist
Perwez Kambakshs zou vrijlaten.
De auteur van Dode bomen acht de kans daarop niet erg groot.
"Elzerman, schrijft hij, neemt dus bewust een risico. Als zijn pleidooi
wordt overgenomen zou dat het bewijs kunnen zijn dat de NVJ er nog
steeds toedoet. Zo niet, dan geldt per definitie het omgekeerde".
Zo mag ik het horen: de NVJ doet er nog steeds toe, want Perwez
Kambakshs is inderdaad vrijgelaten. En ja, Kambakshs is vrijgelaten
omdat de NVJ en internationaal de IFJ actie hebben gevoerd tegen een
regime dat journalisten met de doodstraf bedreigd. En ja, ik vind het
bespottelijk dat wij militairen naar een land sturen om daar te helpen
bij de opbouw de rechtstaat, terwijl die rechtstaat onder onze ogen
wordt verkracht. En met dat standpunt neem ik niet de positie in van
een zonderlinge Don Quichote, maar een standpunt dat politiek wordt
gesteund. Ook door de minister van buitenlandse zaken op wie wij een
beroep hebben gedaan en zelfs door de consul van Afghanistan. Toen
Thomas Bruning en ik de 1600 handtekeningen op het consulaat afleverden
vroeg de consul geduld, maar hij verzekerde ons dat Karzai zeker niet
zou toelaten dat er een journalist terecht zou worden gesteld. Dat is
gelukkig ook niet gebeurd, Kambakshs is vrij. Daar gaat het om.
En op het gevaar af opnieuw te worden gekapitteld: we steunen nu de
actie van Free voice en Amnesty International voor de vrijlating van de
journalist Eynulla Fatullayev uit Azerbijan.
Fatullayev en de kranten waarvoor hij werkte zijn sinds 2004 het
onderwerp van censuur en vervolging. Zijn arrestatie en veroordelingen
in 2007 - tot in totaal 11 jaar - zijn een voorlopig dieptepunt van
jaren intimidatie door de Azerbeidjaanse regering tegen hem en zijn
kranten.
En voor de rest heeft de schrijver van Dode bomen voor een deel gelijk.
Het is waar dat we als gevolg van de economische crisis in het
defensief zitten. De malaise hakt er diep in. We proberen in
samenspraak met onze leden antwoorden te formuleren en het is ook waar
dat we niet op alle vragen een antwoord hebben. De schrijver van Dode
bomen trouwens ook niet.
En er is ook niets op tegen dat we elkaar in de discussie scherp
houden. Pleitte John Stuart Mill al niet een `free market-place of
ideas' waarop door het botsen van de meningen de waarheid als van zelf
te voorschijn n zou springen? Maar dat klinkt toch wat anders dan de
suggestie: Wij van online hebben het licht gezien en jullie van print
hebben slechts een hondengeloof.
Of het nu defensief is of niet. En punt blijft dat nergens op de wereld
een krant er in is geslaagd een gezond exploitatiemodel voor internet
te vinden.
En waar zijn de websites, die zich zelf kunnen bedruipen en die zich
met de kwaliteit, de diversiteit en de diepgang van een krant kunnen
meten? De discussie over verdienmodellen en gratis nieuws heeft tot nu
toe niet veel anders opgeleverd dan een probleemstelling. De
oplossingen zijn nog ver te zoeken. Om die reden volgen we met
belangstelling de pogingen van mediatycoon Rupert Murdoch en kranten
als de New York Times om een oplossing te vinden voor wat ik
gemakshalve maar parasitaire journalistiek noem.
Vanuit de online-community wordt ons voorgehouden dat journalistieke
professionals uit hun ivoren toren moeten stappen en dat zij samen met
`amateurs' of burgers aan de slag moeten gaan op een nieuw,
gedemocratiseerd speelveld. En en passant wordt daarbij ook de
scheiding tussen commercie en redactie bij de vuilnis gezet.
In "Journalistiek in diskrediet' van Bert Ummelen e.a. lees ik dat er
de komende tijd veel energie zal opgaan aan het ook zelf gebruik maken
van commerciële, journalistieke en sociale processen, in plaats van
erover te klagen wat anderen met jouw content gaan doen.
De laatste zin van het hoofdstuk `Naar een werkbare journalistieke
ordening' luidt:
De krant als dagelijks eindproduct heeft zijn langste tijd gehad; de
conversatie - waarbij de journalist een slimme positie tussen ontelbare
zenders en ontvangers heeft ingenomen - is de kern van het nieuwe
businessmodel.
Nee, dat is niet de kern van het nieuwe businessmodel, dat kan
misschien ooit de kern van het nieuwe business model worden, maar de
kern van een businessmodel is dat je er geld mee verdient. En tot op
heden is de verwachting dat amateurs, bloggers en burgers belangrijke
functies van de journalistiek zouden kunnen overnemen is de afgelopen
jaren niet uitgekomen.
Wat wel is uitgekomen dat er een aantal reactiepagina's waarop onze
nieuwe amateurcollega's excelleren gesloten moesten worden vanwege de
stroom bagger en rabiaat rechtse prietpraat. Of het nu gaat over de
ombudsman van de Volkskrant, de hoofdredacteur van Villa Media of van
Nova; in alle gevallen blijkt er tussen al die ontelbare zenders
ontvangers nogal wat anoniem kaf onder het koren te zitten. `De
reactiesite van Nova is een open riool voor allerlei onderbuikgevoelens
geworden', meldde een mistroostige Carel Kuyl. Hij zag zich genoodzaakt
de toegang tot de site aan strenge regels te onderwerpen. En hij niet
alleen.
Ik ben best bereid om aan te nemen dat we in een digitale
transitieperiode leven, maar ik ben er toch niet helemaal gerust op. De
zoektocht naar de scherpste quote, het hoogste woord en de hardste
confrontatie levert mij wat te veel online-jugend op.
Laten we vooral blijven streven naar kwaliteitsjournalistiek. Daar zal
een markt voor blijven, ook al zal die markt nog verder krimpen. En
door verdere commerciële overwoekering zal de behoefte aan
professionaliteit aan faire en evenwichtige berichtgeving, aan duiding
en analyse niet afnemen, maar toenemen.
Kortom, ik heb niets tegen prachtige digitale vergezichten, tegen een
wereld waarin iedereen met iedereen twittert, maar laten we de voeten
wel op de grond houden. De krant is nog lang niet dood, ook al zal het
aantal titels nog wel afnemen en de gewoonte om lineair naar de tv te
kijken, inclusief het acht uur journaal, zou nog wel eens behoorlijk
ingesleten kunnen zijn.
Kortom, ik heb niets tegen futurologen, als ze maar niet steeds
proberen de toekomst te voorspellen.
Hoe nu verder?
Vorig jaar presenteerde de Commissie Brinkman zijn adviezen.
Waardevolle adviezen, die op een enkel voorstel na - de internetheffing
- enthousiast zijn ontvangen. Het zelfde geldt voor de introductie van
de zogeheten Plassterk-journalisten. Sindsdien is het angstig stil.
De samenwerking tussen publieke en private media, samenwerking in de
distributie, het opzetten van regionale nieuwscentra: het is niet dan
nauwelijks uitgewerkt. Slechtst op een enkele plek is er wel een begin
gemaakt met de discussie, zoals vorige week in Zeeland, maar dan gaat
het ook direct fout.
Het is het provinciebestuur dat kans ziet om de prille samenwerking
tussen Omroep Zeeland en de PZC van een valse toonzetting te voorzien,
althans het was de gedeputeerde Van Waveren die in het debat over de
toekomst van regionale journalistiek riep dat de provincie niet zo maar
het doorgeefluik voor de rijkssubsidie aan de regionale omroep wil
zijn. Hij wil de Mediawet aanpassen zodat hij over de prestaties van
Omroep Zeeland kan meepraten. Van Waveren ontkent dat hij streeft naar
programmatische inmenging, maar de vraag is wat hij dan wel wil. De
kijk- en luistercijfers van de omroep kan hij vinden in het
jaarverslag, in de verslagen van de adviesraden kan hij de toelichting
daarop nalezen. De naleving van de programmavoorschriften is vervolgens
toevertrouwd aan het Commissariaat voor de Media. Bovendien is destijds
nadrukkelijk in IPO-verband afgesproken dat de provincies wel degelijk
fungeren als doorgeefluik voor de rijkssubsidie aan de regionale
omroep.
Gelukkig beseft Van Waveren dat er aanpassingen van de Mediawet nodig
zijn. Mocht het ooit zover komen, dan zullen wij opnieuw aan kabinet en
parlement proberen duidelijk te maken dat de omweg via de provincies
een weeffout is. De financiering van de publieke regionale omroep
behoort net als de financiering van de landelijke publieke omroep via
de algemene middelen te verlopen. En nog beter zou zijn wanneer de
kijk- en luisterbijdrage in ere zou worden hersteld. Want alle,
destijds door staatssecretaris Van der Ploeg weggewuifde waarschuwingen
dat de omroep bij fiscalisering van de omroepbijdrage een speelbal zou
worden van politieke dagkoersen, zijn inmiddels bewaarheid. Wat dat
betreft belooft de uitslag van de verkiezingen voor de publieke omroep
bepaald geen feestje te worden.
Intussen zullen wij niet aflatend blijven proberen provinciale politici
duidelijk te maken dat voorafgaand toezicht op de media op gespannen
voet staat met de Grondwet en dat toezicht achteraf terecht streng is
gereglementeerd.
Ook op het punt van het auteursrecht zijn waren de ontwikkelingen tot
voor kort mager. Juist in tijden van steeds verder voortschrijdende
digitalisering worden auteursrechten steeds belangrijker Voor
(her)gebruik van waardevolle informatie moet worden betaald en dan ook
graag aan de oorspronkelijke makers!!
Om die reden is de NVJ een van de initiatiefnemers van het Platform
Makers. Dit platform is opgericht om de positie van individuele auteurs
en uitvoerende kunstenaars te verbeteren, voor deze groep wordt het
namelijk steeds moeilijker om hun rechten via fatsoenlijke afspraken te
regelen. En die bundeling van krachten lijkt te lonen,
Sinds vorige week ligt er een voorontwerp van wet inzake de invoering
van een auteurscontractenrecht (de broodnodige bescherming voor de
maker, en het onmogelijk maken van het buy-out-contract)
Er moet nog veel gebeuren, maar het is een goede eerste stap.
De NVJ betreurt nog steeds dat een van de adviezen van de Commissie
Brinkman - de internetheffing - zonder veel omhaal van woorden van
tafel is geveegd.
Dat is jammer, want op dit punt is er zeker sprake van scheve
verhoudingen. Om te beginnen is de voorstelling van zaken dat het niet
aangaat de internetgebruiker te laten betalen voor content niet juist.
Providers als Ziggo en UPC kunnen probleemloos winstmarges van zo'n
acht euro per klant per maand realiseren. Bij 7.3 miljoen aansluitingen
gaat het om enorme winsten, die voor een fors deel naar het buitenland
verdwijnen.
Alhoewel de Opta in maart van dit jaar constateerde dat concurrentie op
de kabel moet worden toegelaten, zodat dit soort excessieve winsten
niet langer aan de consument worden doorberekend, is er geen enkele
politicus die er een punt van maakt dat de consument honderden euro's
op jaarbasis aan kabel-en internetdistributeurs moet betalen.
Hoe logisch zou het zijn als de makers van content op het internet en
op de kabel op zijn minst een eerlijk deel van de opbrengsten zouden
mogen ontvangen? Opbrengsten die nu bijna volledig bij de distributeurs
blijven hangen. Distributeurs, die zonder diezelfde inhoud niet zouden
kunnen bestaan.
En hoe logisch zou het niet zijn dat niet alleen de `vermarkters' van
content - de omroepen en de uitgevers - maar juist ook de echte
makers;journalisten, fotografen, schrijvers en musici zouden kunnen