Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Rapportage Raad van Advies over BuR


11 juni 2010 - kamerstuk

Kamerbrief waarin minister Verburg de rapportage over 2009 van de Raad van Advies over het Bureau Risicobeoordeling aan beide Kamers toestuurt. De kwaliteit van de meeste adviezen is goed tot zeer goed.

Geachte Voorzitter,

Overeenkomstig artikel 9, tweede lid, van de Wet onafhankelijke risicobeoordeling Voedsel en Waren Autoriteit stuur ik u bijgaand de rapportage van de Raad van Advies over het Bureau Risicobeoordeling (BuR) over 2009. Ik ben verheugd dat de Raad van Advies tot de conclusie komt dat de in 2009 uitgebrachte adviezen van het Bureau Risicobeoordeling voldoen aan de criteria van wetenschappelijke kwaliteit. De Raad beoordeelt de kwaliteit van de meeste adviezen als goed tot zeer goed. Ook meldt de Raad dat de onafhankelijkheid bij de totstandkoming van de adviezen goed is geborgd. In aanvulling op het bovenstaande heeft de Raad nog een tweetal opmerkingen/ aanbevelingen. De eerste betreft de kwaliteitsbewaking. Het Bureau heeft meer dan het voorgaande jaar gebruikgemaakt van (interne) peer-reviews. Dit is een goede ontwikkeling met betrekking tot de wetenschappelijke kwaliteit van de risicobeoordeling. Het Bureau heeft een unieke positie. Het vormt de schakel tussen de Europese voedselautoriteit EFSA, de departementen Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), de onderzoeksinstituten Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), RIKILT en het toezicht van de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA). Door haar onafhankelijke positie en haar wetenschappelijke kwaliteit vervult het Bureau een wezenlijke functie in de borging van de voedsel- en productveiligheid. Verder heeft de Raad kennisgenomen van de fusieplannen van de VWA met de Algemene Inspectiedienst (AID) en de Plantenziektenkundige Dienst (PD).
Voor meer informatie over de inhoud van de rapportage verwijs ik u naar de bijlage.

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,

G. Verburg

Jaarrapportage 2009
Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling VWA
10 mei 2010

1
Rapportage van de Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling Voedsel en Waren Autoriteit over het jaar 2009.
INLEIDING
De Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling Voedsel en Waren Autoriteit (in het vervolg de Raad genoemd) heeft conform haar wettelijke taak1 onderzocht of de risicobeoordeling en onderzoeken en de daarmee verbonden adviezen van de directeur van het Bureau Risicobeoordeling (hierna: het Bureau) van de VWA over het jaar 2009 voldoen aan wettelijke criteria2 van onafhankelijkheid en wetenschappelijke kwaliteit. Hieronder volgen de bevindingen van de Raad. WERKWIJZE RAAD
De Raad heeft in 2009 twee keer vergaderd. In deze vergaderingen zijn de uitgebrachte adviezen van het Bureau besproken.
Er zijn twee soorten adviezen.
De type-1 adviezen vallen onder de wettelijke taak van het Bureau. De type-1 adviezen worden aangeboden aan de ministers van LNV en VWS. De Inspecteur-Generaal (IG) van de VWA zendt het advies van het Bureau volledig en onverwijld aan beide ministers. In zijn aanbiedingsbrief geeft de IG VWA aan in hoeverre het advies van het Bureau gevolgen heeft voor het toezicht van de VWA. De adviezen worden op de website van de VWA geplaatst en zijn daarmee openbaar toegankelijk. Het Bureau kan gevraagd en ongevraagd adviseren.
De Raad beoordeelt de type-1 adviezen op hun wetenschappelijke kwaliteit en op hun onafhankelijke totstandkoming.
De type-2 adviezen vallen niet onder de wettelijke taak van het Bureau. De aanvragen voor type-2 adviezen zijn meestal afkomstig van de beleidsdepartementen van LNV en VWS en de afdeling Toezicht van de VWA. Het zijn vooral intern gerichte vragen in het kader van de beleidsontwikkeling of - evaluatie. Deze adviezen vallen buiten de wettelijke taakopdracht. Ze worden verstuurd aan de betreffende vragensteller, zoals de IG VWA. Ze worden niet gepubliceerd op de website van de VWA, tenzij de IG VWA hiertoe beslist.
Het Bureau kan gevraagd en ongevraagd adviseren.
De Raad beoordeelt deze adviezen alleen op hoofdlijnen. Ook kijkt de Raad in hoeverre het wenselijk is om dit type-2 advies alsnog te laten volgen door een (ongevraagd) type-1 advies. De adviezen van het Bureau zijn veelal gebaseerd op onderliggende rapporten die in opdracht van het Bureau zijn opgesteld. De Raad beoordeelt de rapporten eveneens, maar geeft uiteindelijk alleen een oordeel over het advies van het Bureau.
ADVIEZEN VAN HET BUREAU
Het Bureau heeft in 2009 17 type-1 adviezen uitgebracht aan de ministers van LNV en VWS. Daarvan zijn 10 adviezen op verzoek en 7 adviezen op eigen initiatief uitgebracht. Wat betreft de aard van de
1 Wet onafhankelijke risicobeoordeling Voedsel en Waren Autoriteit, artikelen 6 t/m 8, Staatsblad 2006 247
2 idem, art.6
Jaarrapportage 2009
Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling VWA
10 mei 2010

2
adviezen had 1 advies betrekking op productveiligheid. De andere adviezen betroffen voedselveiligheid en dierziekten.
Voorts zijn 18 type-2 adviezen uitgebracht aan voornamelijk de Inspecteur-Generaal van de VWA, waarvan 16 gevraagd en 2 ongevraagd.
In totaal zijn daarmee 35 adviezen uitgebracht, waarvan 26 gevraagd en 9 ongevraagd. Een overzicht van de titels van de adviezen is opgenomen in de bijlage. Ten opzichte van het jaar 2008 is het aantal type-1 adviezen toegenomen van 11 naar 17 en het aantal type-2 adviezen van 11 naar 18. BEVINDINGEN
Type 1 adviezen
De Raad concludeert dat de 17 type-1 adviezen die in 2009 aan de ministers van LNV en VWS zijn aangeboden alle voldoen aan de criteria van wetenschappelijke kwaliteit en onafhankelijkheid.
- kwaliteit
De wetenschappelijke kwaliteit was gemiddeld opnieuw hoog te noemen. De meeste adviezen zijn door de Raad als goed of zeer goed beoordeeld. Enkele adviezen waren van mindere kwaliteit, maar voldeden nog wel aan de wetenschappelijke standaard. Hier kan worden genoemd het advies 'Kadavers in natuurgebieden', waar een belangrijke dierziekte, botulisme, onvermeld bleef. Bij een aantal adviezen had de Raad opmerkingen, bijvoorbeeld over de methodologie, over de conclusies die werden getrokken of over de aanbevelingen die werden gedaan. Deze zijn besproken met de directeur.

- onafhankelijkheid
De onafhankelijkheid bij de totstandkoming van de adviezen was goed geborgd. Van onrechtmatige beïnvloeding of belangenverstrengeling zijn de Raad geen voorbeelden ter sprake gekomen. Type-2 adviezen
Ten aanzien van de 18 uitgebrachte type-2 adviezen heeft de Raad geen aanbeveling gedaan om een type-1 advies op te stellen.
OPMERKINGEN EN AANBEVELINGEN
De Raad heeft nog de volgende opmerkingen en aanbevelingen: Kwaliteitsbewaking
Het Bureau maakt meer dan vorig jaar gebruik van (interne) peer-reviews. Dit is een goede ontwikkeling. De wetenschappelijke kwaliteit van de risicobeoordeling is gebaat bij peer-reviews. Maar ook het inschakelen van meerdere instituten of het raadplegen van de juiste literatuur kan zorgen voor de goede externe kwaliteitsborging.
Positionering
Het Bureau heeft een unieke positie. Het vormt de schakel tussen de Europese voedselautoriteit EFSA, de departementen LNV en VWS, de onderzoeksinstituten RIVM, RIKILT en het toezicht van de VWA. Door haar onafhankelijke positie en haar wetenschappelijke kwaliteit vervult het Bureau een wezenlijke functie in de borging van de voedsel- en productveiligheid. De Raad heeft kennis genomen van de discussies over de positie van het Bureau die in 2009 zijn gevoerd mede in verband met de fusieplannen van de VWA met de Algemene Inspectie Dienst (AID) en de Plantenziektekundige Dienst (PD).
Jaarrapportage 2009
Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling VWA
10 mei 2010

3
DE RAAD
De Raad is in september 2006 ingesteld door de minister van LNV. De Raad kent daarbij een wettelijke verankering. De leden van der Raad zijn in januari 2007 per Koninklijk Besluit benoemd3. De Raad bestaat uit vijf leden die allen zijn benoemd op basis van hun wetenschappelijke deskundigheid op de terreinen van het bureau. De samenstelling is in 2009 niet gewijzigd. De leden zijn:

- prof. dr. J.G.A.J. Hautvast (voorzitter) (emeritus hoogleraar Wageningen Universiteit)
- prof. dr. ir. J. Dul (Erasmus Universiteit Rotterdam)
- prof. dr. I.M.C.M. Rietjens (Wageningen Universiteit)
- prof. dr. F. van Knapen (Universiteit van Utrecht)
- prof. dr. C.A.J. Vlek (emeritus hoogleraar Rijksuniversiteit Groningen) Een lijst van nevenfuncties in verband met mogelijke strijdige belangen is gepubliceerd in de Staatscourant4. De Raad rapporteert jaarlijks aan de ministers van LNV en VWS, alsmede aan de Inspecteur-generaal van de VWA. De ministers bieden de jaarrapportage van de Raad aan de Staten- Generaal aan.
3 KB 15 januari 2007

4 Staatscourant 31, 13 februari 2007
Jaarrapportage 2009
Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling VWA
10 mei 2010
4
Uitgebrachte adviezen van het Bureau Risicobeoordeling VWA in 2009 Type 1
Nr.
Onderwerp
Uitgebracht

1 Panel : kinderen en chemische stoffen in de voeding gevraagd 05-01-2009
2 Echinococcose bij Roemeense runderen ongevraagd 14-01-2009
3 Melamine in diervoeder gevraagd 09-04-2009

4 Vectoren en vectorgebonden ziekten ongevraagd 21-04-2009
5 Alcoholhoudende energiedrankjes gevraagd 11-05-2009
6 Temperatuurbewaking bij vries- en koeltransporten ongevraagd 26-05-2009
7 Q-koorts: risico's mestverwerking (Coxiella burnetii) gevraagd 11-06-2009
8 Veiligheid van probiotica gevraagd 18-06-2009
9 Risico's van gekweekte vis ongevraagd 01-07-2009
10 Risicobeoordeling vervoedering zuivelproducten (MKZ) gevraagd 08-07-2009
11 Q-koorts: risico's mestverwerking (aanvullend advies op advies nr. 7)
gevraagd 23-07-2009

12 Q-koorts: risico's bij de afvoer van dieren bij een met Qkoorts vastgesteld bedrijf
gevraagd 09-09-2009

13 Chemische contaminanten in minerale klei ongevraagd 10-09-2009
14 Brandgevaar-risico's van wensballonnen gevraagd 06-11-2009
15 Kinderen en zoetstoffen ongevraagd 02-12-2009
16 Keukenzoutinname van kinderen ongevraagd 02-12-2009
17 Kadavers in natuurgebieden gevraagd 15-12-2009 Type 2
Nr.
Onderwerp
Uitgebracht

1 Risico's door het gebruik van immobilon gevraagd 05-02-2009
2 Risico's van aceton in cholesterol voor garnalen gevraagd 24-02-2009
3
Verstoring van de dopingtest na consumptie van rundvlees behandeld met testosteron
gevraagd 24-02-2009

4
Risk-benefit afweging (positieve en negatieve
gezondheidseffecten in levensmiddelen)
Prog. 9 (9.1.14
ongevraagd 03-03-2009

5 Zonnebanken en zonlicht gevraagd 01-04-2009

6 Onderzoeksrapport ORT en keuringsbeslissing gevraagd 16-04-2009
7 Gebruik water voor R&O van veevervoermiddelen gevraagd 28-04-2009 Jaarrapportage 2009
Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling VWA
10 mei 2010

5

8 Dioxine in Iers vlees gevraagd 27-05-2009

9 Risico's dierlijk afval van broederijen gevraagd 09-07-2009
10 Zonnebanken en zonlicht (geactualiseerd) gevraagd 25-08-2009
11 Snijbloemen (rozen) ongevraagd 04-09-2009

12
Implicaties VWA werkterrein n.a.v. nieuw influenza A virus (Mexicaanse griep)
gevraagd 14-09-2009

13 Microbiologische risico's huiden gevraagd 23-09-2009
14 Risico's niet-toegelaten GGO lijnzaad gevraagd 29-09-2009
15 Risico's door het gebruik van verdovingsmiddelen gevraagd 01-10-2009
16 Furazolidon in melkpoeder voor kalveren gevraagd 01-10-2009
17 Fenol in tatoeagekleurstoffen gevraagd 21-10-2009
18 Vervoederen van AB-karkassen aan roofdieren gevraagd 12-11--2009