TNO

lengte

10 juni 2010

Vijfde Landelijke Groeistudie toont aan dat kinderen van Nederlandse afkomst na 160 jaar groei niet langer worden

Jeugd groeit vooral in breedte maar niet in lengte

Nederlandse kinderen zijn zwaarder geworden en groeien niet meer in lengte. Dit blijkt uit de Vijfde Landelijke Groeistudie die in opdracht van het Ministerie van VWS door TNO in samenwerking met het VUmc en LUMC is uitgevoerd. Al in 1997 werd duidelijk dat de Nederlandse jeugd te zwaar is. Deze trend blijkt zich te hebben voortgezet. Vooral kinderen van Turkse en Marokkaanse afkomst zitten in een alarmerende situatie.

Uit het onderzoek blijkt verder dat er na 160 jaar een einde is gekomen aan de toename in lengtegroei bij kinderen van Nederlandse afkomst. Het lijkt erop dat het positieve effect van welvaart op de lengte wordt vervangen door een negatief effect op het gewicht. Om de groei van kinderen in Nederland ook de komende jaren goed te kunnen volgen zijn nieuwe groeidiagrammen ontwikkeld. De resultaten van de Vijfde Landelijke Groeistudie worden vandaag tijdens een symposium in De Doelen in Rotterdam gepresenteerd.

Vijfde Landelijke Groeistudie

Sinds 1955 wordt elke vijftien jaar de groei van kinderen in Nederland onderzocht. De Vijfde Landelijke Groeistudie laat zien dat er sinds 1997 een sterke toename in overgewicht is. TNO onderzoeker Prof.dr. Stef van Buuren constateert: "overgewicht bij kinderen is en blijft een belangrijk probleem voor de volksgezondheid. De alarmerende overgewichtcijfers uit 1997 voor kinderen van Turkse en Marokkaanse afkomst zijn helaas verder gestegen." Bij kinderen van Turkse origine is er bij gemiddeld 32% sprake van overgewicht. Bij jongens en meisjes van Marokkaanse afkomst is dit respectievelijk 25% en 29%. Bij kinderen van autochtone afkomst is dit 13% (jongens) en 15% (meisjes).

Na een periode van 160 jaar waarin kinderen van Nederlandse afkomst steeds langer werden is deze groei gestopt. Kinderen van Marokkaanse of Turkse ouders worden nog wel langer. Het uitblijven van verdere lengtegroei kan een waarschuwingssignaal zijn dat de leefomstandigheden van de jeugd niet verder verbeteren en mogelijk zelfs achteruitgaan. "Dit kan een gevolg zijn van stagnatie in de welvaartsgroei sinds het jaar 2000. Hierdoor raakt Nederland zijn koploperspositie kwijt wat betreft gezondheid. De ideale gezondheidssituatie voor kinderen is de huidige lengte met het gewicht uit het jaar 1980, toen er nog geen overgewichtepidemie in Nederland was. Om dit te bereiken is het belangrijk te blijven professionaliseren, investeren en innoveren in de jeugdgezondheidszorg" aldus van Buuren.

Verbeterde groeidiagrammen

Nederlanders zijn het langste volk ter wereld. Ten opzichte van het jaar 1850 zijn volwassen mannen gemiddeld 16 cm langer en volwassen vrouwen gemiddeld 14 cm langer. Groeistudies leveren waardevolle informatie op over de gezondheidtoestand van de bevolking. En daarnaast zijn ze nodig om groeidiagrammen te actualiseren of aan te passen aan de huidige groei van kinderen en inzichten van professionals. De diagrammen worden gebruikt door consultatiebureaus, GGD'en in ziekenhuizen bij de afdeling kindergeneeskunde voor het volgen van de groei van alle kinderen in Nederland. Daarnaast zijn ze in te bouwen in elektronische kinddossiers en eenvoudig te downloaden. Stef van Buuren legt uit: "de nieuwe groeidiagrammen sluiten onder andere aan op internationale definities voor ondergewicht, overgewicht en obesitas en zijn aangepast voor het monitoren van zeer korte of zeer lange kinderen." De nieuwe groeidiagrammen kunnen mee tot uiterlijk 2025. De voorbereidingen van de Zesde Landelijke Groeistudie zouden omstreeks 2020 moeten starten.



TNO