Vrije Universiteit Amsterdam

Vrije Universiteit Amsterdam Meer perspectief


1 juni 2010

'Voor Cohen zit het kiezerspotentieel vooral bij de SP'

Job Cohen opende gisteren in Buitenhof openlijk de aanval op Mark Rutte en zijn VVD. Daarmee is de laatste fase van de strijd om het torentje ingegaan. Cohen valt Rutte niet aan om kiezers weg te halen bij de VVD. Uit de antwoorden die invullers geven op Kieskompas.nl blijkt dat er voor Cohen op rechts niet veel te winnen valt. Hij moet het vooral hebben van de vele linkse kiezers die nog niet hebben besloten of ze GroenLinks, SP of PvdA gaan stemmen. De Politieke Barometer van Synovate laat zien dat de VVD doorstijgt, terwijl de PvdA blijft schommelen rond de 30 zetels. Om het tij nog te keren zal Cohen zich sterker als dé linkse premier moeten profileren.

Vooral potentiële SP-stemmers twijfelen nog of ze PvdA moeten gaan stemmen. Veel meer mogelijke SP-stemmers overwegen nog PvdA dan andersom (zie onderstaande figuur). Bij GroenLinks en D66 valt per saldo minder te winnen voor Cohen. Hij lijkt vooral nog kansrijk potentiële SP-stemmers te kunnen overtuigen op de PvdA te stemmen door te wijzen op de noodzaak van een grote linkse partij in de regering. Veel SP-stemmers waren immers teleurgesteld dat de SP niet in het kabinet ging zitten na hun winst in 2006.

Niet alleen overwegen veel potentiële SP-stemmers nog PvdA te stemmen, maar zij hebben ook meer vertrouwen in Cohen dan in hun eigen leider Roemer. Uit de Kieskompas gegevens blijkt dat mogelijk SP-kiezers Cohen betrouwbaarder vinden (een gemiddelde score van 7,1) dan de nieuwe SP-voorman (die gemiddeld een 6,6 krijgt). Maar vooral vinden potentiële SP-stemmers Cohen meer bekwaam (een 7,2 gemiddeld ) dan Roemer (die met 6,2 net een voldoende krijgt). Het grootste verschil wordt duidelijk wanneer potentiële SP'ers naar hun favoriete premier wordt gevraagd. Cohen krijgt met een 7,6 de hoogste score, Halsema volgt met 6,7 op de tweede plaats, en Roemer eindigt met een 5,5 op de derde plek.

Om nog kans te maken op het torentje zal Cohen veel linkse kiezers duidelijk moeten maken dat een stem op de PvdA meer waard is dan een stem op GroenLinks of SP. Cohen zal zich daarom niet alleen moeten afzetten tegen de VVD, maar zich bovendien onderscheiden van de andere linkse partijen als de gedoodverfde regeringspartij. De grote twijfel onder linkse invullers van Kieskompas laat zien dat er nog flink wat zetels te winnen zijn. Het kiezerspotentieel dat de PvdA ten opzichte van de SP heeft is bijna twee keer zo groot als vice versa.

In bovenstaande figuur is te zien dat van de respondenten die de PvdA een hoge stemkans geven (een 8 of hoger) 35,9% ook nog SP overweegt. Andersom overweegt maar liefst 60,3% van potentiële SP stemmers nog om op de PvdA te gaan stemmen. Ten opzichte van GroenLinks is er voor de PvdA een licht voordeel; het aandeel potentiële GL stemmers dat overweegt om toch nog PvdA te stemmen (53,7%) is groter dan het percentage potentiële PvdA stemmers dat serieus nog GroenLinks overweegt (49,6%). Ongunstig voor de PvdA zijn de kiezersbewegingen met D66: het percentage potentiële PvdA stemmers dat nog D66 overweegt is 46,4 terwijl andersom 37,22% van de potentiële D66 stemmers nog PvdA overweegt.



Vrije Universiteit Amsterdam