Kamervragen over bericht "Winkeliers boos op Brussel"
Kamervragen | 27-04-2010
Vragen van de leden Ten Hoopen, De Nerée tot
Babberich en Blanksma-van den Heuvel (allen CDA) aan de minister van
Economische Zaken over het bericht "winkeliers boos op Brussel".
Geachte Voorzitter,
Op 26 maart 2010 ontving de Minister van Economische Zaken
schriftelijke vragen van de leden Ten Hoopen, De Nerée tot Babberich en
Blanksma-van den Heuvel (allen CDA) over het artikel "Winkeliers boos
op Brussel" in De Telegraaf.
Hierbij doe ik u mede namens de Minister van Economische Zaken de
beantwoording van de bovengenoemde vragen toekomen.
Hoogachtend,
de Minister van Financiën,
Vraag 1
Kent u het bericht "Winkeliers boos op Brussel" ?
Antwoord vraag 1
Ja. Het artikel verwijst naar een aanbeveling van de Europese Commissie
over het gebruik van de euro als wettig betaalmiddel binnen de EU.
Vraag 2
Welke geldige inhoudelijke reden heeft de Europese Commissie om
winkeliers te verplichten om muntjes van een of twee cent en biljetten
van 100 euro of meer te accepteren? Zijn er überhaupt consumenten die
er bezwaar tegen hebben om met pinpas te betalen?
Antwoord vraag 2
Ten aanzien van de wet- en regelgeving en de praktijk rondom het wettig
betaalmiddel bestaan verschillen tussen de eurolanden. De Europese
Commissie heeft daarop de Euro Legal Tender Expert Group (ELTEG)
ingesteld. In deze groep is allereerst een inventarisatie van de
verschillen uitgevoerd . Omdat de verschillen zouden zorgen voor
onduidelijkheid, heeft de Europese Commissie naar aanleiding van de
uitkomsten van de inventarisatie besloten om een aanbeveling op te
stellen. Deze aanbeveling omvat onder meer de algemene regel dat de
chartale euro het enige wettig betaalmiddel is in de eurolanden. Het
uitgangspunt is volgens de Commissie dan ook dat alle euromunten- en
biljetten door winkeliers geaccepteerd zouden moeten worden. Het is
volgens de Commissie echter wel mogelijk af te wijken van dit
uitgangspunt, maar uitsluitend op basis van het principe van "good
faith". Hiermee doelt de Commissie op (incidentele) situaties,
bijvoorbeeld wanneer een winkelier niet genoeg wisselgeld heeft.
In een aantal lidstaten, waaronder Nederland, wordt echter gesteld dat
de reikwijdte van het concept "wettig betaalmiddel" kan worden beperkt
door de contractsvrijheid die eenieder geniet. Omdat momenteel geen
wettelijke verplichting bestaat, kan worden afgeweken van de acceptatie
van contant geld of bepaalde denominaties hiervan. In Nederland zijn
hieromtrent afspraken gemaakt in het Maatschappelijk Overleg
Betalingsverkeer. Hieruit volgt dat een winkelier vooraf, middels een
sticker, moet aangeven of, en zo ja welke coupures/denominaties worden
geaccepteerd en of het te betalen bedrag wordt afgerond. Zo zijn in
Nederland muntjes van een en twee eurocent weliswaar wettig
betaalmiddel, maar kunnen partijen afspreken af te ronden, waardoor er
geen verplichting is om deze muntjes voorhanden te hebben. Het betreft
hier het grootste deel van de Nederlandse winkels.
Een aantal bevolkingsgroepen (zoals daklozen, kinderen en ouderen die
hun boodschappen door anderen laten doen), zal een voorkeur houden voor
contante betalingen. Over het voorstel om vanaf 2014 geen contant geld
meer te laten circuleren in supermarkten zijn dan ook door de Tweede
Kamerleden Gesthuizen en Irrgang vragen gesteld aan de Staatssecretaris
van Economische Zaken en de Minister van Financiën (beantwoord op 15
juli 2009). Ook buitenlandse toeristen beschikken niet altijd over een
Nederlandse, of Europese bankrekening. Cijfers tonen echter wel aan dat
het gebruik van PIN-betalingen toeneemt.
Vraag 3
Delen u en de Europese Commissie de mening dat deze aanbeveling voor
winkeliers negatieve gevolgen heeft doordat zij meer geld in kas moeten
houden, hogere kosten maken doordat het geld geleend moet worden of
geen rente-inkomsten oplevert en tijd en vooral geld kost om munten te
tellen, af te storten en in te kopen?
Antwoord vraag 3
Het is een gegeven dat het aanhouden van meer wisselgeld door
winkeliers voor hogere kosten kan zorgen, onder meer als gevolg van
hogere verwerkingskosten.
Vraag 4
Deelt u de mening dat de verplichting om biljetten van 200 en 500 euro
te accepteren, kan leiden tot meer criminaliteit, omdat het
aantrekkelijker wordt om winkels te overvallen?
Antwoord vraag 4
Ik deel de mening dat de verplichting om biljetten van 200 en 500 euro
te accepteren kan leiden tot meer criminaliteit omdat het
aantrekkelijker lijkt om winkels te overvallen. Winkels zullen dan
namelijk meer wisselgeld in kas moeten houden waardoor de buit voor
overvallers groter kan zijn.
Het gebruik van grote coupures komt in Nederland, mede door de beperkte
verspreiding in geldautomaten, overigens niet heel veel voor. Daarnaast
is er sprake van een toename van het aantal elektronische betalingen,
welke gestimuleerd worden door de overheid en de sector.
Vraag 5
Bent u bereid deze aanbeveling ter discussie te stellen en zich te
verzetten tegen (mogelijke) omzetting van deze aanbeveling in bindende
regels?
Antwoord vraag 5
Ja, zoals ik ook al heb laten optekenen in het rapport van ELTEG, dat
ten grondslag ligt aan de aanbeveling, wijkt de aanbeveling op een
aantal punten af van het gebruik en het beleid in Nederland. In het
geval van een mogelijke omzetting van de aanbeveling in bindende regels
zal ik op deze punten bepleiten om hiervan af te zien.
Vraag 6
Hoe problematisch is de vervalsing van bankbiljetten? Ziet u dit
probleem als een extra argument tegen de aanbeveling van de Europese
Commissie?
Antwoord vraag 6
De vervalsing van bankbiljetten tast het vertrouwen in contant geld
aan. In 2009 zijn in Nederland in totaal 54.949 valse biljetten
onderschept en geregistreerd, waarvan 22.921 in het tweede halfjaar van
2009. In 2008 kwam het totaal uit op 49.294 valse eurobiljetten. Ik zie
dit echter niet als een extra argument tegen de aanbeveling van de
Europese Commissie. De meest vervalste bankbiljetten zijn namelijk die
van 20 en 50 euro. De grote coupures, waarop de aanbeveling ziet,
worden minder vaak vervalst, met name omdat deze minder gangbaar zijn
en de controle hierop scherper is.
Vraag 7
Hoeveel kosten maakt een winkelier voor apparatuur om vast te stellen
of een biljet vals is?
Antwoord vraag 7
De kosten van apparatuur waarmee de echtheid van biljetten vastgesteld
kan worden, schommelt grofweg tussen de 100 en 200 euro (exclusief btw)
per apparaat. Om tot de totale kosten voor een winkelier te komen moet
deze prijs worden vermenigvuldigd met het aantal kassa's waarover hij
beschikt.
Vraag 8
Bent u ervan bewust dat biljetten van 50 euro momenteel het vaakst
vervalst worden en dat het aantal groeit ?
Antwoord vraag 8
Ja, het klopt dat in Nederland het biljet van 50 euro het grootste
aandeel in vervalste biljetten heeft. Echter, daar waar het totale
aantal valse eurobiljetten in 2009 is gestegen ten opzichte van 2008,
groeit het aandeel vervalsingen van de biljetten van 50 euro niet.
Volgens het bericht van DNB waarnaar u verwijst, was in het eerste
halfjaar van 2009 82% van de vervalsingen een coupure van 50 euro,
terwijl in het tweede halfjaar van 2009 74% van de vervalsingen een
coupure van 50 euro betrof. Uit Europese cijfers blijkt verder dat
reeds vanaf de tweede helft van 2008 verhoudingsgewijs meer biljetten
van 20 euro worden vervalst.
Vraag 9
Bent u bereid aan te sturen op zelfregulering door banken, zodat
consumenten die pinnen, net als nu bij de Rabobank, de keuze krijgen
tussen verschillende biljetten, zodat er minder biljetten van 50 euro
in omloop komen?
Antwoord vraag 9
Ik vind het een goede zaak als banken consumenten die pinnen de keuze
geven tussen biljetten van verschillende coupures. Ik zal het
Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer vragen of consumenten de
huidige keuzemogelijkheden die banken bieden als te beperkt ervaren.
Als dat het geval is, ligt het voor de hand de banken via de
Nederlandse Vereniging van Banken te vragen het voorbeeld te volgen van
de banken die deze keuzemogelijkheden nu al bieden.
De Telegraaf, 23 maart 2010.
Vastgelegd in het rapport van de werkgroep dat samen met de
aanbeveling te vinden is op
http://ec.europa.eu/economy_finance/articles/euro/2010-03-22-legal-tend
er-euro_en.htm.
De Nederlandsche Bank, "Vervalsingen in cijfers"
http://www.dnb.nl/betalingsverkeer/eurobankbiljetten-en-munten/eurobank
biljetten/echt-of-vals/vervalsingen-in-cijfers/index.jsp.
Meer informatie
Zie het origineel
* Kamervragen over bericht "Winkeliers boos op Brussel"
27-04-2010 | PDF bestand, 33 Kb
Zie het origineel
Ministerie van Financiën