Publicatie jaarverslag 2009: NMa ziet winst voor toezicht in
bezuinigingsvoorstellen
14-10 / 22-04-2010
Pieter Kalbfleisch, voorzitter van de Raad van Bestuur van de NMa, ziet
kansen in de ambtelijke bezuinigingsvoorstellen die gericht zijn op het
verder versterken van de onderlinge samenwerking tussen
collega-toezichthouders. We kunnen synergievoordelen behalen door
gerichte samenwerking bij het oplossen van problemen die het goed
functioneren van markten in de weg staan, zo meent hij. Uiteraard
moeten de collega-autoriteiten daar ook het nut van inzien en dient de
politiek heldere keuzes te maken. Tegelijkertijd waarschuwt de
NMa-voorman dat een nieuwe ronde bezuinigingen ofwel het hanteren van
de kaasschaaf ertoe kan leiden dat een effectieve uitvoering van het
toezicht toch weer in het gedrang kan komen. Daar is uiteindelijk
niemand bij gebaat, aldus Kalbfleisch die zich met deze waarschuwing
richt tot politiek en samenleving.
Zoals onder meer te lezen valt in het jaarverslag over 2009 dat vandaag
is gepubliceerd, heeft de NMa een groot aantal zaken lopen, waaronder
een breed internationaal onderzoek naar een mogelijk meelkartel, de
groente- en fruitsector, de executieveilingen van vastgoed, een
sloperskartel en mogelijk verboden afspraken tussen huisartsen.
Kalbfleisch: Allemaal zaken die wij graag tot een goed einde willen
brengen, maar dan hebben wij wel voldoende mensen en middelen nodig.
Naast een groot aantal lopende onderzoeken naar mogelijke overtredingen
van de Mededingingswet, voert de NMa ook wettelijke taken uit op het
gebied van de regulering van de energie- en vervoermarkten om zo de
betaalbaarheid, de betrouwbaarheid en duurzaamheid te waarborgen en
consumenten te beschermen. Ons werk werpt zijn vruchten af. De
economische baten van het werk voor van de NMa voor de Nederlandse
samenleving worden geschat op ruim 328 miljoen Euro in 2009. Dat is
bijna zeven keer het jaarlijkse budget van de NMa, benadrukt de
NMa-voorman. Naast een overzicht van de activiteiten bevat het
jaarverslag ook een verdiepend katern dat het vraagstuk van toezicht en
publieke belangen verkent. De NMa schetst daarin enkele dilemma's
waarvoor zij zich gesteld ziet.
De NMa legde in 2009 voor bijna EUR 5,3 miljoen aan boetes op voor
overtredingen van de Mededingingswet en de energie- en
vervoerswetgeving. Op basis van nieuwe bevoegdheden (aanpassing
Mededingingswet 2007) heeft de NMa voor de eerste keer een hogere boete
kunnen opleggen wegens het niet tijdig melden van een fusie. Ook heeft
de NMa voor het eerst een kartelondersteuner beboet. Het totaal aantal
boetes van de NMa is gestegen, maar het totaalbedrag is lager dan in
2008 (12 miljoen Euro). De oorzaak ligt in de aard van de zaken die de
NMa behandelde. Die verschilt per jaar, net als de omzetten van de
betrokken ondernemingen, die bepalend zijn voor de hoogte van de
boetes. Het aantal rapporten met een vermoeden van een overtreding (15)
is in 2009 wel gestegen. De sanctieoplegging vindt echter niet in alle
gevallen in hetzelfde jaar plaats. Naast kartelonderzoeken rondde de
NMa in 2009 op het gebied van mededinging ook 84 concentratiezaken af.
Een opvallende concentratiezaak in 2009 is de goedkeuring die de NMa
gaf aan de fusie tussen Ziekenhuis Walcheren (Vlissingen) en de
Oosterscheldeziekenhuizen (Goes en Zierikzee). De NMa concludeert in
haar besluit dat na de fusie in de regio Midden-Zeeland de
keuzemogelijkheden voor patiënten sterk verminderen en dat het
gefuseerde ziekenhuis een (bijna) monopoliepositie krijgt. De fusie
blijkt echter noodzakelijk om de continuïteit van de ziekenhuiszorg in
deze regio te garanderen. Daarom heeft de NMa de fusie goedgekeurd,
maar wel onder strikte voorwaarden.
Energie
Het aantal consumenten dat een overstap maakt van leverancier is
wederom gestegen: in 2009 wisselde 12% van leverancier, tegenover 9% in
2008. Bovendien blijkt dat de groep consumenten die overweegt een
overstap te maken is gestegen van 23% in 2008 naar 29% in 2009.
Consumenten die een overstap maken, kunnen bovendien veel besparen.
Afhankelijk van het soort contract loopt de besparing op tot EUR 180
voor gas en EUR 140 voor elektriciteit, zo blijkt uit de Monitor
Energiemarkt van 2009. De NMa heeft diverse maatregelen genomen om het
vertrouwen van de consument in de energiemarkt te vergroten, zoals het
stellen van eisen aan de administratie van netbeheerders en het soepel
laten verlopen van overstapprocedures.
Vervoer
Tot de resultaten van het sectorspecifieke toezicht op de
vervoersmarkten behoorde onder meer het beslechten van een geschil
waarna Schiphol de tarieven die zij in rekening brengt aan
luchtvaartmaatschappijen voor het gebruik van de luchthaven, met EUR
3,5 miljoen moest verlagen. In juli 2009 werd de NMa geconfronteerd met
het voorstel van de loodsen om de loodsgeldtarieven voor 2010 met
19,27% te verhogen ten opzichte van 2009. Op aandringen van de NMa werd
het voorstel aangepast naar een voorgestelde tariefstijging van 1,4%.
Daarom stelde de NMa de loodsgeldtarieven voor het jaar 2010 vast op
een niveau dat 2,8% lager
ligt dan het tarief voor 2009.
Nederlandse Mededingingsautoriteit
Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa)