Vrije Universiteit Amsterdam
Persbericht
08-04-2010
Bijeenkomst Netwerk Politieke Geschiedenis
De jaren vijftig waren niet zo harmonieus
Het beeld dat de jaren vijftig gekenmerkt worden door politieke consensus, is onjuist.
Het Netwerk Politieke Geschiedenis (NPG) bespreekt dit in de discussiebijeenkomst De
tumultueuze jaren vijftig die het netwerk organiseert op maandag 19 april.
Ternauwernood beheerste conflicten
De jaren vijftig waren een periode van ternauwernood beheerste conflicten. Op
religieus en politiek vlak bestond Nederland kort na de Tweede Wereldoorlog uit sterk
uiteenlopende, strijdende gemeenschappen. Spanningen tussen deze groepen liepen
zodanig op dat zelfs geitenfokken een activiteit was die men bij voorkeur in eigen
kring ontplooide. Deze grote verdeeldheid aan de basis staat in schril contrast met de
succesvolle politieke samenwerking tussen katholieken en sociaaldemocraten,
waaraan de jaren vijftig zijn status als tijd van consensus dankt.
Dit beeld van vreedzame politieke samenwerking wordt nog versterkt door de
huiselijke rust en gezelligheid die het gezinsleven van de jaren vijftig typeerde. De
conflicten die de rivaliserende groepen tussen de eigen voordeur en het Binnenhof
uitvochten, blijven hierdoor echter onderbelicht. Daarmee wordt een belangrijk deel
van de publieke ruimte uit het oog verloren.
Publiek debat
Het Nederlandse parlement beoogt een afspiegeling te zijn van de heersende
maatschappelijke verhoudingen. Hoewel de politieke strijd tussen deze verschillende
groeperingen in zijn ultieme vorm in de Tweede Kamer wordt geleverd, komt de
impuls voor die strijd vaak tot stand in een ruimer publiek debat. Over de bredere
context van politiek is in de afgelopen decennia onder historici veel te doen geweest.
Het NPG verkent op de bijeenkomst aan de hand van een concrete casus, de jaren
vijftig, de publieke ruimte buiten het parlement. Op de bijeenkomst wil het NPG de
politieke geschiedenis van de jaren vijftig nadrukkelijk binnen de publieke ruimte
situeren. Vanuit kennis van de strijd in de publieke sfeer tussen de verschillende
politieke groeperingen, kan ook de betekenis van de consensuspolitiek in de jaren
vijftig op waarde worden geschat. .
Programma
Tijdens deze bijeenkomst worden drie stellingen ter discussie gesteld. De promovendi
KeesJan van Klaveren (UvA) en Paul van Trigt (VU) reageren vanuit hun onderzoek
naar de Nederlandse gezondheidszorg. Wim de Jong (RU) en Bram Mellink (UvA)
belichten de thematiek vanuit hun onderzoek naar onderwijs en
burgerschapsvorming. Drs. Jos van der Lans (publicist), prof.dr. Maria Grever (EUR)
en dr. Leonie de Goei (ING) zullen als coreferent aanwezig zijn. Prof.dr. Susan
Legêne (VU) leidt in en zit voor.