UMC St Radboud
Toch geen virus bij chronische vermoeidheid
26-02-2010
UMC St Radboud
Onderzoekers van het UMC St Radboud, waaronder experimenteel viroloog
dr. Frank van Kuppeveld en internist prof.dr. Jos van der Meer, hebben
in het bloed van Nederlandse patiënten met het chronisch
vermoeidheidssyndroom (CVS) geen XMRV-virussen aangetroffen. Daarmee
weerleggen zij Amerikaans onderzoek, dat in oktober 2009 in Science
gepubliceerd is. Hierin werd een verband tussen dit virus en het
chronisch vermoeidheidssyndroom geclaimd. Het Nijmeegse onderzoek
verschijnt vandaag in het British Medical Journal (on line).
Retrovirus
Al vele jaren zijn medisch onderzoekers op zoek naar de biologische
oorzaak van het chronisch vermoeidheidssyndroom. Patiënten met CVS
werden op allerlei verdachte virussen getest, maar altijd zonder
resultaat. Afgelopen oktober leek er weer een doorbraak te zijn:
Amerikaanse onderzoekers meenden een verband te kunnen leggen tussen
een bepaald retrovirus, XMRV genaamd, en het chronisch
vermoeidheidssyndroom. Het onderzoek werd gepubliceerd in het beroemde
wetenschappelijke tijdschrift Science en alleen al daarom werd het als
erg geloofwaardig beschouwd.
Twijfels
Toch twijfelden internationale CVS-deskundigen, waaronder prof.dr. Jos
van der Meer van het UMC St Radboud in Nijmegen, aan de waarde van het
onderzoek. Van der Meer besloot om het Science-onderzoek te herhalen,
met bloed van een duidelijk gedefinieerde groep patiënten en van een
speciaal op deze patiënten gematchte controlegroep. Het onderzoek, een
samenwerkingsverband tussen diverse afdelingen van het UMC St Radboud,
is uitgevoerd op een wijze die vergelijkbaar is met het Amerikaanse
onderzoek. De gebruikte onderzoekstechniek is zeer gevoelig, dat wil
zeggen uitermate geschikt om het gezochte XMRV-virus, indien aanwezig,
aan te tonen. Maar noch in het bloed van de 32 patiënten, noch in dat
van de 43 controles werd het retrovirus aangetroffen. Het is dan ook
erg onwaarschijnlijk dat dit virus iets met CVS te maken heeft, aldus
de onderzoekers. "Voor mensen met het chronisch vermoeidheidssyndroom
is het natuurlijk ontzettend vervelend dat we opnieuw moeten
vaststellen dat er geen virus in het spel is,' zegt Van der Meer. `Ik
had hun graag meer zekerheid over de oorzaak van CVS gegeven.'
Hoe het komt dat de Amerikanen het virus wel vonden en de Nijmegenaren
niet, is nog onduidelijk. Van Kuppeveld houdt er rekening mee dat de
bloedmonsters die de Amerikanen gebruikt hebben, afkomstig waren van
een speciale patiëntengroep die niet representatief is voor het
overgrote deel van de CVS-patiënten. Ook Britse onderzoekers konden
tot twee maal toe geen XMRV-virus vinden in het bloed van patiënten
met CVS.