GroenLinks Haarlem
Ter Kleef wordt Centrum voor Duurzaamheid
Vrijdag 26 februari 2010, 00:12u - Anita de Jong
Ter Kleef wordt Centrum voor Duurzaamheid
Maandag 1 maart 2010 om 10.30 uur biedt GroenLinks aan milieuwethouder
Divendal het initiatiefvoorstel aan om van Ter Kleef een Centrum voor
Duurzaamheid te maken. Een Duurzaamheidcentrum is volgens GroenLinks
dé mogelijkheid om de ambitieuze klimaatdoelstellingen van de gemeente
waar te maken.
Het voorstel is geschreven door de raadsleden Anita de Jong en Lukas
Mulder en bestuursvoorzitter Mirjam Fopma.
U bent van harte welkom bij de aanbieding, op het gemeentehuis in de
kamer van wethouder Divendal
Centrum Ter Kleef voor Natuur- en milieu educatie wordt als het aan
GroenLinks ligt, flink uitgebreid. Haarlem wil in 2030 een
klimaatneutrale stad zijn, en daarvoor moet nog heel veel gebeuren.
Ter Kleef met zijn Stadskweektuinen en zijn traditie van goed natuur-
en milieuonderwijs is de ideale plek om uit te groeien tot hèt centrum
voor duurzame ontwikkeling. Nu nog zijn het vooral kinderen die
genieten van wat Ter Kleef te bieden heeft. Ook volwassenen, en
bedrijven, kunnen zich in de toekomst laten informeren over duurzaam
wonen, leven en werken. Ter Kleef kan een ontmoetingsplek worden, waar
de goede voorbeelden te zien zijn. Klimaat, gezondheid, schoon water
en een groene leefomgeving zijn de thema's die in het centrum bij
elkaar komen. Voor het financieren van het centrum ziet GroenLinks
kansen in sponsoring en het samenwerken met bedrijven zoals
energiemaatschappijen en woningbouwcorporaties.
Hierna de tekst van het Initiatiefvoorstel:
Initiatiefvoorstel
Duurzaamheidcentrum in Haarlem/ Centrum voor Duurzame ontwikkeling
Haarlem
Aanleiding
Klimaatverandering en duurzaamheid zijn belangrijke onderwerpen waar
op mondiaal en op lokaal niveau veel over wordt gesproken. Het
klimaatprobleem moet mondiaal worden aangepakt maar de uitvoering
gebeurt veelal op lokaal niveau. De gemeente Haarlem wil in 2015 zelf
klimaatneutraal functioneren en in 2030 klimaatneutraal zijn. Ook
buiten de gemeentelijke organisatie van Haarlem loopt een aantal
initiatieven van bedrijven om duurzaam te ondernemen. Vorig jaar is
het Platform Duurzaam Haarlem gestart: een initiatief van enkele
Haarlemmers die digitaal bedrijven en burgers met elkaar in contact
willen laten komen.
Het is bij lokale projecten belangrijk dat burgers - waaronder de
jeugd - en bedrijven worden geïnformeerd, geënthousiasmeerd en
gefaciliteerd bij duurzaam ondernemen en duurzaam leven. De gemeente
Haarlem heeft zich in 2008 aangesloten bij het initiatief `Gemeenten
voor duurzame ontwikkeling' van de vereniging voor lokale natuur- en
milieucommunicatie. Daarmee geeft de gemeente aan dat ze educatie over
duurzaamheid belangrijk vindt. De gemeente heeft al een centrum voor
Natuur- en milieueducatie, bij Huize ter Kleef. Dit centrum zet zich
beperkt in op het vlak van klimaat- en duurzaamheideducatie.
Natuur en Milieu Educatie is tot op heden voornamelijk gericht op het
basisonderwijs. Het is wenselijk om het NME uit te breiden met
klimaat- en duurzaamheideducatie en om de doelgroep uit te verbreden
naar jongeren, volwassenen en bedrijven.
Tot vrij recent werden de NME taken gecombineerd met beheer- en
onderhoudstaken. In het kader van de reorganisatie zijn deze taken uit
elkaar getrokken. De initiatiefnemers zien dan ook ruimte voor het
ontwikkelen van een centrum voor duurzaamheid, dan wel het uitbouwen
van het huidige NME-centrum. Daarbij komt dat met het terrein van
Huize ter Kleef Haarlem goud in handen heeft. Een dergelijke omgeving
zou veel beter kunnen worden benut voor alle Haarlemmers en een
fantastische duurzame ontmoetingsplek kunnen worden voor iedereen.
Doelstelling Duurzaamheidcentrum Haarlem
De hoofddoelstelling van het duurzaamheidcentrum is het informeren,
ontmoeten en verbinden van burgers en bedrijven op het gebied van
duurzaamheid, klimaatverandering en natuur- en milieu door concrete
goede voorbeelden te laten zien. Ook thema's als water, voedsel, de
kwaliteit van de openbare ruimte, overgewicht en dierenwelzijn kunnen
behandeld worden. Bij duurzaamheid worden de ecologische, economische
en sociale aspecten namelijk in samenhang met elkaar bezien.
Informeren
Het centrum zou educatie over duurzaamheid en klimaatverandering meer
centraal moeten stellen naast de bestaande taken rond natuur- en
milieueducatie. Daarbij gaat het niet meer alleen om de meer
traditionele leskisten en lessen, maar kan ook gezocht worden naar
alternatieve manieren van kennisoverdracht. De nieuwe nota van het
rijk `Kiezen, leren en meedoen, Naar een effectieve inzet van natuur-
en milieu-educatie in Nederland, 2008-2011, biedt kansen voor nieuwe
vormen van educatie en samenwerking hierin met andere gemeenten en
organisaties. Belangrijk is dat voor verschillende doelgroepen en
verschillende leeftijden educatief aanbod aanwezig is. Dit kan
variëren van speciale speeltoestellen voor kinderen die zich richten
op klimaat, water en natuur. Tot het tonen van verschillende vormen
van isolatiemateriaal voor volwassenen.
Zien en ervaren
De samenleving digitaliseert steeds meer. Bijna alle informatie kan op
internet gevonden worden, ook op het vlak van duurzaamheid. Maar veel
mensen hebben behoefte om duurzame oplossingen ook te zien en hier
informatie over te krijgen. Het duurzaamheidcentrum zou bijvoorbeeld
een ruimte kunnen hebben waar duurzame materialen en producten te zien
zijn. Het is ook mogelijk dat verschillende -regionale- bedrijven hun
duurzame producten in of in de buurt van het duurzaamheidcentrum
aanbieden. Mogelijke partners zijn energiebedrijven, biologische
winkels/Marqt, PWN, etc.
Bij voldoende ruimte kan er zelfs een aantal duurzame of
klimaatneutrale woningen gebouwd worden.
Ontmoeten en verbinden
Belangrijk is dat mensen en bedrijven die interesse hebben in duurzaam
leven en ondernemen elkaar kunnen ontmoeten. Dit kan op een zakelijke
manier, maar ook op een meer recreatieve manier. Hiervoor zijn
faciliteiten nodig om elkaar te ontmoeten. Een mogelijkheid is om
vergaderzalen beschikbaar te stellen, eventueel bedrijfruimte te
verhuren en ontmoetingsmomenten, workshops, presentaties te
organiseren rond thema's over duurzaamheid. Dit hoeft niet alleen
georganiseerd te worden door het centrum maar kan ook op initiatief
van andere organisaties.
Anderzijds is het belangrijk om mensen naar het centrum toe te trekken
door voorzieningen te bieden waar mensen naartoe komen. Dit kan
bijvoorbeeld door een lunchroom/café, waar biologische gerechten
worden geserveerd. Maar ook een speeltuin, een wandelpark met
informatie over natuur en milieu, of een winkel waarin duurzame
producten worden verkocht. Daarmee kan het Duurzaamheidcentrum ook
onderdeel uitmaken van een middagje uit.
Doelgroepen
Jeugd (uitsplitsing basisschool/middelbare school)
Studenten
Burgers (allochtonen, burgers met een eigenwoning)
Kleine bedrijven (horeca, winkels, kledingzaken)
Intermediaire organisaties, zoals IVN, Fietsersbond,
Elementen in relatie tot ` verzorgingsgebied'
Buurtniveau:
speeltuin
café/lunch
kinderboerderij
tuin/groen
Gemeentelijk*:
NMEducatie
workshops
vergader-faciliteiten
duurzame woningen
Regionaal**:
Educatie over duurzaamheid
Voorbeelden van klimaatmaatregels
Vestiging duur- zame bedrijven
* Deze functies betreffen ook het buurtniveau
** Deze functies betreffen ook het buurt- en gemeentelijk niveau
Globale kosten
Raming van de kosten op jaarbasis:
Staf:
Coördinator/directeur (1fte) 80.000,-
Educatief medewerker (2 fte) 120.000,-
Ondersteuning & administratie (1fte) 50.000,-
Ruimte:
Kantoor/vergader/expositie ruimte 20.000,-
Activiteiten:
Organisatiekosten 25.000
Uitvoeringsbudget 100.000
------------ +
Totaal:
395.000,-
p.s. 1 Voor NME (gericht op het basisonderwijs) is voor educatief
medewerkers en uitvoeringskosten reeds een budget per jaar beschikbaar
binnen gemeentebegroting.
p.s. 2 Het beoogde pand op het terrein van Ter Kleef is eigendom van
de gemeente.
p.s.3 De stadsecoloog zal (deels of geheel) deel gaan uitmaken van de
staf. Ook hiervoor is geld beschikbaar binnen gemeentebegroting.
p.s.4 Kostenraming is exclusief ontwikkeling van het gebied en
investeringen in het gebouw om het energieneutraal te maken. Er zijn
echter alternatieve financieringsmogelijkheden (bijv. sponsoring,
opbrengst van verkoop enkele klimaatneutrale woningen, huuropbrengst
van een duurzame ondernemer etc.).
Analyse centra
In Zuid-Kennemerland liggen de volgende centra:
- Informatieboerderij Zorgvrij
- De Zandwaaier, NP Zuid-Kennemerland
- Bezoekerscentrum De Oranjekom
- Thijsse's Hof
- Pieter Vermeulen Museum
Voorbeelden van duurzaamheidscentra:
- Kleine Aarde Boxtel
- NME-centrum Weizigt, Dordrecht
- Programma Bureau Duurzaamheid/Kenniscentrum Eindhoven
- Duurzaamheidcentrum Heerhugowaard (in ontwikkeling)
- De Kaardenbol Zutphen
- NME-centrum Haarlemmermeer i.o.
Mogelijke investeerders en samenwerkingspartners
Fondsen: Postcodeloterij, Prins Bernard Cultuurfonds, VSB
fonds.
Banken: Rabobank, ASN-bank, Triodosbank.
Overheid: Gemeente Haarlem, Provincie Noord-Holland, Min.
VROM, LNV, Hoogheemraadschap Rijnland, PWN, SenterNovem (EZ), Europese
Unie.
Bedrijven: BCC, Greenchoice, EvoSwitch, Nuon. Greenwheels,
Spaarnelanden, Woningbouwverenigingen.
Onderwijs: Universiteiten, het voortgezet onderwijs.
De Raad besluit:
Opdracht te geven aan het college tot het opstellen van een business
plan voor de toekomstige duurzaamheidscentrum in de stadskweektuinen
Ter Kleef in Haarlem:
1. voor professionalisering en eventuele verzelfstandiging van NME;
2. voor uitbreiding en intensivering;
3. nieuwe samenwerkingsvormen en financieringsconstructies met als
mogelijk resultaat een zelfstandig en professioneel functionerend
Duurzaaheidscentrum, in samenwerking met betrokken partijen.
Haarlem februari 2010
GroenLinks Initiatiefnemers:
Mirjam Fopma, bestuursvoorzitter GroenLinks Haarlem
Anita de Jong, raadslid GroenLinks Haarlem
Lukas Mulder, raadslid GroenLinks Haarlem