PERSBERICHT Rijksmuseum van Oudheden en Gemeente Utrechtse Heuvelrug
23 februari 2010
Middeleeuws goudbaartje nieuwste aanwinst Rijksmuseum van Oudheden
Het Rijksmuseum van Oudheden presenteert vanaf dinsdag 23 februari 2010 een bijzondere aanwinst. Het gaat om een 20 gram zwaar vroegmiddeleeuws goudbaartje dat in 2008 is opgegraven in de buurt van Odijk (provincie Utrecht). Het opgerolde stripje van 22-karaats goud is te dateren in de 6de eeuw en wordt de komende maanden tentoongesteld in de centrale hal van het museum.
Het goudbaartje is op de Utrechtse heuvelrug gevonden door een amateurarcheoloog. De ontdekking is gedaan in gestorte grond. Er zijn geen bijvondsten aangetroffen. Waarschijnlijk gaat het dan ook niet om een graf of een offer.
Onderzoek van het Rijksmuseum van Oudheden en het Instituut Collectie Nederland heeft uitgewezen dat het baartje geen moderne bewerkingssporen heeft en voor 90% uit goud bestaat, wat overeenkomt met 22-karaat. Goud was in de 5de tot 7de eeuw, de Merovingische tijd, een belangrijk betaalmiddel en geschenk. Munten en sieraden werden vaak van goud gemaakt.
Dit goudbaartje was opgerold om het gemakkelijker te vervoeren aan een snoer of riem. Het stripje goud is ruim 14 centimeter lang en aan één zijde is duidelijk te zien dat er een stukje is afgekapt. Het is uniek: opgerold 'gewichtsgeld' komt in andere landen wel voor, maar dit voorwerp heeft geen exacte parallel.
Mogelijk heeft een rijke koopman het baartje bij zich gedragen en verloren bij het doorkruisen van de Utrechtse heuvelrug. Die streek was in die tijd een belangrijk handelsgebied, wat onder andere blijkt uit Merovingische goudschatten die gevonden zijn in Rhenen, Remmerden en Dorestad.
Het Rijksmuseum van Oudheden kocht het goudbaartje in 2009 aan voor de collectie 'Middeleeuwen'. In december 2010 krijgt het een definitieve plaats in de dan nieuw te openen afdeling 'Archeologie van Nederland'.
Rijksmuseum van Oudheden