Tomography of galaxy clusters through low-frequency radio polarimetry
Datum: 19 februari 2010
Promotie: dhr. R.F. Pizzo, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5,
Groningen
Proefschrift: Tomography of galaxy clusters through low-frequency
radio polarimetry
Promotor(s): prof.dr. A.G. de Bruyn
Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen
Halo's, fossielen en zeer oude restanten beter in beeld
Clusters van melkwegstelsels zijn de meest massieve objecten in het
Heelal. Als ze botsen en samengaan met andere clusters nemen in massa
toe. Na zo'n botsing worden ze gekenmerkt door diffuse bronnen die aan
de hand van radiogolflengtes kunnen worden onderscheiden. De oorsprong
van deze bronnen is nog niet goed begrepen. Ze worden geclassificeerd
als halos of fossielen afhankelijk van hun morfologie, polarisatie
kenmerken en locatie in de clusters. Roberto Pizzo bestudeerde de
polarisatie en intensiteit van de halo's en fossielen in twee
verschillende clusters: Abell 2255 en het Coma cluster.
Door middel van laagfrequente radio polarisatie metingen werden voor
het eerst de 3D-structuur van clusters in kaart gebracht. Om de
polarisatiegegevens te analyseren gebruikte Pizzo een nieuwe techniek:
de zogenaamde RM-synthese. Daarmee kan hij de oorsprong en positie
bepalen van verschillende structuren; vaak behoren deze ofwel tot het
cluster ofwel tot de Melkweg. In beide clusters ontdekte hij op
frequenties lager dan 350 MHz verscheidene nieuwe uitgestrekte
bronnen. Sommige bronnen kon hij associëren met schokken die worden
veroorzaakt door aangroei van nieuw omgevingsmateriaal. Anderen zijn
vermoedelijk de eerste voorbeelden van een nieuwe klasse objecten:
zeer oude restanten. Verwacht wordt dat zulke structuren in meer
clusters zijn te vinden, maar ook dan alleen bij zeer lage
frequenties. Met de nieuwe radio-telescoop Lofar (Low Frequency Array
) zullen sterrenkundigen deze lage frequenties nauwkeurig kunnen
waarnemingen. Lofar opent dus de mogelijkheid om de hier beschreven
structuren met ongekende resolutie en gevoeligheid in kaart te brengen
en zo hun oorsprong te ontrafelen.
Roberto Pizzo (Italië, 1979) studeerde sterrenkunde in Bologna. Het
onderzoek werd uitgevoerd bij het Kapteyn Instituut voor Sterrenkunde
van de RUG en gefinancierd door NOVA. Pizzo gaat als postdoc door met
het onderzoek bij ASTRON.
Laatst gewijzigd: 09 februari 2010 11:05
Rijksuniversiteit Groningen