VU medisch centrum
Tolken in VUmc: dankbaar werk met een keerzijde
11 februari 2010
Vanachter je computer plotseling weggeroepen worden om te vertalen bij
een reanimatie. Tolkende medewerkers van VU medisch centrum komen in
situaties terecht die vele malen heftiger zijn dan de normale
werksituatie. Volgens de coördinator van de VUmc tolkenpool Ellis van
der Putten zijn medewerkers die zich als tolk opgeven zich daarvan
niet altijd bewust.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg stelt als norm dat als de patiënt
geen taal deelt met de hulpverlener een professionele tolk moet worden
ingeschakeld. Ellis van der Putten, die samen met haar collega
Geraldine van der Waal de coördinatie van de Tolkenpool op zich neemt,
legt uit dat in spoedeisende situaties niet direct een professionele
tolk beschikbaar is. "Om de patient dan toch van dienst te kunnen
zijn, is in 2008 de VUmc tolkenpool opgericht. De pool bestaat uit
medewerkers van VUmc die naast het Nederlands ook een andere taal goed
beheersen en die in noodgevallen bereid zijn op vrijwillige basis te
tolken voor patiënten die hun taal spreken."
Dertig talen
Inmiddels bestaat de Tolkenpool uit ongeveer tachtig tweetalige VUmc
medewerkers die samen dertig talen spreken. De tolkende VUmc
medewerkers hebben verschillende functies, zo zijn er verpleegkundigen
bij, maar ook bijvoorbeeld administratief medewerkers. Van der Putten
merkt dat veel medewerkers zich enthousiast aanmelden maar zich niet
altijd realiseren dat zij met ernstige omstandigheden te maken kunnen
krijgen. "Het gaat altijd om noodsituaties, zoals een reanimatie. In
andere gevallen is er tijd om een professionele tolk in te schakelen.
Tolkende medewerkers komen hierdoor meestal in heftiger situaties
terecht dan in hun eigen werk. Mocht het nodig zijn, dan ben ik als
opgeleid 'collegiaal opvanger' altijd beschikbaar om vertalers op te
vangen na een ingrijpende gebeurtenis."
Van der Putten waakt er echter voor om negatief over te komen. "De
tolkenpool loopt heel goed. Er wordt veel gebruik van gemaakt en de
reacties zijn positief. Wat ik alleen duidelijk wil maken is, dat
tolken dankbaar werk is, maar dat er ook een belangrijke keerzijde aan
zit."
Goed voorbereiden
Een ander belangrijk punt dat Van der Putten aan wil stippen is dat
veel hulpverleners niet weten dat de tolkende medewerkers geen
professionele tolken zijn. De hulpverleners gaan er van uit dat de
tolk op de hoogte is van de situatie. Van der Putten: "Het zou al
helpen als de tolkende medewerker van te voren een korte briefing
krijgt over wat hij of zij binnen aantreft. En om de tolkende
medewerker goed voor te bereiden, organiseren wij één keer per jaar
een bijeenkomst. Verder zijn we van plan rondleidingen op de IC te
geven, zodat de medewerkers kunnen zien hoe het er op zo'n afdeling
aan toe gaat."
Pauline Diemel
bron: Tracer