Wageningen Universiteit en Researchcentrum
oprukkende dierziekte rift valley koorts
Beter vaccin tegen oprukkende dierziekte Rift Valley koorts
11 feb 2010
Nummer: R
Het Centraal Veterinair Instituut, onderdeel van Wageningen UR, heeft
twee kandidaat-vaccins ontwikkeld die geschikt zijn om dieren en
mogelijk ook mensen te beschermen tegen het Rift Valley fever virus.
Dit virus kan dodelijk zijn voor herkauwers en mensen en dreigt op te
rukken uit Afrika naar Europa.
âJe kunt de uitbraak van een nieuwe dierziekte beter voor zijn dan
reactief te moeten handelen, zoals nu met de Q-koortsâ, zegt
onderzoeker Rob Moormann. Het Rift Valley fever virus wordt
overgedragen via muggen naar herkauwers, zoals koeien en schapen, en
mensen. Recente uitbraken in Oost-Afrika maakten veel slachtoffers
onder herkauwers en mensen en de vrees bestaat dat het virus vanuit
Noord-Afrika of Saudi-Arabië naar Europa zal migreren. Het is een
kwestie van tijd tot het virus Europa bereikt, zegt Moormann, die Rift
Valley koorts zeker zo gevaarlijk vindt als Q-koorts. âDoor de
klimaatverandering, de internationale handel en toerisme kan het virus
hier terechtkomen. De muggen die verantwoordelijk zijn voor de huidige
verspreiding van het virus, komen ook in Nederland voorâ
Hij heeft inmiddels een door het Rift Valley virus geproduceerd eiwit
ingebouwd in het vaccin tegen de kippenziekte Newcastle disease,
eveneens een virusziekte. Dit vaccin is daarmee de drager van het Rift
Valley fever eiwit. De groep van Moormann meldt deze maand in vakblad
Vaccine dat dit vaccin bij kalveren zorgt voor een immuunrespons tegen
het viruseiwit. Hij vermoedt dat dit vaccin herkauwers na eenmalige
vaccinatie voldoende beschermt tegen het virus. Een test in schapen
later dit jaar moet dit vermoeden bevestigen.
Patent
Het CVI heeft op deze vinding patent aangevraagd en gaat in overleg
met farmaceutische bedrijven die het vaccin verder willen ontwikkelen.
Er zijn al vaccins tegen Rift Valley koorts op de markt. Eén vaccin
is gebaseerd op een levend maar verzwakt Rift Valley fever virus. Dit
vaccin is niet veilig voor jonge en drachtige dieren. Een tweede
vaccin is gebaseerd op geïnactiveerd virus. Dat is niet krachtig
genoeg. âVoor mensen is nog geen enkel vaccin beschikbaarâ, zegt
Moormann. In een ander artikel in Vaccine meldt zijn groep samen met
Utrechtse onderzoekers van de faculteit Diergeneeskunde de
ontwikkeling van een vaccin tegen Rift Valley koorts met behulp van
insectencellen. Dit type vaccin is waarschijnlijk het meest geschikt
voor toepassing in mensen.
Griep
Er zijn geen medicijnen tegen het virus. Net als bij Q-koorts krijgen
mensen meestal griepachtige verschijnselen als ze besmet raken met de
Rift koorts, maar ze kunnen er ook aan overlijden. Besmette drachtige
dieren aborteren, maar kunnen ook aan de koorts overlijden.
Door het ingewikkelde registratietraject kan de toelating in Europa
van het vaccin voor veterinair gebruik nog wel vier jaar duren,
verwacht hij, maar wellicht kan het vaccin in Afrika sneller worden
toegelaten. âHet vaccin is gemakkelijk te produceren, ook in Afrika.
Je kunt het virus goed kweken in bebroede eieren. Als we Rift Valley
koorts in Afrika kunnen indammen, is dat ook in ons voordeel.â| Albert
Sikkema
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer
informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR,
e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl.
Zoonoses and veterinary public health