Installatie Comité Binnenvaartveiligheid
Toespraak | 09-02-2010 | Den Haag | Staatssecretaris Tineke
Huizinga-Heringa
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
Wie een binnenvaartschip bestuurt, heeft met enorme krachten te maken.
Een standaard containerschip vervoert 200 containers. Dat staat gelijk
aan 100 vrachtwagens! De krachten van een binnenvaartschip, zijn dus
vele, vele malen groter dan de krachten van de schipper die het
aanstuurt.
Logisch dat we ons continu moeten inspannen om de veiligheid op peil
te houden.
Dat veiligheid niet vanzelfsprekend is, bleek vorige maand toen er
twee ongevallen met binnenvaartschepen gebeurden:
· Op de Boven-Merwede botsten een duwboot en een vrachtschip op
elkaar. Het vrachtschip maakte water en de brandweer rukte met groot
materieel uit om het schip leeg te pompen. Niemand raakte gewond.
· Bij een ongeluk op de Zaan voer een binnenvaartschip tegen een brug
en raakte een schipper gewond. De waterpolitie constateerde dat de
schipper alleen aan boord was en dat de verplichte matroos ontbrak.
Gelukkig blijft het vaak bij verwondingen. Het aantal dodelijke
ongevallen in de binnenvaart is klein. Maar ieder slachtoffer is er
natuurlijk één teveel. In 2008 overleden er 4 mensen door een ongeval
met een binnenvaartschip. Het aantal ongevallen waarbij sprake is van
doden, gewonden of grote materiële schade ligt al jaren tussen de 100
en 150.
Dit aantal is laag, zeker als je je bedenkt dat het steeds drukker
wordt op onze binnenwateren. Onze binnenvaartsector is dus relatief
veilig. Die veiligheid hebben we niet cadeau gekregen. We hebben er
jarenlang hard voor gewerkt. In technisch opzicht hebben we onszelf
steeds opnieuw overtroffen:
· Een modern binnenvaartschip is zeer goed uitgerust. Het anker is in
een nis gebouwd, zodat andere schepen bij een aanvaring niet
opengereten worden. Soms heeft het een boegschroef zodat de schipper
nauwkeurig kan manoeuvreren.
· Vaarwegbeheerders kunnen het scheepvaartverkeer steeds beter
begeleiden. Mede dankzij de transponder , waarmee steeds meer schepen
zijn uitgerust.
De technische risico's op ongelukken nemen dus af. Daar tegenover
staat dat het risico op menselijk falen toeneemt. Want het wordt
steeds drukker op de binnenwateren:
· Nederland heeft de grootste binnenvaartvloot en met de Waal de
drukst bevaren rivier van Europa.
· Schepen worden steeds groter. Tot wel 135 meter lang en vijf- tot
zesduizend ton laadvermogen.
· Naast de beroepsvaart groeit de recreatievaart sterk. Dit kan vooral
in de zomer tot lastige situaties leiden.
Als schepen weinig ruimte hebben, is een botsing zo gebeurd. Om dit
risico te verkleinen, moeten we het veiligheidsbewustzijn in de
binnenvaart vergroten. Ik wil u expliciet vragen om met mij te zoeken
naar de manier waarop we dit het beste kunnen aanpakken.
Naast het risico van menselijk falen zijn er nog vier andere risico's
door IVW geïdentificeerd. We hebben nu een top-5 met de meest
prangende risico's. Maar deze top-5 is niet in beton gegoten. Als er
andere veiligheidsrisico's zijn die u opvallen: kaart ze aan zodat we
kunnen kijken wat we eraan kunnen doen.
Want u ziet misschien dingen die wij vanuit Den Haag over het hoofd
zien. Iedereen die hier om te de tafel zit, kijkt vanuit zijn eigen
invalshoek en heeft een eigen perspectief: de vervoerders, de
verladers, belangenbehartigers van logistieke en industriële
bedrijven, recreatievaart, verzekeraars en opleidingsinstituten. Ook
mijn ministerie kijkt vanuit verschillende invalshoeken naar de
binnenvaart: vanuit het beleid, de inspectie en de vaarwegbeheerders.
De samenstelling van het Comité Binnenvaartveiligheid is met zorg
gekozen. Ik maak graag gebruik van uw ogen en oren. Uw voorstellen
kunnen een goede bijdrage leveren aan het beleid van de Rijksoverheid.
Ik waardeer het dat u tijd vrijmaakt om met mij mee te denken. Aan de
ene kant lijkt het misschien logisch, want de eerste
verantwoordelijkheid voor de veiligheid ligt bij u: de
binnenvaartsector zelf.
Aan de andere kant kan ik mij voorstellen dat u op dit moment ook
andere zaken aan uw hoofd heeft. Want de crisis eist zijn tol in de
binnenvaart. Met alle gevolgen van dien voor scheepseigenaren en hun
gezinnen.
Ondanks alles heeft u besloten om plaats te nemen in dit comité. Daar
wil ik u hartelijk voor bedanken. En ik zeg u bij deze dat u er ook
iets voor terugkrijgt.
Want we hebben met Hans Blokland een fantastische voorzitter, die
zeker gaat zorgen dat dit comité op stoom komt. Hans, ik weet dat jij
er een meester in bent om gezamenlijk doelen te bereiken.
Daarnaast draag jij de binnenvaartsector een warm hart toe:
· Je hebt je in het Europees Parlement ingezet voor
vervoersvraagstukken.
· Je vader was havenpredikant.
Jij bent hier de beste stuurman, en gelukkig sta je niet aan wal.
Ik dank u allen hartelijk voor uw enthousiasme, uw betrokkenheid en uw
komst naar Den Haag. Ik heb de handtekening onder het
instellingsbesluit al gezet dus u bent formeel al geïnstalleerd.
Daarmee wil ik u hartelijk feliciteren. Ik wens u veel succes met uw
werkzaamheden en ik kijk uit naar uw voorstellen.
Ministerie van Verkeer en Waterstaat