Winter hardnekkig
11 februari 2010 - Sneeuw, stuivende sneeuw, vorst, een ijzig koude
wind, aangroeiend ijs en gladde wegen. De winter zit stevig in het
zadel en weet zeker de eerstkomende dagen nog niet van wijken. Wel
blijft het de waarschijnlijk op veel plaatsen enkele dagen droog wat,
als de sneeuw van het ijs is, gunstig is voor de ijsaangroei. Pas na
het weekeinde neemt de kans op neerslag in het hele land weer toe,
waarna in de tweede helft van de week de vorst mogelijk iets tempert.
De stuivende sneeuw leidde vooral in het noorden tot vorming van
sneeuwduintjes met de fraaiste vormen (Foto: Jannes Wiersema)
De stuivende sneeuw leidde vooral in het noorden tot vorming van
sneeuwduintjes met de fraaiste vormen (Foto: Jannes Wiersema)
Sneeuwbuien uit verschillende hoeken
Terwijl het op 10 februari op sommige plaatsen streng vroor (-10,9
graden in Deelen) kwamen in de kustprovincies de eerste sneeuwbuien
vanaf de Noordzee het land binnen. Tijdens de ochtendspits kreeg het
westen van het land 1 tot 4 cm sneeuw, lokaal viel nog een paar
centimeter meer.
De weinige sneeuw leverde woensdagochtend tijdens de spits opnieuw
grote problemen op voor het wegverkeer met lange files. In België
leidde de sneeuw tot een verkeersinfarct en een record lange file van
950 kilometer. In de loop van de ochtend dreven de sneeuwbuien
landinwaarts waarbij de intensiteit langzaam afnam. Vanuit het oosten
kwamen echter nieuwe buien het land binnen. In de middag en avond
sneeuwde het vooral in een strook van Drenthe over de Veluwe en het
midden van het land richting Brabant langdurig. De temperaturen bleven
de hele dag onder nul (maximumtemperatuur Maastricht -3,5 graden)
waardoor de sneeuw bleef liggen en zich al snel een nieuw sneeuwdek
kon vormen. De sneeuw had een buiig karakter waardoor de intensiteit
wisselde en ook de hoeveelheden regionaal sterk uiteenliepen. Het
zicht liep tijdens intensieve buien flink terug. In een brede en lange
strook van Zeeland tot het noordoosten viel 3 tot 10 cm sneeuw.
Sneeuwhoos
Bovendien nam de wind toe wat leidde tot stuifsneeuw en
sneeuwophopingen. Hoge sneeuwduinen zoals eerder deze winter hebben
zich niet gevormd. Een waarnemer in het oosten van het land maakte
woensdag zelfs melding van een tweetal sneeuwhoosjes. De verse droge
sneeuw kan door de krachtige wind opwervelen waardoor zich hoosjes
kunnen vormen zoals dat op een zomerdag gebeurt met stofhoosjes.
Witte winter
Het is vooral de sneeuw die deze winter bijzonder maakt. Sinds
december ligt gemiddeld over het land (berekend over 13 weerstations)
op bijna 40 dagen sneeuw. Zo'n groot aantal sneeuwdekdagen is sinds de
winter van 1978/1979 niet meer voorgekomen. In de winter van 1978/1979
lag gemiddeld op 60 dagen sneeuw, enkele winters in de jaren tachtig
kwamen tot 30 dagen met een sneeuwdek. In een normale winter telt ons
land 13 sneeuwdekdagen.
Kou
Het koudegetal van Hellmann, berekend uit de som van alle negatieve
etmaalgemiddelden van de temperatuur, is inmiddels tot boven de 80
opgelopen. Daarmee is de winter van 2003 toen het Hellmann getal op 80
eindigde gepasseerd. De andere koudere winter van deze eeuw was 2009
met een koudegetal van ruim 56. De winter van 2010 is dus wat het
Helmann koudegetal betreft al de koudste van deze eeuw en de koudste
sinds 1997 die een koudegetal van 131,6 opleverde. Bij een Hellmann
koudegetal van meer dan 100, waar de winter niet ver van verwijderd
is, valt deze winter in de categorie koud, boven de 160 spreken we van
een zeer koude winter.
In het noordoosten is de winter een stuk kouder dan in het zuidwesten.
Dat blijkt ook uit de verdeling van de Hellmann koudegetallen die
momenteel uiteenlopen van ruim 22 in Zeeland tot circa 130 in
Groningen.
Veel sneeuw wintersport
De Europese wintersportgebieden hebben dankzij het winterse weerbeeld
geen gebrek aan sneeuw. Ook in de middelgebergten van Duitsland en de
Belgische Ardennen ligt een sneeuwdek van enkele tientallen
centimeters dat voortdurend verder aangroeit. In verschillende landen
geldt de komende dagen zelfs een meteoalarm waarschuwingsfase oranje
of rood voor kou en nieuwe sneeuw.
Zwitserland beleefde de koudste januari sinds 1987, in Oostenrijk ligt
inmiddels geheel onder een dikke sneeuwlaag. Sommige plaatsen kregen
in 24 uur bijna 40 cm en zelfs in het laagland ligt lokaal meer dan
een halve meter. Door de sneeuw is het lawinegevaar in sommige
gebieden groot, klasse 4 op de vijfdelige schaal voor lawinegevaar.
Meer over winter Europa op www.meteoalarm.eu.
Witte winter Nader Verklaard
Achtergrond informatie en nieuws over deze winter in onze rubriek
Nader Verklaard in het dossier Witte winter 2010.
---
Sneeuwbuien boven de Waddenzee (foto: Sytse Schoustra) De dode arm van
de Dinkel (foto: Jannes Wiersema)
Eerste uitgave: 27-01-10
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut