NMa: Mededingingswet laat Oplegregeling binnenvaart niet toe
06-10 / 10-02-2010
Het Crisisberaad Binnenvaart heeft de Nederlandse
Mededingingsautoriteit (NMa) er niet van kunnen overtuigen dat de
voordelen van hun plan om de binnenvaart door de economische crisis
heen te helpen, opwegen tegen de nadelen voor de concurrentie. Daarom
kan volgens de NMa voor de binnenvaart geen uitzondering worden
gemaakt op het kartelverbod. Vandaag heeft de NMa het Crisisberaad in
een informele zienswijze laten weten dat de Mededingingswet de
Oplegregeling niet toestaat.
Volgens het plan wordt overcapaciteit van droge lading en
containerschepen, die bijvoorbeeld graan, ertsen, elektronica, kleding
en bier vervoeren, tijdelijk uit de markt gehaald. Dit is een naar
zijn aard mededingingsbeperkende gedraging. De NMa heeft het
Crisisberaad daarom reeds bij de eerste presentatie in oktober 2009
laten weten grote twijfels te hebben bij het plan. De regeling houdt
in dat binnenvaartschippers, die elkaars concurrenten zijn, met elkaar
afspraken maken door capaciteit uit de vaart te houden. Dergelijke
afspraken zijn onder de Mededingingswet alleen toegestaan als dit
leidt tot een algehele verbetering van de productie waar iedereen, dus
ook de consument, van profiteert. Een groot voordeel volgens het
Crisisberaad is dat de beschikbare scheepscapaciteit beter zou worden
benut (volle schepen in plaats van halflege schepen) waardoor een
vracht meer oplevert. Het Crisisberaad en ook onderzoek door enkele
onderzoekers van de Erasmus Universiteit hebben de NMa er niet van
overtuigd dat een oplegregeling noodzakelijk is om de geclaimde
efficiencyvoordelen te behalen. Sterker nog, er zijn schippers die ook
nu, ondanks de crisis, in staat zijn met volle schepen te varen. Dit
geeft aan dat de markt nog steeds werkt, voor in ieder geval een deel
van de binnenvaart, aldus Pieter Kalbfleisch, voorzitter van de Raad
van Bestuur van de NMa. Deze schippers zijn dan ook niet van plan mee
te betalen aan het in de vaart houden van concurrenten. Ook verladers
en opdrachtgevers hebben herhaaldelijk aangegeven een prijsstijging te
vrezen. Kalbfleisch: Wat hier gebeurt, is dat een sector waarin het
slecht gaat, wil bepalen dat iedereen die met deze sector te maken
heeft, en uiteindelijk alle Nederlanders, moeten meebetalen aan het
oplossen van de problemen. Zo werkt dat niet."
Niet alleen de NMa, maar ook de Europese Commissie heeft haar zorgen
geuit dat het gecoördineerd uit de vaart halen van schepen mogelijk de
mededingingsregels zou schenden. In een persbericht heeft de Europese
Commissie onlangs aangekondigd dat zij een officieel kartelonderzoek
uitvoert naar een Duitse oplegregeling in de zeevaartsector, de
zogenaamde Baltic Max Feeder-regeling. Via deze regeling dekken
Europese eigenaren van schepen die vracht overladen naar veel grotere
containerschepen (zogenaamde feeder vessels), de kosten voor het uit
de vaart houden van schepen. De Europese Commissie heeft laten weten
met name na te willen gaan in hoeverre deze regeling
capaciteitsbeperking expliciet als doel heeft, wat weer zou kunnen
leiden tot prijsopdrijving van de feeder vessels.
Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa)