Humanistisch Verbond steunt voorstel euthanasie bij voltooid leven


AMSTERDAM, 20100209 -- Het Humanistisch Verbond is blij met het burgerinitiatief `Uit Vrije Wil' en roept op om het initiatief met handtekeningen te steunen. Ouderen die hun leven voltooid achten, moeten waardig kunnen sterven en daarbij desgewenst hulp en ondersteuning krijgen.

Jaarlijks maken ruim 1500 mensen een eind aan hun leven. Hiervan zijn 400 ouder dan zestig jaar. Tussen naar schatting 70.000 - 200.000 ouderen vinden dat hun leven voltooid is. Samen met het burgerinitiatief `Uit Vrije Wil' en de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) wil het Humanistisch Verbond (HV) een maatschappelijk debat voeren over waardig sterven bij voltooid leven en stervenshulp aan ouderen met een voltooid leven mogelijk maken.

Rein Zunderdorp (voorzitter van het HV) zegt hierover: "Humanisten geloven in het leven vóór de dood en houden zichzelf verantwoordelijk voor een goede invulling daarvan. Daarbij hoort ook het nadenken over een waardig sterven. Ik hecht dan ook aan:
o het belang van zelfbeschikking aangaande het levenseinde;
o de erkenning van existentieel lijden bij een voltooid leven;
o zorgzaam, zorgvuldig en liefdevol om te gaan met stervenshulp, om onwaardig sterven te voorkomen;
o begeleiding en ondersteuning aan de persoon en de omgeving bij de ervaring van voltooid leven."

Waarom is dit debat nodig?
Medische en technologische mogelijkheden zorgen voor een langer leven. Een zo lang mogelijk leven is voor velen uitermate belangrijk. Voor sommige ouderen zijn de medische mogelijkheden echter niet doorslaggevend. Zij lijden aan het leven, zien op tegen de komst van een nieuwe dag, ervaren het leven als last en zijn niet meer in staat te leven op een manier die ze waardevol en waardig achten. Ze zijn klaar met leven.
Zunderdorp "Als je erkent dat een leven voltooid kan zijn, moet je in het verlengde daarvan ook zorgen dat mensen op een humane manier kunnen sterven. Omdat niemand de plicht heeft te leven."
Mensen die hun leven voltooid achten, kunnen geen legale hulp krijgen bij (de uitvoering van) hun stervenswens en hebben zelf niet of nauwelijks de mogelijkheid om de benodigde medicijnen te verkrijgen. Met vaak gruwelijke zelfdoding tot gevolg.

Wat is voltooid leven?
Het gaat om klachten die met ouderdom samenhangen zoals niet langer in staat zijn activiteiten te ondernemen die het leven waarde geven; weggevallen vrienden en familieleden; de ongewenste afhankelijkheid van zorg; het verlies van waardigheid en regie. Het gaat niet om behandelbare psychische ziekten en niet om een gebrek aan aandacht en zorg.

Nu is stervenshulp onmogelijk
Op dit moment is het wettelijk niet mogelijk om in gevallen van voltooid leven, stervenshulp te verlenen. Stervenshulp zonder vervolging is mogelijk binnen de euthanasiewet. Deze wet is bedoeld voor diegenen die ondraaglijk en uitzichtloos lijden vanwege een medisch classificeerbare ziekte of aandoening. Een arts die aan de zorgvuldigheidseisen voldoet, kan hulp bij zelfdoding geven zonder strafvervolging. Volgens een uitspraak van de Hoge Raad, valt existentieel lijden niet onder de euthanasiewet en is hulp bij zelfdoding in deze gevallen strafbaar.

Zorgvuldigheid bij stervenshulp
Het HV vindt dat hulp bij zelfdoding mogelijk moet worden, mits voldaan is aan duidelijke zorgvuldigheidseisen. Deze vereisten omvatten in ieder geval:
o vrijwilligheid, wilsbekwaamheid en een langdurige doodswens;
o een weloverwogen en authentiek verzoek;
o een (voorlopige) leeftijdsgrens van 70 jaar. Het gaat hierbij vooral om een begrenzing van de aard van de problematiek. Een voltooid leven, is een leven dat `uitgeleefd' en `klaar' is.

Hulpverlenersaanbod
Zunderdorp: "Wij stellen voor een hulpverlenersaanbod te ontwikkelen dat bestaat uit een team van gekwalificeerde hulpverleners met een apart certificaat om stervenshulp te verlenen, zoals geestelijk raadslieden, psychologen, ethici en filosofen en opgeleide vrijwilligers. Omdat voor het beëindigen van leven medische kennis nodig is, zouden we graag zien dat artsen bereid zijn ook in gevallen van voltooid leven stervenshulp te verlenen."

Debat
Het Humanistisch Verbond gaat de komende tijd het debat over voltooid leven aan en zal zich samen met `Uit Vrije Wil' en de NVVE mengen in het debat en de achterliggende ethische, filosofische en levensbeschouwelijke vragen. Kijk op www.humanistischverbond.nl/ voor films met statements van leden van `Uit Vrije Wil', waaronder Hedy d'Ancona, Paul van Vliet, Dick Swaab en de reactie daarop van Verbonds voorzitter Rein Zunderdorp en -directeur Ineke de Vries.