Universiteit Leiden

Hoge bloeddruk soms juist gezond

Een hoge bloeddruk bij 85-plussers is niet altijd nadelig. Integendeel: het omlaag brengen van de bloeddruk kan er zelfs voor zorgen dat deze ouderen eerder overlijden. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Thomas van Bemmel. Voorgeschiedenis
Van Bemmel volgde 571 mensen boven de 85 jaar. Van hen hadden 223 mensen een voorgeschiedenis met hoge bloeddruk. In de circa vier jaar dat zij gevolgd werden, overleden in totaal 290 deelnemers. De totale sterfte in beide groepen was echter gelijk. Opmerkelijk was dat mensen met een hoge bloeddruk in de voorgeschiedenis het prima deden zolang de bloeddruk aan de hoge kant bleef. Werd de hoge bloeddruk met geneesmiddelen omlaag gebracht, dan steeg het risico op sterfte. Bloedcirculatie
Hieruit kun je concluderen dat mensen die altijd al een hoge bloeddruk hadden, maar daar nooit voor zijn behandeld, niet automatisch zouden moeten worden behandeld. Van Bemmel: 'Iemand kan bijvoorbeeld met twintig jaar een bloeddruk van 120 hebben, met zestig van 160, met tachtig van 180 en met 85 van 160. Eigenlijk is 160 nog steeds te hoog, maar als je bij hen de bloeddruk bewust nog verder omlaag probeert te krijgen, dan komt de bloedcirculatie wellicht in gevaar en daarmee het functioneren van het hele lichaam.' Daarentegen moeten mensen die altijd een normale bloeddruk hadden en bij onderzoek op 85-jarige leeftijd ineens op 160 zitten, wél worden behandeld, vermoeden Van Bemmel en zijn onderzoeksteam. Denkvermogen
Je zou dus de medische voorgeschiedenis van mensen moeten kennen, maar die ontbreekt vaak. Daarom is het zaak een methode te ontwikkelen waarmee je onderscheid kunt maken tussen de mensen die al in een dalende lijn zitten en mensen die in een stijgende lijn zitten, om de behandeling daarop aan te passen. 'Daarbij moeten we ook onderzoeken tot welk niveau je de bloeddruk dan het beste omlaag kunt brengen', aldus Van Bemmel. Hij bekijkt nu de mogelijkheden om een dergelijk onderzoek op te zetten in Gelre ziekenhuizen. Losse schroeven
Eén ding is voor Van Bemmel in elk geval duidelijk: 'De algemene richtlijn voor bloeddruk - the lower the better - is met deze studie op losse schroeven komen te staan voor de oudere doelgroep. Zeker omdat we ook aantoonden dat bij de 85-plussers met een hoge bloeddruk de nieren beter functioneren en het geheugen en denkvermogen op een hoger niveau zitten.' Leiden 85-plus Studie
Het onderzoek van Van Bemmel maakt deel uit van de Leiden 85-plus Studie onder alle inwoners van Leiden die in de periode 1997-1999 de leeftijd van 85 jaar bereikten. In totaal deden 571 ouderen mee aan het onderzoek. Ieder jaar werden alle deelnemers uitgebreid gemeten voor wat betreft lichamelijk, functioneel, psychisch en sociaal functioneren. Het doel van de Leiden 85-plus Studie is om (beïnvloedbare) determinanten van succesvol ouder worden in kaart te brengen. Promotie donderdag 4 februari
Thomas van Bemmel
High blood pressure at old age
Faculteit: Geneeskunde
Promotoren: prof.dr. R.G.J. Westendorp en prof.dr. J. Gussekloo

(5 februari 2010/LUMC)