Ingezonden persbericht


PERSBERICHT

Nieuwegein, 9 februari 2010

Economische Barometer Koninklijke Metaalunie:
Evenwicht op laag niveau binnen mkb-metaal

Na ruim 1,5 jaar van neergang in het mkb-metaal, lijkt het erop dat het grootste deel van de sector weer iets optimistischer is. Het is echter wel zo dat de verschillen tussen de sectoren groot zijn. Het aantal ondernemers dat positief is over de orderpositie, is ongeveer net zo groot als het aantal dat negatief is. Hierdoor is binnen het mkb-metaal een evenwicht op laag niveau ontstaan. Service-, onderhoud-, machinebouw- en elektronicabedrijven zijn daarbij positieve uitschieters en oppervlaktebehandelaars en staalbouwers zijn overwegend ontevreden. Ook blijken exporterende metaalbedrijven momenteel beter te presteren en de toekomst met meer vertrouwen tegemoet te zien dan bedrijven die alleen de Nederlandse markt bedienen. De verwachtingen voor het eerste kwartaal 2010 zijn iets beter dan in het vorige kwartaal, maar ondernemers blijven voorzichtig. Dit blijkt uit de Economische Barometer van de Koninklijke Metaalunie, die volgende week wordt gepresenteerd in het blad Metaal & Techniek.

Ondanks het stabiliseren van de markt, kampt het mkb-metaal nog steeds met overcapaciteit. Dit komt onder andere tot uiting in de werkgelegenheid, die in het vierde kwartaal van 2009 opnieuw verder is afgenomen. De bedrijfsresultaten bij de meeste mkb-metaalbedrijven stabiliseren zich en lopen niet verder terug. Echter, ook hier geldt dat de verschillen tussen de sectoren groot zijn en de conjunctuurgevoeligheid duidelijk zichtbaar is.

Orderpositie binnenland gestabiliseerd
De ontwikkeling van de binnenlandse orderpositie is voor het eerst in vijf kwartalen niet meer afgenomen, maar gestabiliseerd. 32% van de ondernemers heeft in het vierde kwartaal van 2009 een slechtere orderpositie gehad dan in het derde kwartaal. 31% had een betere orderpositie en bij 37% van de ondernemers is de orderpositie gelijk gebleven. Een half jaar geleden was dit resp. 44% slechter, 21% beter en 35% gelijk. De verspanende sector springt er in het 4e kwartaal positief uit, daar heeft 45% een betere orderpositie. Overigens is dit niet zo opmerkelijk, want de verspanende sector moet van heel diep komen. De crisiseffecten in de bouw, die nu ten volle worden gevoeld, raken ook het mkb-metaal. Bij de staalbouwers en de constructiebedrijven geeft 40% aan een slechter kwartaal achter de rug te hebben.

Waardering en te verwachten orderpositie verschillen sterk per sector De waardering van de orderpositie is per saldo nog steeds ongunstig. 32% van de ondernemers beoordeelt deze als ongunstig en 24% gunstig. Positieve uitschieters hierbij zijn de service-, onderhoud-, machinebouw en elektronicabedrijven, negatief de staalbouwers en oppervlaktebehandelaars. De verwachtingen voor het eerste kwartaal van 2010 zijn opnieuw voorzichtig beter dan het vorige kwartaal. 35% verwacht een beter kwartaal, 24% een slechter. Overigens springen hier dezelfde sectorverschillen naar voren als bij de waardering van de orderpositie.

Exporterend mkb-metaal positiever
De stemming onder exporterende mkb-metaalbedrijven is positiever dan onder bedrijven die zich op de Nederlandse markt richten. De exportorders zijn in het vierde kwartaal bij 32% toegenomen en bij 23% afgenomen. De waardering van de exportportefeuille ligt over de hele linie hoger dan voor binnenlandse orders. Maar ondernemers zijn ook hier nog wel voorzichtig. Exporterende ondernemers zien de nabije toekomst met meer vertrouwen tegemoet dan bedrijven die niet exporteren. In het mkb-metaal exporteert overigens 33% van de bedrijven meer dan 10% van hun omzet en 11% exporteert tot 10% van hun omzet.

Werkgelegenheid neemt nog steeds af
Het aantal bedrijven met een personeelsafname neemt nog niet echt af. Een jaar geleden verminderde bij 25% het aantal medewerkers, nu is dat bij 20% (evenals in het derde kwartaal). Er blijkt dus nog steeds overcapaciteit te zijn. Het aantal bedrijven met gedwongen ontslagen neemt wel iets af: van 14% een half jaar geleden tot 8% in het vierde kwartaal. 10% van de metaalbedrijven heeft in het vierde kwartaal 2009 een personeelstoename gehad (evenals in het derde kwartaal); een jaar geleden was dit 6%. Ondanks de grotere procentuele afname van het aantal medewerkers, neemt het aantal vacatures bij mkb-metaalbedrijven weer toe. Een kwart van de ondernemers heeft tenminste 1 vacature openstaan, bij de machinebouwers is dit zelfs de helft. Gemiddeld wordt bij deze bedrijven 1,4 fte gezocht.

Verwachte bedrijfsresultaten liggen ver uiteen

De bedrijfsresultaten zijn in het vierde kwartaal gestabiliseerd ten opzichte van het derde kwartaal. Het aantal bedrijven met een afname van de bedrijfsresultaten is gelijk aan het aantal bedrijven met een toename van het resultaat. Ook hier gelden grote verschillen in de sectoren. Ondernemers zijn wel iets positiever over de resultaten. Was een kwartaal geleden amper 20% van de ondernemers positief, nu is dit toegenomen tot 30%. Kijkend naar aantallen ondernemers die een beter of slechter resultaat verwachten, zijn de verschillen erg groot. 65% van de staalbouwers verwacht een slechter kwartaal, terwijl 56% van de elektronicabedrijven een beter kwartaal verwacht. Als hier wordt gekeken naar exporterende en niet-exporterende bedrijven, blijkt dat exporterende bedrijven een behoorlijk beter resultaat verwachten.

Investeringsbereidheid nog gering
Al lijkt het mkb-metaal zich te stabiliseren, de investeringsverwachtingen zijn nog erg voorzichtig. 40% van de ondernemers verwacht in 2010 minder in machines te investeren en 10% meer dan in 2009. Bijna de helft van de ondernemers investeert in 2010 evenveel als in 2009. Sectorgewijs gezien is er ondanks de voor sommige sectoren betere vooruitzichten, niet één sector die aangeeft meer te zullen investeren.

De Koninklijke Metaalunie is met 13.000 leden de grootste ondernemersorganisatie in het midden- en kleinbedrijf in de metaal. De leden hebben samen een omzet van 20 miljard euro en bieden werkgelegenheid aan ruim 150.000 mensen.
---