Gepubliceerd op 8 februari 2010
Bibliotheek Nederlandsch Schoolmuseum ontsloten
Gepubliceerd op 8 februari 2010
Joh. van Wulfen, Sprekende letterbeelden, .
Joh. van Wulfen, Sprekende letterbeelden, .
De Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam beheren een
unieke collectie boeken en tijdschriften over de geschiedenis van
opvoeding en onderwijs. De zichtbaarheid van deze collectie is onlangs
sterk verbeterd: meer dan 10.000 boeken uit de negentiende eeuw zijn
toegevoegd aan de online catalogus. Bovendien worden in 2010 zo'n 3000
boeken van kaft tot kaft gedigitaliseerd. Het gaat daarbij om titels
waarvan in Nederland geen andere exemplaren te vinden zijn.
Verwijzingen
Catalogus van de Universiteit van Amsterdam
Keetje's liefste popje. Een lees- en prenteboekje voor kleine, aardige
meisjes, .
Keetje's liefste popje. Een lees- en prenteboekje voor kleine, aardige
meisjes, .
Het Nederlandsch Schoolmuseum
Alle boeken zijn afkomstig uit het Nederlandsch Schoolmuseum, dat in
1877 gevestigd werd in Amsterdam. Doel van deze instelling was de
kwaliteit van het onderwijs in Nederland te bevorderen door het
verzamelen en tentoonstellen van nieuwe lesmethoden en leermiddelen.
Onderwijzers konden er terecht om zich te oriënteren. Gestimuleerd
door de komst van leerstoelen in pedagogiek en psychologie ontwikkelde
het Nederlandsch Schoolmuseum zich in de twintigste eeuw tot een
studie- en documentatiecentrum voor onderwijs en opvoeding.
Om nog steeds onopgehelderde redenen sloot het Schoolmuseum in 1965
zijn deuren. De collectie telde toen circa 100.000 boeken over alle
aspecten van onderwijs en opvoeding vanaf de zeventiende eeuw. Na
enige omzwervingen belandde deze collectie in de
Universiteitsbibliotheek Amsterdam. Daar werden de boeken van vóór
1800 al eerder gecatalogiseerd. Nu is dat dan ook gebeurd met de
boeken uit de negentiende eeuw, met steun van het landelijke
conserveringsprogramma Metamorfoze.
Verwijzingen
Collectie van het Nederlandsch Schoolmuseum
Metamorfoze
Gilles van Hees en D. Nieuwhof, Kaart en kennis, eenvoudige
aardrijkskunde voor de volksschool, 1937.
Gilles van Hees en D. Nieuwhof, Kaart en kennis, eenvoudige
aardrijkskunde voor de volksschool, 1937.
Cultuurhistorische spiegel
Bijna de helft van de collectie bestaat uit schoolboeken voor alle
vakken bij primair en secundair onderwijs. Schoolboeken zijn een
spiegel van pedagogisch-didactische ontwikkelingen en evenzeer van de
cultuur waarin ze zijn geschreven. Op school vindt georganiseerde
cultuuroverdracht plaats en schoolboeken laten zien welke kennis,
begrippen, waarden en normen in een bepaalde periode een rol speelden.
Behalve schoolboeken bevat de collectie ook kinderboeken en werken
over pedagogiek, psychologie en didactiek.
In de rubriek Uitgelicht op de website van de Bijzondere Collecties
zal regelmatig verslag gedaan worden van interessante vondsten. Het
eerste verslag gaat over een onderwijsprotest tegen Haagse regeldwang
in de vorm van een cartoon. Het tweede vertelt over de aanbeveling van
een rector van het Alkmaars gymnasium in 1864 om jongens op te leiden
tot hun eigen onderwijzers.
Verwijzingen
Uitgelicht
Zwaartepunt
De collectie van het Nederlandsch Schoolmuseum maakt deel uit van de
Historisch-Pedagogische Collectie, een zwaartepunt binnen de
Bijzondere Collecties van de UvA. Andere onderdelen zijn de
Paedagogische Bibliotheek van het Nederlandsch
Onderwijzersgenootschap, de Bibliotheek van de Algemene Bond voor
Onderwijzend Personeel en de Bibliotheek van het Nutsseminarium voor
Pedagogiek.
Verwijzingen
Paedagogische Bibliotheek
Bibliotheek van de ABOP
Bibliotheek van het Nutsseminarium voor Pedagogiek
Bron: Redactie BC
Universiteit van Amsterdam