Geen stress bij melkgeiten door laag overvliegende helikopters
08/02/2010 10:07
Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium
Geiten ervaren geen sterke stress van een overvliegende helikopter. Alleen een korte schrikreactie doet zich voor als een helikopter laag overvliegt. De hartslag en de productie van stresshormonen veranderen niet. Dit blijkt onder meer uit gezamenlijk onderzoek van Wageningen University en Research Centre (Wageningen UR) en het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) dat zij in opdracht hebben uitgevoerd voor het Ministerie van Defensie.
Het Ministerie van Defensie heeft het NLR en WUR gevraagd om te onderzoeken wat het mogelijke effect is van laag overvliegende helikopters op de melkproductie van geiten. Mocht dit een nadelig effect hebben op de melkproductie, dan wil het ministerie onderzocht hebben hoe overlast of schade door laagvliegende helikopters beperkt kan worden. Defensie vroeg het NLR vanwege haar kennis en ervaring op gebied van helikopteroperaties en helikoptergeluid en BioMedical Research van de Animal Sciences Group van WUR vanwege de ervaring met stress onderzoek bij dieren.
Een uitgebreide literatuurstudie leverde geen onderbouwing op voor de veronderstelling dat laagvliegende helikopters een lagere melkproductie opleveren. Betrouwbare meetresultaten uit de praktijk van de geitenhouderij ontbreken echter. Daarom zijn er onder gecontroleerde omstandigheden op een proefboerderij metingen bij geiten uitgevoerd.
Bij de experimenten zijn niet-melkgevende geiten in een stal blootgesteld aan optische stimuli (beelden), akoestische stimuli (geluiden) en de combinatie van beeld en geluid die een helikopter veroorzaakt. Als aanvulling hierop zijn de geiten buiten in de wei blootgesteld aan een Chinook CH-47D helikopter die achtereenvolgens op 75 meter en 50 meter hoogte overvloog.
Bekend is dat sterke en langdurige stress de gezondheid van zoogdieren en ook de melkproductie negatief kan beïnvloeden. Om deze reden zijn bij de geiten de hartslag en de concentratie van het stress hormoon cortisol in het speeksel (maten voor stress), en de locomotie (beweging van de geiten) gemeten.
Tot verrassing van de onderzoekers bleek uit de resultaten dat de geiten geen sterke stress reacties vertoonden tijdens of na de blootstelling aan de beelden en geluiden van een overvliegende helikopter. De overvliegende Chinook helikopter leverde slechts, zeer kort, een schrikreactie bij de geiten op, maar hartslag en cortisol concentratie bleven onveranderd. Op grond van deze resultaten is de conclusie dat het onwaarschijnlijk is dat overvliegende helikopters een nadelig effect hebben op de melkproductie van geiten.
http://www.nlr.nl