Ingezonden persbericht


Statenfractie D66 Noord-Holland

De statenfractie van D66 Noord-Holland heeft een interpellatiedebat aangevraagd voor maandag 8 februari a.s. inzake het aan te leggen Wieringerrandmeer en de financiële risico's voor de Provincie. 'D66 dient een motie in om de Randstedelijke Rekenkamer alle feiten en cijfers op een rij te laten zetten, die samenhangen met de nieuwe businesscase en de gefaseerde realisering van het Wieringerrandmeer', aldus fractievoorzitter Joke Geldhof.

In maart 2008 besloten Provinciale Staten tot de aanleg van het Wieringerrandmeer op basis van een sluitende businesscase. Doel was het geven van een positieve impuls aan recreatie, natuur, toerisme en economie aan de gehele Kop van Noord-Holland. Met als bijzondere drager de vaarverbinding met het IJsselmeer via een sluis en beweegbare brug of aquaduct bij de A7. De grond en de economische ontwikkelingen zouden een belangrijk deel van de mogelijke risico's afdekken. Ook D66 heeft er toen mee ingestemd dat Wieringen weer een eiland wordt.

Nu zijn we bijna twee jaar verder. Ondertussen is vast komen te staan dat de businesscase van maart 2008 níet sluitend was; er was een gat van ¤ 18 miljoen. Dat stond in een bijlage, maar werd niet transparant gepresenteerd. Inmiddels heeft Staatsbosbeheer zich met succes verzet tegen woningbouw in het Robbenoordbos. Daarnaast heeft de wereldwijde financiële crisis haar sporen nagelaten. De huizenmarkt - met name in het midden en hogere segment - heeft forse klappen opgelopen. Het is zeer de vraag of en in welke mate en wanneer dit zich zal herstellen. Deze zaken vereisten bijstelling van de businesscase. Het college van GS heeft de businesscase conform de opdracht geactualiseerd en als sluitend gepresenteerd aan Provinciale Staten.

Tijdens de commissie Ruimtelijke Ordening van 25 januari jl. is gebleken dat de geactualiseerde businesscase wezenlijk afwijkt van de oorspronkelijke uitgangspunten, zoals die bij het aangaan van de Samenwerkingsovereenkomst door Provinciale Staten zijn vastgesteld. Meest belangrijk is dat de kosten voor de aanleg van sluis en de beweegbare brug of aquaduct bij de A7 buiten de businesscase zijn gehouden en dat de post 'onvoorzien' van ¤ 50 miljoen is geschrapt teneinde de begroting sluitend te krijgen.

Joke Geldhof: 'D66 wil nog steeds investeren in natuur, toerisme en recreatie in de Kop van Noord-Holland. Echter, deze businesscase is met kunst- en vliegwerk sluitend gemaakt. De wereld is veranderd. De risico's bij het aangaan van zo'n complex project zijn groter dan voorheen. Financiële drager van het Wieringerrandmeer is de huizenverkoop. Luxe woningen in het midden en hogere segment, die hun prijs kunnen opbrengen vanwege de unieke vaarverbinding met het IJsselmeer. Nu de kosten voor de vaarverbinding niet zijn meegenomen en de afzet van vooral de duurdere woningen flink is teruggevallen, moeten Provinciale Staten de consequenties en de financiële risico's voor de Provincie goed laten doorrekenen, alvorens onomkeerbare stappen in de aanleg van het Wieringerrandmeer te zetten. Een rapport van de Randstedelijke Rekenkamer moet ons daarover vóóraf duidelijkheid verschaffen'.


---

Statenfractie D66 Noord-Holland

Aan de Voorzitter van Provinciale Staten van Noord-Holland

Amsterdam, 4 februari 2010
Betreft: Verzoek tot interpellatie Wieringerrandmeer

Geachte heer Van der Meché,

Op grond van artikel 151 van de Provinciewet en artikel 44 van het reglement van Orde van Provinciale Staten verzoek ik u hierbij tot het houden van een interpellatie in de vergadering van Provinciale Staten van maandag 8 februari a.s. inzake het aan te leggen Wieringerrandmeer en de financiële risico's voor de Provincie.

Het idee van het Wieringerrandmeer speelt al jaren. Eind tachtiger jaren heeft de gemeente Wieringen de wens geuit weer een eiland te worden. In het jaar 2000 is dat idee omarmd door de Provincie vanuit de gedachte dat meer plekken voor waterberging nodig waren. Het Wieringerrandmeer werd een UNA-project (gefinancierd uit de opbrengst van de Energie-aandelen) en ¤ 29 miljoen werd gereserveerd om het Wieringerrandmeer tot wasdom te brengen.

Na een prijsvraag werd een PPS-constructie met Lago Wierense opgezet, die leidde tot een Intentieovereenkomst in maart 2005 en een Samenwerkingsovereenkomst in december 2006. Het concept van waterberging was niet langer leidend. Doel was inmiddels de positieve impuls aan recreatie, natuur, toerisme en economie die het Wieringerrandmeer zou geven aan de gehele Kop van Noord-Holland. Met als belangrijke drager de vaarverbinding met het IJsselmeer via een sluis en brug of aquaduct bij de A7.

Op 17 maart 2008 bespraken PS de financiële uitwerking en verdere implicaties die voortvloeien uit de Bestuursovereenkomst, het Masterplan, de Businesscase en de Exitregeling. De Provinciale bijdrage en garantstelling voor eventuele risico's lag toen al hoger dan de oorspronkelijke ¤ 29 miljoen. De grond en de economische ontwikkelingen zouden een belangrijk deel van de mogelijke risico's afdekken. Daarom én vanwege de positieve bijdrage van het Wieringerrandmeer aan natuur, recreatie, toerisme en werkgelegenheid in het gebied heeft ook D66 er mee ingestemd dat Wieringen weer een eiland wordt.

Nu zijn we bijna twee jaar verder. Ondertussen is vast komen te staan dat de businesscase van maart 2008 níet sluitend was; er was een gat van ¤ 18 miljoen. Dat stond in een bijlage, maar werd niet transparant gepresenteerd. Inmiddels heeft Staatsbosbeheer zich met succes verzet tegen woningbouw in het Robbenoordbos. Daarnaast heeft de wereldwijde financiële crisis heeft haar sporen nagelaten. De huizenmarkt - met name in het midden en hogere segment - heeft forse klappen opgelopen en het is zeer de vraag of en in welke mate en wanneer dit zich zal herstellen. Deze zaken vroegen daarom vereisten bijstelling van de businesscase. GS hebben de businesscase conform de opdracht van PS geactualiseerd en als sluitend gepresenteerd aan PS.

In de vergadering van de commissie Ruimtelijke Ordening en Grondbeleid van 25 januari 2010 hebben wij kennis mogen nemen van de geactualiseerde businesscase Wieringerrandmeer. In de vergadering hebben wij moeten constateren dat de businesscase wezenlijk afwijkt van de oorspronkelijke uitgangspunten, zoals die bij het aangaan van de Samenwerkingsovereenkomst door PS zijn vastgesteld. Dit betreft in het bijzonder:


* De kosten voor de aanleg van de grote kunstwerken voor de essentiële vaarverbinding tussen Wierringerrandmeer en IJsselmeer uit de 4e fase die buiten de businesscase gehouden;
* De post "onvoorzien" van ¤ 50 miljoen die niet meer is meegenomen;
* Het besluit niet te bouwen in het Robbenoordbos in relatie tot de discussie over de EHS.

Voorts is er een groot aantal onduidelijkheden, te weten over:
1. De historische kosten, de bijkomende kosten en toegepaste indexcijfers (gehanteerde rentepercentages);
2. Het zicht op concrete bijdragen van andere overheden of instanties - behoudens de ¤ 29 mln van de provincie NH en de ¤ 5 miljoen van betrokken gemeenten - zoals de mogelijke bijdragen uit het groenfonds;
3. Het al of niet terugkrijgen van leningen ook in relatie tot de vraag van staatssteun;
4. Marktpartijen nemen, behoudens de verplichte wettelijke minimum inleg bij het oprichten van een GEM van ¤ 18.000 geen risico en hebben geen afname verplichting voor gronden voor de realisering voor de woningen, zelfs niet in de eerste fase;
5. Hoe de afkoopkosten van ¤ 20 mln voor het beheer, zijn opgenomen, evenals de afdekking van de interne provinciale kosten;
6. De vraag of de VON prijzen van de woningen haalbaar zijn bij de gewijzigde uitgangspunten en daarmee de vraag of de gemiddelde bijdrage ter afdekking van de kosten haalbaar is, gezien het feit dat 50% van de woningen in het dure segment zit.

De analyse van Deloitte geeft aan dat er in de businesscase aanzienlijke risico's zitten. Tijdens de commissiebehandeling op 25 januari jl. bleken de fracties onvoldoende op de hoogte van de inhoud van dit rapport dat vanwege de geheimhouding alleen ter inzage ligt bij de statengriffie. In die commissievergadering is aangekondigd en afgesproken eerst met de statenleden het inzicht in de vele levende vragen te verdiepen zodat transparant is welke risico's door de provincie worden aangegaan. Desondanks en ondanks de vele vragen in de commissie ROG van 25 januari 2010 hebben GS gemeend vooruitlopende op dit overleg met de statenleden het mandaat te hebben om de GEM aan te gaan en de realisering van de eerste fase door te zetten en daarbij het volledig risico van de kosten van de eerste fase ter grootte van ¤ 59 miljoen op zich te nemen.

Daarbij komt dat de businesscase deel uit maakt van de grondexploitatie en die is gekoppeld aan het inpassingsplan. Het inpassingplan voor het geheel van alle 4 de fasen moet binnenkort worden vastgesteld. Dan komt ook de economische uitvoerbaarheid voor het totale project aan de orde.

Conform de adviezen van het rapport Grip op Grote Projecten vindt de Statenfractie van D66 het wenselijk en noodzakelijk dat Provinciale Staten inzichtelijk en transparant krijgen welke (financiële) verantwoordelijkheid GS op zich hebben genomen.

Met deze inleiding geef ik namens D66 een voorzet voor een op 8 februari a.s. te voeren discussie over het Wieringerrandmeer. Inbreng vanuit het college van GS wordt uiteraard op prijs gesteld. Het is evenwel vooral mijn bedoeling om met mijn collega's in Provinciale Staten een publiek debat te voeren in het kader van onze controlerende taak.

Hoogachtend,

Joke Geldhof
Fractievoorzitter D66 Noord-Holland

Statenfractie D66 Noord-Holland

CONCEPT MOTIE

Onderzoek risico's Wieringerrandmeer

Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen te Haarlem op maandag 8 februari 2010,

Kennis genomen hebbend van de actualisatie businesscase Wieringerrandmeer d.d. 8 december 2009

constaterende dat

· de businesscase voor het Wieringerrandmeer complexe materie is met grote consequenties en financiële risico's voor de provincie;
· de businesscase deel uit maakt van de grondexploitatie die is gekoppeld aan het inpassingspan; het inpassingplan voor het geheel van alle 4 de fasen binnenkort moet worden vastgesteld en dat daarbij ook de economische uitvoerbaarheid voor het totale project aan de orde komt;
· bij de behandeling van de geactualiseerde businesscase in de commissie ROG van 25 januari 2010 veel onduidelijkheden en vragen zijn gebleven waardoor PS haar democratische controle taak niet naar behoren kan uitvoeren;
· ondanks deze onduidelijkheden en de op 25 januari 2010 gedane toezegging voor een nader gesprek om de reikwijdte van de geactualiseerde businesscase en de financiële consequenties en risico's voor de provincie voor Provinciale Staten inzichtelijk te krijgen, GS hierop is vooruitgelopen en de GEM intussen heeft opgericht;

overwegende dat

* conform de adviezen van het rapport Grip op Grote Projecten het noodzakelijk is dat vragen van PS met alle feiten en cijfers samenhangende met de businesscase en de gefaseerde realisering van het Wieringerrandmeer op een rij worden gezet zodat PS helder inzicht krijgt welke financiële consquenties en risico's GS met het oprichten van de GEM zijn aangegaan;
* dat de resultaten hiervan bekend moeten zijn voordat het inpassingsplan voor het Wieringerrandmeer ter besluitvorming wordt voorgelegd aan PS;

besluiten

* de Randstedelijke Rekenkamer opdracht te verlenen de vragen van PS te inventariseren, te beantwoorden en PS te adviseren;
* de daaartoe benodigde middelen ter beschikking te stellen;

en gaan over tot de orde van de dag.

Het lid/de leden van PS

Joke Geldhof
D66