GGD Zuid-Holland Zuid
Alcohol vrij gemakkelijk verkrijgbaar
Alcohol vrij gemakkelijk verkrijgbaar in regio Zuid-Holland Zuid voor
jongeren onder de 16
Onderzoek wijst uit: in 65,5% van de aankooppogingen wordt, tegen de
wet in, alcohol verkocht aan jongeren
In het kader van het regionale alcoholpreventieproject Verzuip jij je
toekomst?! is de afgelopen twee maanden onderzoek verricht naar het
gemak waarmee jongeren onder de wettelijke leeftijdsgrens van 16 jaar
alcohol kunnen aanschaffen in supermarkten, slijterijen,
horecagelegenheden, cafetarias en jongerencentra in de regio
Zuid-Holland Zuid. Uit dit nalevingsonderzoek blijkt dat in maar
liefst 65,5% van de 330 aankooppogingen -tegen de Drank- en Horecawet
in- alcohol wordt verstrekt aan jongeren onder de zestien. Het
onderzoek is uitgevoerd, omdat er grote zorg is over de, ook in
Zuid-Holland Zuid, voortdurende toename van het alcoholgebruik door
jongeren, het dalen van de startleeftijd van alcoholgebruik en de
steeds grotere hoeveelheden alcohol die jongeren per gelegenheid
drinken. De verkrijgbaarheid van alcohol speelt hierin een belangrijke
rol.
De voorzitter van de stuurgroep van het programma Verzuip jij je
toekomst?! - burgemeester Van der Borg van de gemeente Graafstroom-
vindt de onderzoeksresultaten verontrustend. Van der Borg: Ik vind het
percentage van 65,5 echt veel te hoog. De wettelijke leeftijdsgrens is
natuurlijk niet voor niets vastgesteld op 16. Het op jonge leeftijd
drinken van alcohol is gewoon schadelijk voor de lichamelijke en
geestelijke ontwikkeling van jongeren. De hersenen van jongeren zijn
nog niet volgroeid en alcoholgebruik kan tot blijvende schade leiden.
Ook wordt de kans op alcoholverslaving aanzienlijk verhoogd als
kinderen voor hun 15e levensjaar beginnen met het drinken van alcohol.
Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat jongeren die voor hun 13e
beginnen met drinken maar liefst 40% meer kans hebben dat ze op een
bepaald moment in hun leven alcoholverslaafd zijn. Met het programma
Verzuip jij je toekomst?! zetten wij dan ook fors in op het
ontmoedigen van alcoholgebruik door jongeren onder de 16 jaar. Onder
16 moet je gewoon geen druppel alcohol drinken.
Bij dit ontmoedigingsbeleid speelt een strikte handhaving van de
wettelijke leeftijdgrens een belangrijke rol. Indien alcohol
gemakkelijk beschikbaar is voor jongeren, zal het gebruik hoger zijn
dan wanneer alcohol moeilijk beschikbaar is, zo blijkt uit onderzoek.
Om nog strenger te kunnen toezien op de wettelijke leeftijdsgrens van
16 jaar wordt er de komende periode een extra aantal maatregelen
genomen. Van der Borg: Hoewel handhaving van de Drank- en Horecawet
primair een taak is van de Voedsel en Warenautoriteit (VWA), kunnen de
gemeentes zelf ook het nodige doen om de alcoholverstrekking aan
jongeren te verminderen. Dit gebeurt natuurlijk al voor een deel in
onze regio. Zo zijn in Leerdam de happy hours afgeschaft door middel
van een convenant en heeft de gemeente Strijen met een aantal
verkooppunten afgesproken dat de leeftijdsgrens voor de aankoop van
alcohol wordt opgehoogd naar 18 jaar. Deze onderzoeksresultaten
noodzaken ons echter tot het nemen van extra maatregelen. Ten eerste
zal de VWA, in nauwe samenspraak met politie en de gemeentes, extra
controles op de naleving van de leeftijdsgrenzen gaan uitvoeren in de
regio. Die alcoholverstrekkers die zich niet aan de wet houden worden
onmiddellijk beboet. Wanneer de alcoholverstrekker de wet blijft
overtreden zal dit onherroepelijk leiden tot het intrekken van de
vergunning voor verkoop van alcohol. Naast deze repressieve maatregel
richten we ons natuurlijk ook op het voorkomen van overtredingen. Zo
zetten we in op het trainen van de alcoholverstrekkers en gaan we ,
daar waar mogelijk, aanvullende afspraken maken met vooral de horeca
over happy hours, schenktijden en openings- en sluitingstijden.
Het nalevingsonderzoek, uitgevoerd door de Universiteit Twente en het
Nederlands instituut voor alcoholbeleid, is in de maanden december en
januari verricht met behulp van de zogenaamde mysteryshopping-methode.
Aan de hand van deze methode heeft een aantal 15-jarige jongeren een
selectie van verkooppunten in de gehele regio bezocht om vervolgens te
trachten alcohol aan te schaffen. Het ging in totaal om 60
supermarkten, 31 slijterijen, 119 horecagelegenheden, 60 cafetarias,
58 sportkantines en 2 jongerencentra in de regio Zuid-Holland Zuid.
Van de zes soorten verkooppunten die zijn bezocht, scoort de horeca
het minst goed met 27% naleving. Sportkantines en cafetarias volgen
met respectievelijk 33% en 35% en supermarkten en slijterijen scoorden
het best met 43% en 45% naleving. In het geval van de jongerencentra
werd bij beide bezoeken de wet nageleefd. Van der Borg: Deze cijfers
moeten de komende tijd natuurlijk aanzienlijk verbeteren, maar
gelukkig zijn er ook lichtpuntjes. Uit het onderzoek blijkt dat in
Sliedrecht en Gorinchem alle bezochte cafetarias of horecagelegenheden
de leeftijdsgrenzen keurig naleven. Ook de supermarkten in Dordrecht
doen het relatief goed met een naleving van 64%. Maar ondanks dat de
regio beter scoort dan het landelijk gemiddelde, zijn de cijfers op
zichzelf natuurlijk nog steeds niet goed. Voor alle verkooppunten
geldt dat alcohol het merendeel van de pogingen gewoon kan worden
aangeschaft door 15-jarigen.
Het onderzoek is verricht in opdracht van het regionale
alcolholpreventieproject Verzuip jij je toekomst?!. Aan dit programma
werken bijna alle gemeentes uit de regio Zuid-Holland Zuid mee.
Daarnaast zijn belangrijke partners als de politie, het Openbaar
Ministerie, de Veiligheidssocieteit ZHZ en de GGD ZHZ bij het project
betrokken. Andere betrokken partijen zijn onder andere: Bouman GGZ,
bureau HALT, Stichting De Hoop en de Voedsel- en Warenautoriteit. Het
onderzoek heeft plaatsgevonden in de volgende gemeentes: Binnenmaas,
Cromstrijen, Dordrecht, Giessenlanden, Gorinchem, Graafstroom,
Hardinxveld-Giessendam, Korendijk, Leerdam, Liesveld,
Nieuw-Lekkerland, Oud-Beijerland, Papendrecht, Sliedrecht, Strijen en
Zederik. De gemeentes Alblasserdam, Hendrik Ido Ambacht en Zwijndrecht
participeren niet in het alcoholpreventieproject en deden dan ook niet
mee aan het onderzoek.