Ingezonden persbericht


Amsterdam, 19 januari 2010

PERSBERICHT

Retrospectief Yoshida Kiju
Meester van het 'antimelodrama'

Eros + Massacre

Aansluitend op het programma van het International Film Festival Rotterdam rond de vermaarde Japanse cineast Yoshida Kiju presenteert het Filmmuseum dertien films van deze grondlegger van de Japanse New Wave. Yoshida, nu 79 jaar oud, werkte vanaf de jaren zestig aan een onafhankelijk oeuvre dat meerdere genres omvat. Het retrospectief opent met het ooit omstreden Eros + Massacre (1969) in aanwezigheid van de regisseur en zijn echtgenote en muze, de Japanse filmster Mariko Okada. Het Filmmuseum verwierf onlangs Eros + Massacre voor zijn collectie. Yoshida Kiju, 4 t/m 24 februari 2010, Filmmuseum (Amsterdam).

Hij geldt als een van de groten van de naoorlogse Japanse (kunstzinnige) cinema. Toch doet zijn naam bij de meeste arthouse-bezoekers geen bel rinkelen. En dat zijn echtgenote in Japan een echte filmster is, zal waarschijnlijk ook de meest doorgewinterde IFFR-bezoeker zijn ontgaan. Inmiddels kijken Yoshida Kiju (1933) en zijn echtgenote en muze Mariko Okada terug op een rijke carrière; met generatiegenoten als Nagisa Oshima en Masahiro Shinoda stonden de twee aan de wieg van wat wel de Japanse New Wave of nouvelle vague wordt genoemd: een 'tegenbeweging' van regisseurs die de mores van de Japanse maatschappij scherp tegen het licht hield. Vooral de botsing tussen het oude Japan en de moderne levensstijl van de naoorlogse Amerikaanse bezetters speelt een grote rol in de films van deze regisseurs, die getuige waren van grote maatschappelijke veranderingen. De 'meester van het antimelodrama' werd Yoshida ook wel genoemd: suikerzoete romantiek en odes aan de liefde ontbreken in zijn films, die vaak spits, nietsontziend commentaar bevatten op de razendsnelle ombouw van Japan naar een op Westerse leest geschoeide, hoogindustriële samenleving.

Radicalisme
Yoshida begon zijn carrière eind jaren vijftig in de commercieel succesvolle Shochiku-studio, die zich richtte op de groeiende jongerenmarkt. Toen duidelijk werd dat de studiobazen niet erg gecharmeerd waren van Yoshida's politieke en esthetische radicalisme stortte de filmmaker - voormalig student in de letteren met een filosofische passie voor het existentialisme - zich op de onafhankelijke film. Met muze Mariko Okada, ster van de Shochiku-studio en producent van het door de critici geloofde The Affair at Akitsu (1962), maakte hij tussen 1963 en 1968 een serie 'antimelodrama's': strak gestileerde, aangrijpende psychologische fictiefilms, waarin Okada de rol speelde van de Japanse vrouw die zich van haar traditionele ketenen wil bevrijden (Flame of Feeling, A Story Written on Water ) De samenwerking vond haar hoogtepunt in Eros + Massacre, een geruchtmakende verkenning van erotiek en kunst als motor van politieke rebellie, losjes gebaseerd op het levensverhaal van de Japanse anarchist Sakae Osugi.

Vrijmoedige meditatie
Yoshida werkte in een moordend tempo: tussen 1960 en 1973 maakte hij zestien speelfilms. In 1986 keerde hij terug als speelfilmmaker met The Human Promise, een vrijmoedige meditatie over ouderdom en euthanasie. In de tussenliggende periode had hij tientallen documentaires gedraaid voor de Japanse televisie, vaak over beeldende kunst. Zijn recentste film, The Women in the Mirror (2003) - over de ontwrichtende gevolgen van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki -, oogstte wereldwijd lof en bracht het bijzondere oeuvre van Yoshida en Okada opnieuw onder de aandacht.

Aanwezigheid regisseur
Yoshida Kiju is aanwezig tijdens het International Film Festival Rotterdam. Voor interviewaanvragen kunt u zich wenden tot pers- en pr-attaché Marnix van Wijk.

Bijlage: programmaoverzicht

Programmaoverzicht/titelbeschrijvingen

The Affair
Kiju Yoshida (JP 1967)
Japans gespr., Engels ondert. 101' zwart-wit
Heftige vertelling over de onmogelijke liefde tussen een cynische intellectueel en een jonge, levenslustige vrouw (Okada) aan de vooravond van de capitulatie voor de geallieerden. 17 feb 19.15; 18 feb 21.30

The Affair at Akitsu
Kiju Yoshida (JP 1962)
Japans gespr., Engels ondert. 113' kleur
Een jonge vrouw zoekt persoonlijke bevrijding en stort zich in een verhouding met de beeldhouwer Nôtô, ex-minnaar van haar overleden moeder. 13 feb 19.15; 14 feb 21.30

Blood Thirsty
Kiju Yoshida (JP 1960)
Japans gespr., Engels ondert. 87' zwart-wit
De zelfmoordpoging van een werknemer bij een verzekeringsbedrijf wordt ingezet voor een cynische advertentiecampagne. Yoshida's kritiek op het moderne, op Amerikaanse leest geschoeide Japanse bedrijfsleven. 11 feb 21.30; 12 feb 19.15

Coup d'état
Kiju Yoshida (JP 1973)
Japans gespr., Engels ondert. 110' zwart-wit
Portret van de politieke filosoof en socialistisch geïnspireerde ultranationalist Ikki Kita, aanstichter van de militaire putsch van 1936, brengt diens paranoïde belevingswereld dichtbij. 19 + 20 feb 19.15

The Eighteen Who Stirred Up a Storm
Kiju Yoshida (JP 1963)
Japans gespr., Engels ondert. 108' zwart-wit
Een van Yoshida's 'taiyozuki'-films, speciaal gemaakt voor de commercieel aantrekkelijke jongerenmarkt, is een esthetisch overrompelend portret van een jeugdbende en sociale kritiek in één. 13 feb 21.30; 14 feb 19.15

Eros + Massacre
Kiju Yoshida (JP 1969)
Japans gesproken zwart-wit
Eros + Massacre werd ontvangen als geruchtmakende vertelling over erotiek als motor van politieke rebellie. Vrijmoedige kroniek over de anarchist Sakae Osugi, vervlochten met liefdesgeschiedenis in het radicale studentenmilieu van de sixties. 4 feb 20.00 (Openingsavond in aanwezigheid regisseur); 5 t/m 10 feb 21.15; 19 + 20 feb 21.30

Escape from Japan
Kiju Yoshida (JP 1964)
Japans gespr., Engels ondert. 96' kleur
Roadie Tatsuo wil zanger worden en door de Verenigde Staten toeren. Maar hij heeft geen geld. Wat te doen? Een filosofisch getinte celluloidcontemplatie over droom en daad. 15 feb 19.15; 16 feb 21.30

Flame of Feeling
Kiju Yoshida (JP 1967)
Japans gespr., Engels ondert. 101' zwart-wit
Shingo en Ritsuko zijn ogenschijnlijk een gelukkig paar met een 19 maanden oude K.I-baby. Langzaam echter raakt hun huwelijk uitgehold. Wie is de echte vader? 17 feb 21.30; 18 feb 19.15

Good for Nothing
Kiju Yoshida (JP 1960)
Japans gespr., Engels ondert. 88' zwart-wit
Met zijn dynamische, in sterk nouvelle vague-zwartwit opgenomen speelfilmdebuut Good for Nothing - over een groepje gewelddadige, door seks geobsedeerde middelbare scholieren - baarde Yoshida meteen opzien. 11 feb 19.15; 12 feb 21.30

The Human Promise
Kiju Yoshida (JP 1986)
Japans gespr., Engels ondert. 124' kleur
Vrijmoedige meditatie over ouderdom, euthanasie en menselijke waardigheid markeerde, na dertien jaar afwezigheid, Yoshida's terugkeer als regisseur. 21 feb 19.15; 22 feb 21.30

A Story Written on Water
Kiju Yoshida (JP 1965)
Japans gespr., Nederlands ondert. 120' zwart-wit
Typisch Yoshida-antimelodrama over Japanse tradities en familieverhoudingen. Een zoon ontdekt dat zijn beeldschone moeder de minnares is van zijn verloofdes vader. 15 feb 21.30; 16 feb 19.15

Women in the Mirror
Kiju Yoshida (JP 2003)
Japans gespr., Engels ondert. 129' kleur
Drie vrouwen van drie generaties op zoek naar familiebanden in het aangezicht van de herinnering aan het Hiroshima-bombardement. Yoshida's kijk op de littekens van de oorlog. 21 feb 21.30; 23 feb 19.15

Wuthering Heights
Kiju Yoshida (JP/CH 1988)
Japans gespr., Engels ondert. 143' kleur
Zeer vrije adaptatie van Emily Bröntes vertelling over verdoemde liefde, verplaatst naar het middeleeuwse Japan, werd een donkere fabel en Yoshida's enige historische (kostuum)film. 22 feb 19.15; 23 feb 21.30

Per 1 januari 2010 zijn het Filmmuseum, het Nederlands Instituut voor de Filmeducatie (NIF), de Filmbank en Holland Film gefuseerd tot eye Film Instituut Nederland.