ChristenUnie
Bijdrage Esmé Wiegman algemeen overleg palliatieve zorg
woensdag 03 februari 2010 10:00
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Voorzitter. In
Nederland bestaat de merkwaardige situatie dat er eerst een
euthanasiewetgeving van kracht werd voordat de palliatieve zorg goed
op orde was. Ik ben blij met de keuzes die dit kabinet heeft gemaakt
en de voortgang die het boekt ten aanzien van palliatieve zorg. De
voortgangsrapportage schetst een positief beeld van alles wat op gang
is gebracht aan palliatieve zorg. Terecht wordt geestelijke verzorging
expliciet als integraal onderdeel van palliatieve zorg genoemd. De
ChristenUnie-fractie waardeert het werk van het Platform Palliatieve
Zorg en de resultaten die daar worden geboekt. De financiering van de
subsidie voor vrijwilligers, waarin de huisvestingsbijdrage is
verdisconteerd, is dit jaar sterk verbeterd. Dit is te danken aan de
coöperatieve houding van het ministerie van VWS en de inzet van de
veldpartijen. Wij danken hen daarvoor. Wij zijn er nog niet. De
palliatieve zorg wordt gekenmerkt door een sterke versnippering en
drijft op tijdelijke subsidies, pilots en projecten. Nog steeds is het
een worsteling voor veel hospices om het hoofd boven water te houden.
Het jaar 2010 moet daarom het jaar worden waarin een nieuwe
beleidsvisie voor de periode na 2010 wordt ontwikkeld. Het einddoel
van deze nieuwe beleidsvisie moet zijn een structurele inbedding van
palliatieve zorg in de educatie, in de zorgbekostiging en, het
belangrijkste, in de harten en hoofden van zorgverleners. Juist in de
palliatieve zorg is het van belang dat er integraal gedacht en gewerkt
moet worden. Momenteel loopt een onderzoek naar organisatie en
financiering van palliatieve zorg. Ik vraag de staatssecretaris
wanneer de Kamer over de resultaten kan worden geïnformeerd. Ik noem
een paar bijzondere aandachtspunten. De jaarlijkse 10 mln. gaat voor
een groot deel naar de palliatieve zorgbedden. Het is een beetje
vreemd dat hiervoor is gekozen, want het is ontwikkelgeld. De zorg zal
volledig uit zorggeld moeten worden betaald. De aandacht voor
palliatieve zorg in de educatie is versnipperd en een centraal
opleidingsprogramma lijkt mij hard nodig. Op dit moment worden
verpleegkundigen en verzorgenden opgeleid, maar wij wensen ook graag
aandacht voor artsen. Het valt op dat de verschillende rollen,
posities en taken van stakeholders in het veld nog wat onduidelijk
zijn. Als voorbeeld noem ik de kenniscentra. Gaan deze centra een
financiering en een duidelijke taak krijgen? Tijdens een gesprek in
een ziekenhuis werd gezegd dat met interdisciplinair werken het
ziekenhuis zichzelf in de vingers snijdt. In de geestelijke verzorging
is sprake van hoge nood. Mensen weten vaak niet waar zij terechtkunnen
met hun vragen rondom het levenseinde en de zin van het leven.
Regelmatig komen die vragen na een euthanasieverzoek. Wij constateren
dat een soort uithangborden in de palliatieve zorg ontbreken. Door de
Associatie van high care hospices is een verzoek gedaan om een
bijzondere leerstoel voor spiritualiteit te realiseren aan de
Universiteit van Tilburg. De ChristenUnie-fractie ondersteunt dit
voorstel van harte en hoopt dat de staatsecretaris dit ook doet.
Professionals moeten gezamenlijk een profiel ontwikkelen, zodat er
voldoende kan worden afgestemd tussen de verschillende beroepsgroepen.
Dit is van groot belang bij de inbedding van geestelijke verzorging.
Een belangrijk onderdeel dat veel aandacht vraagt, is de eerste lijn,
de palliatieve patiënt thuis. Wanneer het nodig is, hebben deze
patiënten recht op dezelfde deskundigheid van zorgverleners als in de
speciale voorzieningen zoals hospices. Om deze reden vragen wij de
deskundigheid naar het bed van de patiënt te brengen. Er wordt in
brede kring nagedacht om multidisciplinaire teams in te zetten voor
mensen thuis. Ik vraag de staatssecretaris dit een kans te geven. Het
is de afgelopen jaren gebleken dat palliatieve zorg in haar proces
veel dimensies kent en daarom een specifieke inzet nodig heeft. Ik
vraag daarom aandacht voor de verschillende schotten. Een polikliniek
tussen ziekenhuis en huis in, waar mensen terechtkunnen met hun vragen
over het naderende levenseinde, zou daarin een goede functie kunnen
vervullen. Ik wijs graag nog op het onderdeel kwaliteit. In de brief
van de staatssecretaris staat genoemd dat de indicatoren beschikbaar
zijn of komen. Het is van groot belang dat het veld deze indicatoren
draagt en dat duidelijk wordt wat precies wordt gemeten. Een
opvallende afwezige in de voortgangsrapportage is de kinderpalliatieve
zorg. Al mijn opmerkingen over de palliatieve zorg in zijn
algemeenheid gelden ook specifiek voor de kinderpalliatieve zorg. Ik
vraag graag aandacht hiervoor. De fractie van de ChristenUnie ziet
graag bij de begroting een structureel programma palliatieve zorg.
Daarin moeten worden opgenomen een actieprogramma en einddoelen om
uiteindelijk te kunnen komen tot structureel gefinancierde en
ingebedde zorg. Ik vermoed dat het huidig werkzame platform hier een
goede invulling aan kan geven.
Tags
Esmé Wiegman