ChristenUnie
Speech van André Rouvoet voor Jubileumfeest: 10 jaar ChristenUnie
zaterdag 30 januari 2010 16:11 De oprichting van de ChristenUnie 10
jaar geleden was voor velen de vervulling van een hartewens, de
verhoring van een gebed. Ook mijn hartewens, ook mijn gebed!
Op onze verjaardag vorige week vroeg iemand mij waarom de fusie van
GPV en RPF destijds eigenlijk nodig was: waarom bleven ze niet gewoon
apart van elkaar bestaan? Ze hadden toch geen echte problemen: een
stabiele achterban, een gedegen partijorganisatie en goede
parlementariërs. Waarom zou je dan fuseren? De vragensteller ging dus
uit van wat in de politiek gebruikelijk is, nl. dat mensen en groepen
uit elkaar gaan in plaats van tot elkaar komen. Vanuit dat denkkader
moet er wel sprake zijn van een uiterste noodzaak, een
overlevingsstrategie, willen twee partijen met elkaar fuseren.
Nou, in het geval van de ChristenUnie was geen sprake van een
gedwongen samengaan. Wat ons dreef was het verlangen om als christenen
in de politiek samen sterker te staan. De ChristenUnie is niet uit
nood geboren. Maar uit de overtuiging dat als je bij elkaar hoort, je
niet gescheiden mág blijven!
* * *
Een aardige anekdote die het ongewone hiervan onderstreept wil ik u
niet onthouden. Tweede Kamervoorzitter Gerdi Verbeet verwees er ook al
even naar zojuist in het filmpje. Toen de fracties van GPV en RPF in
de Tweede Kamer na de fusie van de partijen nog vóór de verkiezingen
wilden samengaan in één fractie, bleek het Reglement van Orde daar
niet in te voorzien. Er was wel een procedure voor splitsing van een
fractie, maar niet voor eenwording van fracties!
Zo beschouwd is het jubileum van de ChristenUnie een teken van hoop.
Voor de samenleving, voor christelijk Nederland in het bijzonder.
Wanneer christenen hun gemeenschappelijke roeping centraal stellen in
plaats van hun verschillen, dan worden problemen opeens heel
overzichtelijk. Als christenen elkaar herkennen in de roeping om de
samenleving te dienen vanuit het perspectief dat God geeft op hoe het
anders kan; als ze zich richten op Gods eer, op zijn Naam, op zijn
beloften: dan stelt dat al het andere - onze organisaties en
procedures, personen en belangen - in de schaduw. Ja, de ChristenUnie
was en is een zaak van geloof.
* * *
Vrienden,
We vieren het 10-jarig bestaan van onze partij wat mij betreft in het
teken van hoop op ongewone dingen. Vandaag worden we er mee
gefeliciteerd, en we feliciteren elkaar. Prachtig: we mogen elkaar
gelukwensen. Maar wat overheerst is diepe dankbaarheid. Tien jaar
ChristenUnie is geen verdienste, niet iets om onszelf over op de borst
te kloppen. Niet onze prestaties of onze inspanningen staan vandaag
centraal, maar de trouw en de zegeningen van onze hemelse Vader.
"Groot is Uw trouw, o Heer", we zongen het vanmorgen al. We werden er
even stil van.
En we danken Hem vandaag voor zijn goedheid en dat doen we ´en plein
public´. Heel Nederland mag het weten: hier klopt het hart van de
ChristenUnie. Niet voor niets is er vandaag alle ruimte op het
programma voor lofprijzing en gebed. We vieren wat Hij ons heeft
gegeven. Aan Hem alleen de eer!
* * *
Er is mij ook gevraagd of ik wel eens had getwijfeld of de fusie wel
zo'n goed idee was. Daarover ben ik heel resoluut: geen moment! De
ChristenUnie heeft de afgelopen jaren duidelijk laten zien een uniek
geluid, een zelfstandig profiel en een eigen overtuiging te
vertegenwoordigen in het politieke krachtenveld.
Gaat u maar na:
* Welke andere partij combineert een sociaal bewogen inzet voor
kwetsbaren met het handhaven van normen en waarden, zoals ten
aanzien van alcohol- en drugs?
* Welke andere partij komt niet alleen op voor een zorgvuldige
omgang met natuur en milieu, maar ook voor de beschermwaardigheid
van het menselijk leven?
* Welke andere partij komt op voor de publieke rol van het
christelijk geloof, maar staat tegelijk pal voor de vrijheid van
andersdenkenden?
* Welke andere partij komt op voor het gezin, en trekt zich het lot
van vluchtelingen aan?
* Welke andere partij kiest niet alleen voor financiële
degelijkheid, maar ook voor solidariteit met de allerarmsten
elders in deze wereld?
Beste mensen, deze combinatie van standpunten vind je bij geen enkele
andere partij. Niet bij het CDA, niet bij de SGP, niet bij PvdA,
GroenLinks of SP, niet bij VVD, D66 of PVV. We nemen hiermee in het
politieke spectrum een geheel eigen positie in. En dat is niet een
kwestie van strategie. Dit is hoe wij het Evangelie van Jezus Christus
willen vertalen in concrete, praktische politiek. De ChristenUnie, al
tien jaar ook ChristenUniek!
* * *
De afgelopen jaren heeft de ChristenUnie een beweging gemaakt `van de
marge naar de macht'. Ook dat is voor mij geen reden tot twijfel of de
fusie een goed idee is geweest. Integendeel! Door deel te nemen aan
dit kabinet oefenen we meer dan ooit tevoren invloed uit op het beleid
en op de inrichting van onze samenleving. En we realiseren resultaten
die rechtstreeks uit ons verkiezingsprogramma komen, resultaten
waarvoor we in 2006 campagne hebben gevoerd, en waar we in deze
gemeenteraadscampagne op kunnen voortbouwen. Ik noem er een paar:
Dit kabinet heeft geld vrij gespeeld voor kwetsbare groepen, ons
eerste speerpunt uit 2006. Zoals voor de opvang van tienermoeders,
voor uitstapprogramma's voor prostituees en voor schuldhulpverlening
door vrijwilligersorganisaties. Maatregelen die stuk voor stuk de
sporen dragen van een politiek van de hoop. Want hoop betekent: verder
kijken dan wat voor ogen is. Wie gelooft in verandering legt zich er
niet bij neer dat mensen in schijnbaar uitzichtloze situaties gevangen
zitten. We willen mensen niet aan zichzelf overlaten, maar we zetten
ons in voor verbreking van de banden van onrecht en kwaad.
We boeken veel resultaten op ons tweede speerpunt: jeugd en gezin. In
het hele land worden Centra voor Jeugd en Gezin geopend. Er loopt een
nationaal debat over opvoeding. Gezinnen worden dankzij het
kindgebonden budget beter financieel ondersteund. Onder dit kabinet
met de ChristenUnie is er een kentering gekomen in het drugs- en
alcoholbeleid, met name met het oog op de bescherming van de
gezondheid van jongeren. Kortom: jeugd en gezin staat op de kaart! En
mensen, dit is nog maar het begin. Nu is het de hoogste tijd om door
te pakken en het ingezette beleid lokaal door te vertalen.
Ik roep u allemaal op om als ChristenUnie in uw gemeente de komende
collegeperiode op deze thema´s het voortouw te nemen!
Ons derde speerpunt was en is nog steeds duurzaamheid. Een thema dat
alleen maar aan actualiteit heeft gewonnen. Het is onze overtuiging
dat een politiek die inzet op een groene, CO2-arme, energiezuinige,
hernieuwbare economie de toekomst heeft. De top in Kopenhagen heeft
helaas nog geen nieuw klimaatverdrag opgeleverd. Dit kabinet zet
intussen wel stappen: je betaalt minder voor een zuinige auto dan voor
een benzineslurper. Er zijn ook lokale resultaten met een groen
randje: dankzij Tineke Huizinga wordt er geïnvesteerd in knelpunten in
het regionale openbaar vervoer, in vaarwegen en fietspaden en
natuurlijk in Deltaprojecten.
Bij een omslag naar een duurzame economie, met meer toegevoegde waarde
en minder consumptiedrift, past ook de aangescherpte handhaving van de
Winkeltijdenwet. De zondagsrust garandeert immers de rust die we nodig
hebben om écht te genieten van al het goede dat we hebben. De effecten
van de wet worden al zichtbaar, zoals onlangs in de gemeente Westland
waar het raadsbesluit om het aantal koopzondagen te verruimen werd
geschorst.
Ik roep u vandaag op om lokaal te waken tegen misbruik van de
Winkeltijdenwet: waar geen toerisme is, kan ook geen toeristisch
regime worden ingevoerd!
Vrienden, we hebben een goed verhaal te vertellen deze campagne. Het
verhaal van een uitgesproken christelijke partij, die zonder in te
boeten op zijn principes concrete politieke resultaten boekt. De
regeringsdeelname voegt ook iets toe aan wie wij zijn als
ChristenUnie: een stem op de ChristenUnie betekent een stem op een
beginselvaste partij, die getoond heeft ook op nationaal niveau
bestuurlijke verantwoordelijkheid te kunnen dragen. Voorheen moest je
kiezen tussen een partij die politieke invloed kan uitoefenen en een
partij met de principiële overtuiging waarbij je je thuis voelt. Van
dat dilemma zijn al die kiezers voortaan verlost: je stemt gewoon op
de ChristenUnie, dan krijg je beide!
* * *
Deelname aan de macht loont dus, maar het was en is geen doel in
zichzelf voor ons. Regeringsdeelname: het is allemaal mooi en
prachtig, maar het is en blijft `slechts' een middel in het realiseren
van onze missie. Ik zeg dat ook maar eens tegen al die gewaardeerde
journalisten die de laatste weken hebben opgeschreven dat de
ChristenUnie een vroegtijdige val van het kabinet wil voorkomen omdat
wij bang zouden zijn dat de regeringsmacht ons dan -misschien wel
voorgoed - ontglipt. Met respect, maar hier is meer sprake van
inlegkunde dan van deugdelijke analyse. Niets menselijks in ons
vreemd, maar wie ons een beetje kent weet dat het bij ons zo niet
werkt. De ChristenUnie beslist op basis van de inhoud. Omdat én zolang
wij de overtuiging hebben dat veel van onze christelijk-sociale doelen
met de huidige coalitie kunnen worden bereikt, achten wij het in het
landsbelang dat dit kabinet z´n werk voortzet. Wij zijn van nature
geen weglopers. Maar we zitten ook niet vastgekleefd aan het pluche.
* * *
Wat voor ons meeweegt is het huidige politieke klimaat. De politieke
barometers staan afwisselend op een populistische wervelstorm, een
gure liberale vrieskou of libertijns noodweer. Die onzekere politieke
weersvoorspellingen sterken ons in de overtuiging dat een politieke
crisis het laatste is wat het land kan gebruiken.
Dan is er de heroverwegingsoperatie die op stapel staat. Aan de
ChristenUnie zal het daarbij niet liggen: pijnlijke ingrepen zullen we
niet uit de weg gaan, de heroverwegingen bieden een uitgelezen kans om
zaken die scheef gegroeid zijn recht te zetten. Saneren betekent
letterlijk: gezond maken. Dat is waaraan de ChristenUnie wil
bijdragen: gezonde overheidsfinanciën, een duurzame economie en een
bloeiende samenleving. Maar dan moeten de sterkste schouders wel de
zwaarste lasten dragen, en de overheid een schild voor de zwakken
zijn. Dat is wat wij bedoelen met christelijk-sociaal. U weet: er zijn
bij het inventariseren van de besparingsopties geen taboes. Maar als
het gaat om de te maken keuzes, rust er wat mij betreft een taboe van
hier tot Tokyo op een pakket dat vanuit christelijk-sociaal
perspectief onverantwoord is!
* * *
En daarom ben ik zo eigenwijs om te zeggen dat wij als ChristenUnie er
graag zelf bij zijn als die keuzes moeten worden gemaakt. En ik ga
ervan uit dat onze beide coalitiepartners het mét ons van belang
vinden dat ons coalitieakkoord het kader voor die keuzes vormt en dat
we dit dus niet aan anderen willen overlaten. Ik moet er niet aan
denken dat een centrum-rechtse coalitie de kans krijgt om alle
christelijk-sociale winst van deze jaren weer weg te spoelen! Laat
staan dat de populisten of de libertijnen het roer overnemen! Als we
willen dat Nederland sterker, beter, socialer uit deze crisis komt,
dan is het aan déze coalitie om de uitdaging van de heroverweging aan
te gaan én succesvol af te ronden.
Dus ik herhaal: we hebben `ja' gezegd tegen deze coalitie en we zeggen
het vandaag nog steeds. En daarom investeren we in de samenwerking met
CDA en PvdA. En zijn we niet te beroerd om zo af en toe te bemiddelen
tussen de coalitiegenoten. Vredestichter en bruggenbouwer zijn: ook
dát hoort bij de opdracht van een christelijke partij!
Maar het mag duidelijk zijn: niet ten koste van alles. Immers: "wij
hebben ons verenigd om vanuit ons christelijk geloof invloed uit te
oefenen op het bestuur van ons land en in de samenleving", staat in
onze oprichtingsverklaring. Dat is wat mij, wat ons als partij voor
ogen zal moeten blijven staan. Regeringsdeelname is geen doel in
zichzelf. Het mag nooit ten koste gaan van die missie.
* * *
Vrienden en vriendinnen,
We hebben als partij de wind mee gehad de afgelopen jaren. Al vijf
verkiezingen op rij hebben we winst geboekt. Bij de verkiezingen voor
het Europees Parlement vorig jaar en bij de provinciale verkiezingen
van 2007 boekten we als enige regeringspartij winst. En dankzij onze
zetelwinst in de Eerste Kamer behield de coalitie daar de meerderheid.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart doen we in meer dan 200
gemeenten mee, meer dan vorige keer. Bij de vorige
gemeenteraadsverkiezingen werden we in percentage de vierde partij van
Nederland. Laat het onze ambitie zijn om die positie te behouden, en
bovendien een zetel te veroveren in een aantal grote steden waar we nu
nog niet vertegenwoordigd zijn: Amsterdam! Maastricht! Tilburg! We
gaan ervoor!
Vrienden en vriendinnen van de ChristenUnie,
We vieren feest als tienjarige, als relatief jonge partij, die al een
hoop heeft meegemaakt. Let wel: bijna een derde van ons bestaan zijn
we inmiddels regeringspartij! We zijn een partij in beweging. En ja,
zeg ik uit de grond van mijn hart: we zijn daarin onszelf gebleven!
Trouw aan onze missie, trouw aan onze uitgangspunten, uniek in ons
politieke profiel. Ik wens u, mezelf en de partij toe dat we dat ook
de komende tien jaar blijven. We vieren feest. We feliciteren elkaar.
Onze toekomst is in Zijn hand. In dat vertrouwen wensen we elkaar Gods
onmisbare zegen toe. Dát is de ChristenUnie!
Vrienden, we vieren feest in het teken van de hoop op het ongewone. We
weten niet wat voor ons ligt. Dat is het kenmerk van een avontuur. We
werken vanuit de ontspannen wetenschap dat het resultaat niet van
onszelf afhankelijk is. Die houding heb ik gehad als fractievoorzitter
in de oppositiebanken, toen we wonnen en toen we verloren. En die
houding heb ik ook nu als vice-premier en minister in de Treveszaal.
Naar de toekomst kijkend zien we achter de gemeenteraadsverkiezingen
van 3 maart de Kamerverkiezingen van 2011 opdoemen. Als partij zijn we
volop bezig ons ook daar op voor te bereiden. De
verkiezingsprogrammacommissie is aan het schrijven. De
selectiecommissie voert gesprekken met kandidaten. Er is een vraag die
hiermee samenhangt, en die mij de afgelopen tijd al heel vaak is
gesteld. En dat is de vraag of ik er zelf weer bij zal zijn, of ik
beschikbaar ben om de kar opnieuw te trekken, volgend jaar bij de
Tweede Kamer-verkiezingen. Die vraag heeft mij persoonlijk veel
beziggehouden, in gebed, in gesprek met mensen die mij goed kennen, in
het bijzonder natuurlijk met Liesbeth. Beste vrienden, laat ik het op
dit verjaardagsfeest zo mogen zeggen: terugkijkend naar 10 jaar
ChristenUnie, dankbaar en in verwondering; en vooruitkijkend, met hoop
en verwachting, naar de uitdagingen die voor ons liggen, zeg ik met
vrijmoedigheid dat ik volgend jaar van harte en met overtuiging weer
´van de partij´ hoop te zijn, tenminste: als u mij hebben wilt...
André Rouvoet