Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Stand van zaken m.b.t. vondst Oost-Aziatische boktor in boomkwekerijgebied Boskoop

25 januari 2010 - kamerstuk

Kamerbrief waarin de minister meldt dat inmiddels inspecties zijn uitgevoerd in de directie omgeving van de vondst en bij andere bedrijven die waardplanten importeren uit landen waar de boktor voorkomt.

Datum 25 januari 2010
Betreft Stand van zaken m.b.t. vondst Oost-Aziatische boktor in boomkwekerijggebied Boskoop

Geachte Voorzitter,

In mijn brief d.d. 17 december 20091 heb ik u geïnformeerd over een vondst van de Oost-Aziatische boktor in een singelbeplanting op een kwekerij in het boomkwekerijgebied Boskoop en de maatregelen die de Plantenziektenkundige Dienst (PD) moet treffen om dit zeer schadelijke organisme effectief uit te roeien. Inmiddels zijn inspecties uitgevoerd in de directe omgeving van de vondst en bij andere bedrijven die waardplanten importeren uit landen waar de boktor voorkomt. Ook heb ik afspraken gemaakt met de sector over de afwikkeling van de schade die in particuliere tuinen ontstaat als gevolg van de uitroeiingsmaatregelen. Met deze brief informeer ik u over de stand van zaken met betrekking tot de vondst van de boktor in Boskoop.
Uitroeiingsmaatregelen
De Oost-Aziatische boktor (hierna: boktor) is een zeer schadelijk organisme dat ingrijpende gevolgen kan hebben voor zowel de tuinen van particulieren, het openbaar groen, als de teelt en handel in het boomkwekerijgebied Boskoop. Zoals vermeld in mijn brief van 17 december jl. heb ik daarom besloten tot een vergelijkbare bestrijdingaanpak als eerder toegepast in het Westland, om deze boktor uit te roeien. Daartoe moeten in een straal van 100 meter rond de besmetting alle loofbomen en struiken worden verwijderd. Om elk risico op aanwezigheid en verdere verspreiding van de boktor te kunnen uitsluiten, zal daarnaast in een straal van 200 meter rond de vondst intensief geïnspecteerd worden. Deze maatregel treft particuliere tuinen, gemeentelijke beplanting en enkele kwekerijen. De betrokkenen zijn hierover per brief en tijdens een informatieavond op 22 december jl. geïnformeerd.

1 Kamerstukken II 2009/10, 27 858, nr. 78.

Afwikkeling schade particulieren
Ik realiseer me dat deze maatregelen door de betrokkenen als zeer ingrijpend worden ervaren. Dat geldt in het bijzonder voor de particulieren van wie de gehele tuin ontruimd en opnieuw beplant moet worden. Zoals reeds gemeld in bovengenoemde brief is er niet voorzien in een vergoeding voor de schade die voortvloeit uit de ruimingsmaatregelen.
Ik heb hierover gesproken met partijen uit het bedrijfsleven in Boskoop. De boomkwekerijsector in Boskoop heeft daarop besloten een gebaar te willen maken richting deze particulieren. Zij bieden aan eenmalig de tuinen van de nu getroffen particulieren gratis te herbeplanten. Ik juich dit gebaar van harte toe. Bij inspecties in de directe omgeving rond de vondst in de singelbeplanting zijn tot dusver geen verdere tekenen van aanwezigheid van de boktor aangetroffen. De PD is gestart met het verwijderen en aanvullend inspecteren van de bomen en struiken in het 100 meter gebied rond de vondst. Deze werkzaamheden in het openbaar groen zijn bijna afgerond. Deze week wordt begonnen met de particuliere tuinen. Tot nu toe heeft dit niet geleid tot nieuwe vondsten. Inspectiebevindingen bij andere bedrijven die waardplanten importeren uit landen waar de boktor voorkomt.
Om vast te stellen of de boktor zich ook op andere locaties binnen Nederland heeft verspreid, is de omgeving van alle bedrijven die esdoorns (Acer, de voor de boktor belangrijkste waardplant) importeren uit landen waar de boktor voorkomt, de afgelopen tijd intensief geïnspecteerd op eventuele aanwezigheid van de boktor. Daarbij zijn ook de bedrijven betrokken die esdoorns rechtstreeks na import afnemen of dat de afgelopen tijd gedaan hebben. Tijdens deze inspecties is op het bedrijf van één importeur in het boomkwekerijgebied Boskoop een besmetting met de boktor aangetroffen in uit China geïmporteerde planten. Het ging daarbij om een vondst van één larve en één uitvlieggat uit 2008 in een mengpartij van in 2006 en 2007 uit China geïmporteerde partijen. Omdat het om slechts één larve en één uitvlieggat gaat, zal de besmette partij worden vernietigd en om zeker te stellen dat er geen besmetting van de groene ruimte heeft plaatsgevonden vanuit de besmette partij, is de omgeving van het bedrijf nauwgezet geïnspecteerd. Hierbij zijn geen tekenen van aanwezigheid van de boktor gevonden.
Ontwikkelingen EU en aanvullende maatregelen
Conform de EU-verplichtingen heb ik de Europese Commissie ingelicht over deze nieuwe vondst en de door mij genomen maatregelen. Mede met het oog op de zeer grote belangen voor de boomkwekerijsector heb ik mij tot het uiterste ingespannen om de Nederlandse aanpak aanvaard te krijgen in de technische discussies daarover in het Permanent Fytosanitair Comité in Brussel. Ik heb daartoe op hoog ambtelijk niveau overleg gevoerd met de Europese Commissie. Inmiddels heb ik daarvoor steun gekregen in het PFC van zowel de lidstaten als de Europese Commissie.
De Commissie heeft daarbij wel aangegeven geen ruimte te zien om van de EUeisen af te wijken waar het afbakening van een bufferzone betreft. Ook heeft de Europese Commissie gewezen op het grote belang om goede garanties te kunnen geven, zowel naar andere EU-lidstaten als naar derde landen, voor boomkwekerijproducten die vanuit Boskoop worden verhandeld.

Om de handel vanuit Boskoop voor de komende tijd en voor de toekomst veilig te kunnen stellen is het van cruciaal belang dat de Commissie, andere lidstaten en derde landen vertrouwen hebben en houden in de Nederlandse bestrijdingsaanpak. Tegen die achtergrond heb ik besloten de Commissie te volgen en de maatregelen rond de vondst van de boktor in Boskoop uit te breiden, in lijn met de eisen in de EU-beschikking. Deze maatregelen vormen een aanvulling op de reeds ingezette uitroeiingsmaatregelen rond de vondst. Dit betekent dat er met ingang van 26 januari een bufferzone met een straal van
2 km rond de vondst wordt ingesteld. Voor bedrijven in de bufferzone geldt een plantenpaspoortplicht voor het intracommunautaire verkeer en een fytosanitaire certificaat voor de export buiten de EU voor 17 in de EU-beschikking genoemde waardplanten. Om in aanmerking te kunnen komen voor een plantenpaspoort of exportcertificaat zal er bij deze bedrijven eerst een inspectie moeten plaatsvinden op aanwezigheid van de boktor. Daarvoor zal voldoende capaciteit worden vrijgemaakt bij de keuringsdiensten. Totdat de bedrijfsinspectie heeft plaatsgevonden, mogen van deze bedrijven geen planten in het verkeer worden gebracht.
Ik realiseer mij dat deze aanvullende maatregelen consequenties hebben voor de bedrijven in het boomkwekerijgebied Boskoop. Zonder deze aanscherping bestaat er echter een groot risico dat andere landen de Nederlandse aanpak niet zouden steunen en dat grenzen gesloten zouden worden. In dat geval zijn de gevolgen voor de boomkwekerijsector in Nederland vele malen groter. Mijn inspanningen zijn en blijven gericht op een adequate aanpak ter bestrijding van de boktor, waarbij de handel in boomkwekerijproducten uit Boskoop zo goed mogelijk doorgang kan vinden.
De partijen van de sector en de burgermeesters uit het gebied zijn op de hoogte gebracht van de maatregelen. Voorts wordt er woensdag 27 januari een informatiebijeenkomst gehouden.

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,

G. Verburg