Blikseminslag genoemd als oorzaak ongeval Ethiopian Airlines

25/01/2010 14:55

Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium

Een Boeing 737-800 van Ethiopian Airlines is in de nacht van zondag op maandag 25 januari, kort na de start vanaf de luchthaven van Beiroet, in zwaar weer neergestort in de Middellandse Zee. Er wordt gesuggereerd dat het vliegtuig door bliksem getroffen zou zijn.

Wat er precies is gebeurd is onbekend. Het is te vroeg om een oorzaak vast te stellen.

De Boeing 737-800 van Ethiopian Airlines is een modern straalverkeersvliegtuig. Het werd gebouwd in 2002 en heeft iets meer dan 25,000 vlieguren gemaakt. Ethiopian Airlines least het vliegtuig sinds september 2009, de vorige eigenaar was Ryanair.

Blikseminslagen op vliegtuigen tijdens de vlucht zijn niet zeldzaam, in ongeveer 1 op de 2500 vluchten wordt een vliegtuig getroffen door de bliksem. Blikseminslagen komen voor in alle fasen van de vlucht, maar veruit het meest (96% van de gerapporteerde gevallen) gebeurt dit beneden de 25,000 voet (ongeveer 7,5 km), tijdens de daalvlucht en nadering voor de landing, of tijdens de klim na de start.

In 40% van de gerapporteerde gevallen van blikseminslag is er geen sprake van schade aan het vliegtuig. In 60% van de gerapporteerde gevallen van blikseminslag is er schade aan delen van het vliegtuig zoals de elektronica aan boord, de radarneus van het vliegtuig, en de vliegtuighuid.

Fatale ongevallen waarin bliksem inslag een factor was zijn zeldzaam. Sinds 1963 zijn slechts 5 fatale ongevallen bekend met vliegtuigen zwaarder dan 5,7 ton. In alle gevallen ging het om oudere vliegtuigtypen en in drie van de gevallen ging het om kleinere turboprops. Er zijn geen fatale ongevallen door blikseminslag bekend met moderne straalverkeersvliegtuigen.

Blikseminslagen zijn dus niet zozeer een probleem voor de veiligheid. Dat neemt niet weg dat inslagen wel een punt van aandacht zijn van luchtvaartmaatschappijen en vliegtuig fabrikanten, vanwege de onderhoudscontroles die moeten worden uitgevoerd na een gerapporteerde inslag. Die controles kunnen veel tijd in beslag nemen en zijn daardoor kostbaar. Er is daarom door het NLR, samen met een aantal Europese partners, onderzoek gedaan naar mogelijkheden om vliegtuigen uit te rusten met apparatuur waarmee gegevens over de aard en omvang van een inslag kunnen worden vastgelegd (het ILDAS project, zie http://www.nlr.nl/smartsite.dws?ch=?=12954). Op basis van die informatie kan het onderhoud efficiënter worden gemaakt. Daarnaast vindt op dit moment veel onderzoek plaats naar het beschermen tegen blikseminslag van de kunststof constructie van moderne vliegtuigen.

Dit zijn alle dodelijke ongevallen als gevolg van bliksem sinds 1963, met vliegtuigen zwaarder dan 5,7 ton:


- 27/02/2002, Let 410 (twee-motorige turbo prop), Comoros, na bliksem inslag waren er geen artificial horizons en gyro compasses meer beschikbaar. Piloot verloor controle over het vliegtuig, één inzittende overleed na de crash.


- 10/1/2001, Merlin IV (twee-motorige turbo prop), Middellandse zee, volledig uitvallen van alle elektrische systemen, alle 10 inzittenden omgekomen.


- 08/02/1988, Metro III (twee-motorige turbo prop), Duitsland (Kettwig), volledig uitvallen van alle elektrische systemen, alle 21 inzittenden omgekomen.


- 24/12/1971 , Lockheed L-188A Electra, combinatie bliksem inslag en extreem zware turbulentie, alle 92 inzittenden omgekomen.


- 08/12/1963, B707, Philadelphia (USA), brandstof tank ontploft na bliksem inslag, alle 81 inzittenden omgekomen.

Over het NLR Air Transport Safety Institute (ATSI):

Het NLR Air Transport Safety Institute maakt deel uit van het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR). Belangrijkste taken van het instituut zijn het verder helpen verbeteren van de veiligheid van het vliegverkeer, en het mogelijk maken van groei binnen veiligheidsgrenzen. NLR-ATSI doet wereldwijd onafhankelijk onderzoek en geeft advies op het gebied van vliegveiligheid. De internationale klantenkring van NLR-ATSI bestaat o.a. uit luchthavens, luchtverkeersleidingorganisaties, en luchtvaartautoriteiten. Het NLR Air Transport Safety Institute beschikt over een van de grootste databases ter wereld op het gebied van vliegveiligheid en ongevallen.

Meer info:

NLR-ATSI

www.nlr-atsi.nl

Michel Piers

06-26502620

mpiers@nlr-atsi.nl





http://www.nlr.nl