NIOD

Frans leger droeg tijdens WOI bij aan emancipatie van de Afrikaan

Zwarte soldaten betrek je niet in de oorlogsvoering onder beschaafde landen, dat was althans lange tijd de heersende opvatting onder Europeanen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog kwam hier verandering in toen Frankijk zwarte soldaten inzette voor de strijd in Europa. Dick van Galen Last vergelijkt de verschillende nationale reacties op de aanwezigheid van deze zwarte soldaten tijdens en kort na de Eerste Wereldoorlog. In zijn proefschrift Het debat over de inzet van zwarte soldaten in Europa 1914-1922, waarop Van Galen Last op 21 januari j.l. cum laude promoveerde, stelt hij dat de massale verschijning in Europa van Afrikanen en andere gekleurde soldaten een proces van bewustwording van 'de zwarte ander' in gang zette.

In de naoorlogse jaren verhardde het debat. In Frankrijk ontbrak raciale stereotypering niet, maar het Franse leger heeft volgens Van Galen Last het meest aan de emancipatie van de Afrikaan bijgedragen. De steeds virulenter wordende propagandacampagne tegen de aanwezigheid van zwarte Franse bezettingstroepen in het Rijnland vond niet alleen in Duitsland, maar ook in de Angelsaksische landen (en zelfs in het neutrale Nederland) grote weerklank. Zo ging het debat over de aanwezigheid van gekleurde militairen in Europa deel uitmaken van de dynamiek van het twintigste-eeuwse racisme.

Meer informatie over de promotie van Dick van Galen Last, Het debat over de inzet van zwarte soldaten in Europa 1914-1922, kunt u vinden op de website van de UvA.

Dick van Galen Last is bij het NIOD in dienst als onderzoeker en vakreferent.