De Nederlandse Bank
DNB, boekhoudregels en hun rol in de financiële crisis - 21 januari 2010
Nieuwsbericht
Datum 21 januari 2010
DNB had en heeft een genuanceerd standpunt over het gebruik van fair
values. Bepalend daarvoor zijn sectorspecifieke ontwikkelingen (onder
meer qua risicomanagement), het business model van individuele
instellingen en de aard en complexiteit van financiële instrumenten.
Dit heeft bijvoorbeeld geleid tot verschillen in de benadering bij
banken en verzekeraars.
In een vroeg stadium heeft DNB de kwetsbaarheden van fair value
accounting onderkend. De nadelen (en de voordelen) van fair value
accounting zijn door velen, vaak, en uitgebreid in kaart gebracht.
Toezichthouders hebben van meet af aan aangedrongen op een beheerste
toepassing van fair values buiten het trading book. Overigens is Fair
Value reeds integraal ingevoerd als toelichting op de jaarrekening.
IFRS 7 schrijft immers voor dat in de toelichting alle instrumenten op
fair value gewaardeerd worden.
DNB heeft bijgedragen aan een zorgvuldige implementatie van IFRS
binnen de Nederlandse financiële sector in 2005, niet in de laatste
plaats omdat IFRS de basis vormt voor prudentiële rapportages. De
procylische werking van IFRS heeft DNB gematigd door het invoeren van
prudentiële filters. Dit zijn aanpassingen op IFRS ten behoeve van de
prudentiële rapportage. Door het prudentiële filter worden
bijvoorbeeld obligaties die onder IFRS op marktwaarde gewaardeerd
dienen te worden, voor prudentiële doeleinden op kostprijs
gewaardeerd. Met het oog op de nieuwe IFRS 9 standaard, zal DNB in
samenwerking met het Bazels Committee en CEBS opnieuw de filters
bekijken. Daarnaast wordt er aan andere voorstellen gewerkt om de
procycliteit in IFRS en Bazel 2 raamwerk te adresseren. Zie hiervoor
het consultatiepaper van het Bazels Committee "Strengthening the
resilience of the banking sector" dat in December 2009 is uitgebracht
en waar sinds het uitbreken van de crisis door toezichtzouders
mondiaal aan gewerkt wordt. Wat betreft de procylische werking van
IFRS in inactieve/illiquide markten heeft DNB op het Fair Value
Accounting seminar op 9 oktober 2008 bij accountants gepleit voor het
niet krampachtig vasthouden aan level 1 waarderingen (marktprijzen),
maar meer ruimte te geven aan level 3 waarderingen, waarbij een
inschatting van de verwachte toekomstige kasstromen leidend is.
DNB staat geen afschaffing van IFRS voor. Dat zou een grote terugslag
zijn voor de internationale convergentie en tevens leiden tot
politisering van het standard setting process, lagere regelkwaliteit
en hogere uitvoeringskosten. De voortgang van de convergentie tussen
met name IFRS en US GAAP is daarbij van groot belang.
Tijdens de crisis heeft DNB banken, verzekeraars, pensioenfondsen en
accountants bij elkaar gebracht om het belang van een constructieve
dialoog tussen deze partijen te onderstrepen. Daarbij heeft DNB
benadrukt dat de ruimte die IFRS biedt zoveel mogelijk benut moet
worden (onder meer gericht op een beperking van de volatiliteit als
gevolg van fair values).
---