Ingezonden persbericht


PERSBERICHT

18 januari 2010

Terug in het Mondriaanhuis

'Pieter Cornelis - uit de collectie Esser'

het Mondriaanhuis heeft sinds vrijdag haar collectie bruiklenen kunnen uitgebreiden met negen vroege schilderijen van Mondriaan uit de Collectie Esser. Meer werken van Mondriaan zijn reeds te bezichtigen uit de collectie van Simonis & Buunk, kunsthandelaar te Ede, collectie Scholten en collectie Kamerbeek. Voor het Mondriaanhuis betekent dit een significante stap in haar museale doelstelling, het tonen van het belang van Mondriaan aan haar publiek binnen het geboortehuis van deze schilder.

Afgelopen vrijdag is in aanwezigheid van de Vrienden van het Mondriaanhuis de tentoonstelling 'Pieter-Cornelis - uit de collectie Esser' geopend. Speciale gasten waren hierbij de burgemeester van Amersfoort, mevrouw A. van Vliet-Kuiper en de commissaris van de Koningin van de Provincie Utrecht, de heer Robbertsen. Aan de commissaris de eer deze bijzondere tentoonstelling te openen.

Hieronder de toespraak van de commissaris van de Koningin dhr. Robbertsen:

" Burgemeester van Vliet,
Meneer De Kleijn,
Heren Van Omme, Maurer en De Ruijter,
Dames en heren,

Kunt u het zich voorstellen?
Dat op deze plek ..130 jaar geleden een kleine jongen zat te tekenen.

Zijn ziel waart hier nog rond.
Zijn werken hangen hier.

Pieter Cornelis Mondriaan.
Nederlands kunstschilder en kunsttheoreticus,
Geboren hier in Amersfoort

Wereldberoemd en een groot inspirator voor velen, Vandaag keert hij als het ware terug in zijn geboortehuis. Niet met zijn abstracte kunst, maar juist met zijn vroege werken.

Dames en heren,
Ik feliciteer u daar allen van harte mee!
Fantastisch dat u dat samen voor elkaar heeft gekregen. Een grootse tentoonstelling.
Ik ben dan ook graag vanmiddag hier aanwezig om deze te openen.

Dames en heren,

Vorige week trok een artikel in de krant mijn aandacht: "Belgische kunstenaar komt met zwartste zwart". Over de hedendaagse kunstenaar Frederik de Wilde die zijn schilderij - een zwart doek - op nanoschaal had opgebouwd. Atoom na atoom.
Daardoor absorbeert het zwart nog meer licht en zou het doek 144 keer zwarter zijn dan het gewoon zwart. Werkelijk een wereldprimeur.

Dames en heren,
Ik vroeg me af wat Mondriaan ervan gevonden zou hebben? Zou het hem hebben geïnspireerd?

Aangezien velen onder u kenners zijn, zult u daar ongetwijfeld ideeën over hebben. Ik denk het wel.
Want het is vernieuwend en een reflectie op een lange traditie van abstracte kunst.

Wat ik wel met zekerheid kan zeggen is dat..
..andersom..
Mondriaan wel vele anderen - waaronder deze Frederik de Wilde - heeft geïnspireerd. en nog steeds inspireert. Hij is niet voor niets afgelopen zomer nog door de inwoners van Amersfoort uitgeroepen tot Grootste Amersfoorter aller tijden!

Mondriaan behoorde tot de eerste generatie abstracte kunstenaars. Hij probeerde het diepere wezen van de werkelijkheid weer te geven. Alleen de essentie telde. Daar zouden veel bestuurders nog wat van kunnen leren,. maar dat terzijde.

Tot die generatie kunstenaars behoorde ook Gerrit Rietveld. Beiden waren zij lid van de kunstbeweging De Stijl. Beiden waren ze geïnspireerd door dezelfde principes. Ze behoorden tot dezelfde stroming en gebruikten dezelfde stijl. Primaire kleuren en rechte lijnen.. Het Rietveld-Schröderhuis van Rietveld wordt wel de driedimensionale Mondriaan genoemd.

Nu, bijna honderd jaar nadat zij hun grootste werken maakten, is het Rietveldjaar net begonnen,
en spreek ik u toe vanachter een Rietveld-spreekgestoelte in het geboortehuis van Mondriaan... vlak voordat we diens vroege werken gaan zien.

Ze hadden eens moeten weten.

Een uniek moment. En voor dit unieke moment, voor deze bijzondere gebeurtenis, heb ik zelfs mijn kleding aangepast. (Dhr. Robbertsen toont hier zijn stropdas met Mondriaan-motief, red.)

Dames en heren,

Een Amersfoorter en een Utrechter.
Utrecht en Amersfoort.
Steden met een grote schat aan cultuur en cultureel erfgoed. Steden met een rijke geschiedenis.
Het is niet gek dat juist die steden grote kunstenaars voortbrengen.

Het zijn steden waar je als commissaris van de Koningin trots op kunt zijn. En dat ben ik ook!

Amersfooort is een stad waar veel gebeurt. Die bruist van cultuur. Denk alleen al aan de activiteiten rondom haar 750ste verjaardag. Een stad die meer en meer ook binnen haar grenzen een broedplaats is voor de creatieve industrie. / Eén van de speerpunten van ons beleid. Het doet je dan als bestuurder goed te zien dat het aanslaat.

Het zet onze regio op de kaart. Wereldwijd!
Mondriaan heeft daar in elk geval fors aan bijgedragen. Want wat is het bijzonder om werken van Mondriaan te zien hangen in het Museum of Modern Art in New York / het MoMa, u waarschijnlijk wel bekend / En wat is het bijzonder om, in New York, op het plaatje daaronder te lezen dat deze grote kunstenaar geboren is in Amersfoort.

Dames en heren,

Ik zei het al: Mondriaan was door zijn creativiteit, door zijn maatschappelijke betrokkenheid en door zijn open blik, een groot inspirator. Een voorbeeld voor velen. Hij wijdde zijn leven aan zijn werk en bleef zich ontwikkelen. En die ontwikkeling was opvallend.

Omdat hij vooral bekend is geworden door zijn abstracte werk, dit museum heeft dat werk niet voor niets als uitgangspunt, zou je bijna vergeten dat hij in zijn beginperiode nog figuratief schilderde. Voordat de boom slechts een streepje werd, had het in het eerdere werk van Mondriaan ook takken en bladeren in diverse kleuren. En naar mijn smaak gelukkig, want daardoor hebben we mooie plaatjes van zijn hand, van het landschap in het westen van onze provincie. Ik moest daar vorig jaar nog aan denken toen ik een fietsbrug in Abcoude opende. precies op de plek waar Mondriaan zijn 'Molen aan het Gein' schilderde.

Werken uit die tijd zijn bij een groot verzamelaar terecht gekomen. De grote kunstverzamelaar Esser, een groot liefhebber die werken van zijn tijd verzamelde. Zo begin 20e eeuw. Als arts van Mondriaan kostte het hem dan ook geen moeite zich door Mondriaan te laten betalen in natura met zijn schilderijen. Dames en heren, de collectie Esser telde maar liefst tachtig naturalistische werken van Mondriaan, zo heb ik begrepen. Dat zijn overigens heel wat visites geweest.
Het bewijst wel dat hij een groot bewonderaar moet zijn geweest van Mondriaan.

Maar dames en heren, wat veel belangrijker,
en buitengewoon verheugend en zeer te waarderen is, is dat één van zijn dochters een aantal van die werken in langdurige bruikleen heeft afgestaan aan het Mondriaanhuis. Zodat ze voor een breed publiek te zien zijn.
Fantastisch!!
Het is heel spijtig en buitengewoon jammer dat zij niet bij dit moment aanwezig kon zijn. Ik hoop dat ze op een later moment deze werken nog op deze bijzondere plek kan aanschouwen.

Dames en heren,

Achter die deur is het allemaal te zien.
Ik kan u verzekeren dat het een prachtige tentoonstelling is geworden, waarvoor grote waardering op zijn plaats is. Waardering die ik graag bij dezen uitspreek.

Aan mij de eer die deur, en daarmee de tentoonstelling Pieter Cornelis - uit de collectie Esser te openen.

Dames en heren,
Ik laat u niet langer in spanning.
Met veel genoegen open ik nu de tentoonstelling en ik spreek daartoe de woorden: Hora est!
Dames en heren, de tentoonstelling is officieel geopend! "

De tentoonstelling in De Schatkamer is in huidige vorm t/m 14 november 2010 te bezichtigen.

/////// einde bericht ///////

Hoofdsponsor

Partners: Meeùs Assurantiën, Heilijgers bv
Sponsors: Twynstra Gudde Adviseurs en Managers, Xtralan b.v., Enbiun Holding bv, Boukau bv, Stichting Vrienden van Amersfoorts Stadsherstel

Onderonsje tussen de commissaris van de Koningin (dhr. Robbertsen), de burgemeester van Amersfoort (mevrouw A. van Vliet-Kuiper) en hoofd Mondriaanhuis (dhr. G. de Kleijn)